Nhập tài sản chung trong hôn nhân

Tôi có 1 tình huống sau mong được cho ý kiến :

 -         Chị tôi kết hôn vào năm 1993 . Anh rể tôi đứng tên sở hữu hợp pháp một căn nhà từ năm 1992 ( trước khi kết hôn).

-         Vào năm 2006 anh rể tôi vướng vào 1 tranh chấp có liên quan đến căn nhà. Người khởi kiện cho rằng anh rể tôi chỉ là “người đứng tên giùm” . Chị tôi được Tòa án xác định là “người có nghĩa vụ và quyền lợi liên quan” ( vì là vợ )

-         Trước phiên xét xử , chị tôi trình ra một văn bản viết tay có nội dung : anh rể tôi đồng ý nhập tài sản riêng (căn nhà) vào tài sản chung của vợ chồng (cho chị tôi được đồng sở hữu). Văn bản viết tay này có chữ ký của cả hai vợ chồng , ngòai ra còn có hai người hàng xóm (bạn) làm chứng và tất cả được ký vào năm 1995 . Chị tôi có yêu cầu là :  quyền sở hữu ½ căn nhà này là của chị đã được xác lập, vậy trước tiên phải xem xét đến quyền sở hữu thực tế của chủ sở hữu . Về  ½ căn nhà còn lại là của anh rể tôi , Tòa án cứ việc giải quyết tranh chấp theo pháp luật .

-         Văn bản viết tay này bị Tòa án bác với lý do “ không có chứng thực của chính quyền ”, như vậy, quyền sở hữu của chị tôi bị tước đọat một cách nhẹ nhàng !

 Xin cho hỏi :

* Nhận định của Tòa án có đúng Pháp luật không ?

* Chị tôi phải dùng căn cứ pháp luật gì để kháng cáo để bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình ?

* Theo điều 13, Nghị định 70/2001/NĐ-CP :

Việc nhập tài sản là nhà ở, quyền sử dụng đất và các tài sản khác có giá trị lớn thuộc sở hữu riêng của một bên vợ hoặc chồng vào tài sản chung của vợ chồng theo quy định tại khoản 2 Điều 32 của Luật Hôn nhân và gia đình phải được lập thành văn bản, có chữ ký của cả vợ và chồng. Văn bản đó có thể được công chứng hoặc chứng thực theo quy định của pháp luật.

Câu : “Văn bản đó có thể được công chứng hoặc chứng thực theo quy định của pháp luật.” phải được hiểu và vận dụng trong thực tế như thế nào ? Có ứng dụng được cho trường hợp nêu trên không ?

Rất mong sự góp ý của các bạn.

Gởi Haivinhphuc88,

-  em thất vọng sau khi đọc bài viết của bác . Một lần nữa bác lại đi“lạc đề” (!) , nói bâng quơ và ‘màu mè’ để lảng tránh việc phải đưa ra ý kiến cá nhân cho 1 vấn đề pháp luật cụ thể (?).

-  bác mời em mở một chủ đề (topic) mới , vậy , theo bác ‘vấn đề’ trong topic này không có nội dung  luật pháp, hoặc không đáng quan tâm hay sao ? Hơn nữa , với 1 vấn đề pháp luật ‘nhỏ xíu’ như thế này mà ‘lấn cấn’, bàn mãi còn chưa ra ngô ra khoai gì  thì mở thêm topic nữa để làm gì nhỉ  (quý hồ tinh – bất quý hồ đa!)?   Vài người (ra đề , tư vấn , . . . ) có thể đã ra đi (?) , nhưng ‘vấn đề’ thì vẫn còn ở lại, hơn nữa, một khi ‘vấn đề’ cũ chưa ‘thông’ thì vẫn luôn còn ‘mới’ , cả về ‘học thuật’  lẫn ‘tính thời sự’ , có phải vậy không bác ?

- vì Cô chủ quán đã nhẹ nhàng“cảnh báo” cả hai nên em không tiện ‘tâm sự’ thêm nữa ( dù rất muốn ), mong bác Haivinhphuc88 thông cảm .

  Gởi các cô, bác có quan tâm hoặc từng tham gia tranh luận tại topic , đồng gởi bác Tranvinh_61, ‘chủ’ topic này ,

  1/ Em có ý kiến tham gia về  “vấn đề” còn lại mà topic này đã đặt ra . Trước tiên, xin nói rằng ý kiến của em dựa hoàn toàn vào các căn cứ, dữ kiện ban đầu ( và những dữ kiện bổ sung ) do bác tranvinh_61 cung cấp (trong topic này) và ngoài ra có tham khảo, chọn lọc (học hỏi) thêm ý kiến của một số thành viên khác. Em phải nói trước như vậy để tránh ‘điều tiếng’ không hay. Tuy nhiên vì trình độ còn hạn chế , nếu có gì chưa đúng , xin hoan nghênh các cô, các bác góp ý xây dựng thêm .

