Chào bạn vantcqt!
Luật sư Đặng Văn Cường, Đoàn luật sư thành phố Hà Nội trả lời câu hỏi của bạn như sau:
1. Đối với tài sản:
* Luật hôn nhân và gia đình năm 2000 quy định về việc chia tài sản khi ly hôn như sau: "Điều 95. Nguyên tắc chia tài sản khi ly hôn
1. Việc chia tài sản khi ly hôn do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết. Tài sản riêng của bên nào thì thuộc quyền sở hữu của bên đó.
2. Việc chia tài sản chung được giải quyết theo các nguyên tắc sau đây:
a) Tài sản chung của vợ chồng về nguyên tắc được chia đôi, nhưng có xem xét hoàn cảnh của mỗi bên, tình trạng tài sản, công sức đóng góp của mỗi bên vào việc tạo lập, duy trì, phát triển tài sản này. Lao động của vợ, chồng trong gia đình được coi như lao động có thu nhập;
b) Bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của vợ, con chưa thành niên hoặc đã thành niên bị tàn tật, mất năng lực hành vi dân sự, không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình;
c) Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập;
d) Tài sản chung của vợ chồng được chia bằng hiện vật hoặc theo giá trị; bên nào nhận phần tài sản bằng hiện vật có giá trị lớn hơn phần mình được hưởng thì phải thanh toán cho bên kia phần giá trị chênh lệch.
3. Việc thanh toán nghĩa vụ chung về tài sản của vợ, chồng do vợ, chồng thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết."
Như vậy, pháp luật tôn trọng sự thỏa thuận của các bên trong việc phân chia tài sản. Nếu các bên không thể thỏa thuận được với nhau và có yêu cầu thì Tòa án mới giải quyết theo quy định tại Khoản 2, Điều 95 LHN&GĐ.
* Về phương thức phân chia tài sản thì vợ chồng bạn hoàn toàn có quyền tự thỏa thuận bằng nhiều cách:
- Một bên nhận toàn bộ tài sản là hiện vật và thanh toán giá trị bằng tiền cho bên kia;
- Mỗi bên nhận một số lượng hiện vật nhất định, hiện vật bên nào giá trị nhiều hơn thì thanh toán phần chênh lệch cho bên kia để đảm bảo công bằng theo kiểu “chia đều”;
- Bán tất cả tài sản và chia bằng tiền theo tỷ lệ công sức hoặc chia đôi bằng nhau
- Một bên không nhận gì và cho bên kia toàn bộ tài sản (thực tế có xảy ra trường hợp như vậy)…
Có thể còn nhiều cách khác mà các bên có thể tự thỏa thuận miễn là thỏa thuận đó tuân thủ các quy định của pháp luật về quyền định đoạt tài sản và phù hợp với quy định về đăng ký quyền sở hữu tài sản (đối với những loại tài sản phải đăng ký quyền sở hữu).
Nếu các bên không thể thỏa thuận được phương thức phân chia và giá trị tài sản chung và có yêu cầu thì Tòa án mới phải giải quyết, khi đó tòa án sẽ căn cứ vào các quy định của pháp luật để giải quyết như đã nói ở trên.
2. Đối với con cái:
- Nếu tài sản trong gia đình có sự đóng góp công sức của con trong việc duy trì bảo quản, phát triển tài sản thì phải chia một phần tài sản cho con căn cứ trên công sức đóng góp cụ thể. Nếu các con còn nhỏ, chỉ ăn học, tiêu tốn... mà không có công sức đóng góp, tạo lập tàn sản chung của bố mẹ thì con không được chia tài sản.
- Về nguyên tắc cấp dưỡng thì sẽ căn cứ vào nhu cầu thực tế học hành, sinh hoạt của con ở địa phương đó, dựa vào mức sống bình quân ở địa phương và khả năng thực tế của người phải cấp dưỡng thì Tòa án sẽ quyết định mức cấp dưỡng. Nếu các bên thỏa thuận với nhau được về việc cấp dưỡng thì Tòa án sẽ tôn trọng sự thỏa thuận đó.
