Dạo gần đây, xảy ra những vụ án có liên quan đến việc sử dụng súng hơi tự chế gây chết người làm người dân lo sợ. Bởi nếu việc chế tạo súng tự chế trở nên phổ biến hơn sẽ còn là mối nguy hiểm đối với cộng đồng. Người dân hoang mang không biết rằng pháp luật có cho phép việc chế tạo và sử dụng súng tự chế hay không? Nếu không thì chế tài cho hành vi này là như thế nào?
Súng tự chế là gì?
Súng tự chế là một dạng vũ khí, được chế tạo theo hình thức thủ công bằng tay hoặc nhờ vào công nghệ, máy móc, thường được sử dụng vào mục đích săn bắn.
Súng tự chế một loại vũ khí có kết cấu đơn giản và không theo các thông số kỹ thuật, thiết kế của nhà sản xuất hợp pháp, độ sát thương rất cao tương đương với các loại súng chuyên dụng.
Hiện nay, ở một số địa phương, người dân đã lạm dụng loại súng này phục vụ việc săn bắt và kéo theo đó là những nguy hại khó lường. Đã có những vụ án mạng và những cái chết thương tâm gây ra bởi loại vũ khí này.
Sử dụng súng tự chế có vi phạm pháp luật?
Căn cứ tại Khoản 2 Điều 5 Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ quy định việc Nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, mua bán, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sửa chữa, sử dụng trái phép hoặc chiếm đoạt vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ hoặc chi tiết, cụm chi tiết để lắp ráp vũ khí, công cụ hỗ trợ là một trong những hành vi bị nghiêm cấm trong Luật này.
Theo đó, việc chế tạo, tàng trữ, sử dụng trái phép súng tự chế là hành vi vi phạm pháp luật.
Chế tài nào cho hành vi sử dụng súng tự chế?
Về xử lý hành chính:
Căn cứ theo Điều 11 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định về hành vi vi phạm quản lý sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ, pháo và đồ chơi nguy hiểm bị cấm như sau:
“…..
4. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
a) Chế tạo, trang bị, tàng trữ, vận chuyển, sửa chữa, sử dụng trái phép vũ khí thô sơ, công cụ hỗ trợ; chi tiết, cụm chi tiết vũ khí, công cụ hỗ trợ hoặc phụ kiện nổ;
b) Chiếm đoạt vũ khí thô sơ, công cụ hỗ trợ; chi tiết, cụm chi tiết vũ khí, công cụ hỗ trợ hoặc phụ kiện nổ;
c) Chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép các loại vũ khí có tính năng, tác dụng tương tự súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc các chi tiết, cụm chi tiết để sản xuất, chế tạo vũ khí, công cụ hỗ trợ có tính năng, tác dụng tương tự…”
Theo đó, hành vi chế tạo, tàng trữ, sử dụng súng tự chế có thể bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng.
Ngoài ra, hình thức phạt bổ sung là tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính; Tước quyền sử dụng giấy phép sử dụng vũ khí, công cụ hỗ trợ trong thời hạn 03-06 tháng.
Quy định xử lý hành vi tàng trữ súng tự chế gây thiệt hại đến tài sản của người khác thì chủ sở hữu, người chiếm hữu phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp bất khả kháng theo quy định của pháp luật.
Về truy cứu trách nhiệm hình sự:
Căn cứ tại Điều 306 Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi bởi Khoản 108 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 quy định Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ như sau:
Người nào chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt súng săn, vũ khí thô sơ, vũ khí thể thao, vũ khí khác có tính năng, tác dụng tương tự như súng săn, vũ khí thể thao hoặc công cụ hỗ trợ nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
Mức phạt cao nhất cho tội này có thể lên tới 07 năm. Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt quản chế hoặc cấm cư trú từ 01 năm đến 05 năm.