  Theo em , vấn đề sẽ trở nên rõ ràng hơn nếu tách từng chủ thể ra để phân tích , tuần tự từ ‘gốc’ đến ‘ngọn’ :

++ A ( chồng ) : căn nhà là tài sản riêng hợp pháp của cá nhân A (có trước hôn nhân) , như vậy A có toàn quyền định đoạt tài sản về tài sản của mình , điều này là hợp pháp, không ai ‘thắc mắc’ . Trong thời kỳ hôn nhân , A quyết định nhập phần tài sản riêng vào khối tài sản chung của vợ chồng , điều này cũng hợp pháp , nói theo ngôn từ của pháp luật thì : đó là ý chí , quyền tự định đoạt của người có tài sản , được pháp luật tôn trọng và bảo vệ .

   Có quan điểm cho rằng : vì ngày nay đang có người kiện A về phần tài sản này nên phải “quay về quá khứ” để xem lại tính hợp pháp trong quyết định trước đây của A ?! (có ý xem đây là "hợp đồng vô hiệu" chăng?).  Đây là một quan điểm hoàn toàn sai , vì xem xét về quyền sở hữu tài sản  phải căn cứ vào quy định của pháp luật chứ không phải vào ý kiến chủ quan của cá nhân . Dữ kiện của ‘đề bài’ cho thấy: A không bị vướng vào tình huống pháp lý nào ( tranh chấp, kiện tụng, khiếu nại, . . . )  trước, trong và sau  thời điểm thể hiện quyền tự định đoạt tài sản hợp pháp của mình . Vậy, quyết định của A nhập tài sản riêng vào khối tài sản chung của vợ chồng là hợp pháp ( theo phân tích trên ) và có cơ sở (vào lúc ấy , A có tài sản hợp pháp và đang có . . . vợ  ).

++ B (vợ) : B và A kết hôn vào năm 1993 và năm 1995 quyết định nhập chung tài sản, như vậy, quan hệ về tài sản của vợ chồng A,B bị điều chỉnh theo Luật Hôn nhân & Gia đình năm 1986 và các quy định có liên quan trong Pháp lệnh Hợp đồng dân sự năm 1991 .

    * Luật HNGĐ năm 1986 quy định :

   Điều 14

Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ hoặc chồng tạo ra, thu nhập về nghề nghiệp và những thu nhập hợp pháp khác của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân, tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được cho chung.

  Điều 16

Đối với tài sản mà vợ hoặc chồng có trước khi kết hôn, tài sản được thừa kế riêng hoặc được cho riêng trong thời kỳ hôn nhân thì người có tài sản đó có quyền nhập hoặc không nhập vào khối tài sản chung của vợ chồng.

      * Pháp lệnh HĐDS năm1991 quy định :

Điều 10. Bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của các bên hợp đồng dân sự

Nhà nước bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của các bên hợp đồng.

Điều 13. Hình thức của hợp đồng

1- Các bên có thể giao kết hợp đồng bằng miệng hoặc bằng văn bản.

2- Đối với các loại hợp đồng mà pháp luật quy định phải lập thành văn bản, đăng ký, hoặc có chứng thực của cơ quan công chứng Nhà nước, thì các bên phải tuân theo các quy định đó.

Điều 14. Thời điểm có hiệu lực của hợp đồng

1- Hợp đồng có hiệu lực từ thời điểm giao kết, nếu các bên không có thoả thuận khác hoặc pháp luật không có quy định khác.

2- Thời điểm giao kết hợp đồng miệng là thời điểm các bên thoả thuận về nội dung chủ yếu của hợp đồng.

Thời điểm giao kết hợp đồng bằng văn bản là thời điểm các bên ký vào văn bản.

Nếu hợp đồng phải có chứng thực của cơ quan công chứng Nhà nước, thì thời điểm giao kết hợp đồng là thời điểm cơ quan công chứng Nhà nước chứng thực.

   Tại thời điểm đó (1995), ngoài các quy định trên của pháp luật , không có Văn bản quy phạm pháp luật nào  quy định việc thỏa thuận nhập tài sản riêng vào khối tài sản chung của vợ chồng phải tuân theo một hình thức nhất định hoặc phải công chứng, chứng thực, . . .  Pháp lệnh HĐDS qui định về điều kiện và hình thức của hợp đồng (giao kết) , đồng thời LHN&GĐ là 'luật chuyên ngành' , điều chỉnh mọi quan hệ về tài sản trong hôn nhân - phải ưu tiên áp dụng  .Vậy, kết hợp ý chí của A với các quy định pháp luật tại thời kỳ này thì căn nhà (tài sản riêng của A) trở thành tài sản chung của vợ chồng AB, hay nói cách khác : quyền sở hữu tài sản của B đã được xác lập hợp pháp (quyền sở hữu chung đ/v căn nhà là tài sản riêng của A ) theo đúng quy định của pháp luật vào thời điểm năm 1995 .

++  C (nguyên đơn) : mục đích khởi kiện của C là “khá rõ” rồi không phải bàn thêm (có muốn thì thực tế cũng không có thêm dữ kiện gì để bàn !) . Vấn đề là xem yêu cầu khởi kiện của C có phù hợp về nội dung , về tố tụng hay không ? Nhưng đây lại là chuyện của Tòa án , của Cơ quan tư pháp , chỉ các cơ quan này mới thẩm quyền để xem xét toàn diện, nên em xin được miễn bàn ! À mà không , em cũng có tham gia bàn tý chút dưới góc độ “học thuật” về thời hiệu của vụ việc này đó chứ !

 ++   Nếu cứ theo đúng pháp luật , theo chứng lý của các bên đưa ra (theo đề bài - hình như là vụ án qua cấp phúc thẩm rồi  >> vậy không có tình tiết gì mới để ‘khai thác’ nữa ) thì cách giải quyết thật dễ dàng , nhưng thực tế thì sự việc lại được phán xử không như em đã phân tích thì phải  ( bác Tranvinh_61 có vẻ ‘bức xúc’  ! ?  )

   2/ Trong topic này,  em đọc được một vài ý kiến phản biện và gợi mở cho trường hợp này khá lý thú , thí dụ như là : tại sao không dùng Luật HNGĐ năm 2000 để xem xét ? Nhập chung tài sản (nhà, quyền sử dụng đất theo nhà ) nên phải áp dụng theo Luật đất đai , Luật nhà ở,  . . . .  ? Phải đưa tờ ‘giấy cam kết’ ( giấy xác nhận , hoặc giấy  ….  )  nhập chung tài sản của A (do A lập) đi chứng thực , công chứng cho phù hợp với quy định pháp luật hiện nay , . . .    Vậy nên , để đi đến cùng của vấn đề , em xin  tiếp :

    - Pháp luật không phải là ‘dầu gội đầu’ hay những gì ‘lỏng bỏng’ đại loại như thế , nên khi bác tranvinh_61 nói vui rằng ‘đây là vụ án 2 trong 1’ thì em thấy rằng có gì đó chưa phù hợp , thiếu tách bạch và rõ ràng trong khi xem xét vụ việc theo ‘đề bài’.

   - Đây là vụ án C kiện A , tuy bác tranvinh_61 không nói rõ,  nhưng em chắc rằng án phí mà B ( vợ ) phải đóng là  0,00 VNĐ  bất chấp kết quả vụ kiện tụng này. Nói như vậy để thấy rằng : B bị ‘ lôi’ vào vụ án với tư cách là người có nghĩa vụ & quyền lợi liên quan, do vậy , lẽ ra theo nguyên tắc tố tụng dân sự (Luật tố tụng dân sự), Cơ quan tư pháp phải có biện pháp thích hợp để xem xét thỏa đáng  quyền lợi hợp pháp của của các bên đương sự trong đó có B , nếu không như vậy,  do vô tình ( hoặc cố ý ) bỏ sót quyền lợi của một hoặc các đương sự trong vụ án thì rõ  . .  sai ‘bét nhè’ ra rồi ! (Hệ quả của việc này là : đối tượng tranh chấp của vụ án (căn nhà ) chưa được xác định rõ về tình trạng pháp lý – điều tối kỵ trong xét xử tranh chấp – dễ bị hủy  ).

  - Hơn nữa , quan hệ tài sản của vợ chồng A,B đã được xác lập hợp pháp theo đúng quy định của pháp luật trong quá khứ ( theo phân tích trên ) và hiện nay cả hai đương sự không tranh chấp về quan hệ tài sản đó, không yêu cầu Tòa án can thiệp (không đơn , không  án phí, . . . ) thì  Cơ quan tư pháp, Tòa án căn cứ vào cơ sở tố tụng dân sự nào để đưa ra xét xử , phán xét về tính hợp pháp ( hoặc không hợp pháp ) của quan hệ pháp luật này ?.  Vấn đề phải dùng Luật định hiện hành nào để xem xét cho trường hợp của B đặt ra ở đây là không cần thiết ( đặt ra vấn đề này chẳng khác nào ‘cầm đèn chạy trước ôtô’ ).

  - Tóm lại , ngay từ đầu, quan niệm :  vì A bị C kiện nên phải ‘xét xử’ , ‘xem xét lại’ quan hệ tài sản giữa vợ chồng A,B là không có ‘chổ đứng’ hợp pháp trong vụ việc này. Nói cách khác, Quyền sở hữu của B trong khối tài sản chung hợp nhất của vợ chồng đã được xác lập , được pháp luật tôn trọng và bảo vệ .  Đây là điều kiện tiên quyết mà pháp luật dân sự buộc các cơ quan tư pháp phải xem xét trong việc giải quyết mọi tranh chấp về sau (nếu có).

   3/ Về tờ giấy ‘cam kết’ nhập chung tài sản của A,B : đây là một “vũ khí tự vệ” của B, một căn cứ pháp lý nhằm sử dụng để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình trong trường hợp có phát sinh tranh chấp,  thí dụ như trường hợp sau : vợ chồng A,B có tranh chấp về tài sản và A lại phủ nhận có quan hệ tài sản với B , lúc đó , lúc đó “giấy cam kết” sẽ trở thành ‘vũ khí nguyên tử’ chống lại sự 'xâm lấn' của A .  Như vậy, xét về bản chất , bằng chứng này có giá trị pháp lý tương tự như giấy "xác nhận nợ" .  

  Theo em , B đã ‘cẩn thận’ quá mức cần thiết theo quy định pháp luật vào thời điểm đó ( hình như trong tờ ‘xác nhận’ này còn có cả người thứ ba, thứ tư làm chứng ! - phải chăng vì pháp luật thời điểm đó không qui định nên nếu A hoặc B có yêu cầu thì chính quyền ‘chưa chắc’ đã chịu chứng ? >>  B phải nhờ thêm người ngoài làm chứng cho ‘chắc ăn’! ) , nhưng ngẫm lại thì đây là một việc làm đúng và thực tế  ( ‘đi trước . . . thời đại’ chăng ? ) . B (vợ) hiện có một bằng chứng rất ‘mạnh’ để tránh việc ‘lời nói gió bay’ của A (chồng) . “giấy cam kết” này tạo điều kiện thuận lợi cho đương sự khi buộc phải thực hiện nghĩa vụ chứng minh , làm giảm bớt gánh nặng cho Tòa án, Cơ quan tư pháp trong trường hợp giữa vợ chồng A,B có tranh chấp hoặc có yêu cầu liên quan đến khối tài sản chung của vợ chồng.  Pháp luật HN&GĐ đã tiên liệu trước cho trường hợp này,  theo hướng dẩn của Nghị quyết số 01/NQ-HĐTP ngày 20/01/1988 , tại điểm b  khoản 3 (chia tài sản trong hôn nhân ) , “ . . . Tài sản riêng của ai thì người đó được lấy về, nhưng người có tài sản riêng phải chứng minh tài sản đó là tài sản riêng của mình. Việc chứng minh có thể thực hiện bằng sự công nhận của bên kia, bằng các giấy tờ (văn tự, di chúc...) và bằng các chứng cứ khác. Nếu không chứng minh được là tài sản riêng thì tài sản đó là tài sản chung.”

   Theo quy định pháp luật vào năm 1995,  B đã làm một điều ‘hơi’ thừa , nhưng ‘thừa’ dẫu sao vẫn hơn là thiếu  ( trong tranh chấp dân sự nói chung , em chỉ thấy đương sự thiếu chứng cứ để chứng minh mới bị ‘thua’ – chưa từng có ai bị tuyên ‘vì thừa căn cứ để chứng minh , bảo vệ quyền lợi của mình nên đương sự phải thua.a.a’  ). Hơn nữa , có làm ‘thừa’ đi chăng thì điều này chắc chắn là không vi phạm vào điều cấm của pháp luật phải không các cô, các bác (nếu không nói là nên . . . hoan nghênh ! ). Tờ giấy ‘xác nhận’ này rõ là một căn cứ của B nhằm minh chứng cho một tình huốn pháp lý đã được xác lập hợp lệ trong quá khứ  , không phải là loại thỏa thuận, hợp đồng nói chung , vậy,  không cần đặt ra vấn đề phải đem đi ‘gia hạn’, ‘công chứng lại’, ‘chứng thực lại’ cho phù hợp với pháp luật hiện nay :

         >> Gia hạn lại ‘giấy xác nhận’ ? . . . vô lý – có thời hạn đâu để gia hạn!

         >> Chứng thực ‘chữ ký’ của A ? . . . vô lý hơn - A có ‘chối’ đâu mà phải chứng thực! Mà dẫu có muốn chối đi nữa thì cũng không được – những người làm chứng sẽ bị ‘lôi’ vào cuộc ngay, vả lại, văn bản giấy tờ còn sờ sờ ra đó , ‘bút sa gà chết’ rồi mà chối thì ai tin ! ( nói vui : giả sử nếu có người ‘muốn’ tin vào ‘lời nói’ của A , thì dẫu cho có đóng 9 -10 con dấu xác nhận vào tờ giấy này thì người ta vẫn ‘vô tình’ cho vào. . . “lãng quên” )

         >> Pháp luật không ‘buộc’ mà vẫn đem đi công chứng ? . . . quá vô lý, nếu không nói là ‘hơi bị’ . . . thừa!

Thấy các anh các chị viêt hay quá, em xin góp ý kiến nho nhỏ:
 LSNGOCTHANH phân tích chí lý. Theo em việc "Văn bản viết tay này bị Tòa án bác với lý do “ không có chứng thực của chính quyền ”, như vậy, quyền sở hữu của chị tôi bị tước đọat một cách nhẹ nhàng" là đúng. À mà kể cả có công chứng thì thỏa thuận này sẽ bị vô hiệu nếu có cơ sở xác định việc nhập tài sản nhằm trốn tránh nghĩa vụ tài sản.
Cảm ơn.

  Các bác là những người tài cao , học rộng hẳn cũng hiểu là : khi trao đổi về một vấn đề pháp luật ( hoặc vấn đề nói chung ) thì phải chấp nhận trước một số tiên đề , điều kiện , chứng cứ , . . .  sau đó sẽ dùng Luật pháp để soi rọi , phân định phải trái (và như vậy mới là 'tranh luận' - ngược lại là 'tranh cãi' ). Em không phải là cán bộ tòa án và chắc rằng (?) các bác cũng không , vậy tại sao không tự đánh giá sự việc dựa vào tình huốn (dữ kiện) của đề bài mà lại dựa vào ý kiến kết luận của Tòa án . Nếu không có chính kiến riêng, ai nói sao cũng ‘gật’ thì bản thân việc thảo luận, trao đổi trên diển đàn này còn ý nghĩa gì nữa ?

  Trở lại câu hỏi, nhận định của bác Mostlaw2020 , LSNGOCTHANH , theo em đây là một câu hỏi quá khó ! Nếu phải chứng minh quyền sở hữu của A được pháp luật thừa nhận như thế nào thì em chịu . . . chết , vì em có phải là người ra đề đâu ? Cũng như các bác em chỉ là người “xử dụng” các nội dung và dữ kiện của đề bài thôi ! Mà ‘đề bài’ nói gì nhỉ : A đã xác lập quyền sở hữu hợp pháp , đó là một dữ kiện , một tiên đề mà em và các bác cần phải chấp nhận trong khi trao đổi ở topic này.   Theo logic của sự việc thì phải như vậy , chứ nếu ngược lại thì tình trạng của A sai . . .  bét nhè ra rồi  >> không việc gì phải thảo luận cho mệt ! Chắc không ai lại đưa ra một chủ đề với tình huốn “huề vốn” và “ngớ ngẩn” như vậy (!) Thậm chí nếu bác Tranvinh_61vì chưa am hiểu pháp luật (?) nên “lơ mơ” khi hiểu sai về tình trạng tài sản của A như vậy đi chăng nữa thì quyền lợi của B cũng có căn cứ pháp luật khác để xem xét – phải vậy không các bác ? ( em xin không bàn  vì không phù hợp với nội dung của Topic này )

  Bác Mostlaw2020 viết , “Việc xác lập tài sản của chủ sở hữu thực tế trái pháp luật có được công nhận hay không? điều này ông phải tự hiểu chứ.” Thú thật em không hiểu bác muốn nói đến hoặc ám chỉ đến chuyện gì ? Bác có thể giải thích được không ?

Trân trọng

khi xử vụ này, thực tế như thế nào không bàn đúng sai vì còn do cảm tính...cho ai thắng cũng được.
Nhưng trong chủ đề này nên trao đổi có tình, lý và dựa vào luật hiện hành
chanhan