Cúng sao, giải hạn có phải mê tín dị đoan và có bị xử phạt?

Mỗi dịp đầu năm mới, có biết bao phong tục, tập quán, lễ hội truyền thống diễn ra trên mọi miền đất nước. Trong đó, cũng xuất hiện nhiều hoạt động như cúng sao, giải hạn. Vậy hành vi cúng sao, giải hạn có phải mê tín dị đoan và có bị xử phạt hay không?

Ảnh minh họa (Nguồn Internet)

Theo Luật Tín ngưỡng, tôn giáo 2016, tín ngưỡng là niềm tin của con người được thể hiện thông qua những lễ nghi gắn liền với phong tục, tập quán truyền thống để mang lại sự bình an về tinh thần cho cá nhân và cộng đồng.

Trong đó, hoạt động tín ngưỡng được hiểu là hoạt động thờ cúng tổ tiên, các biểu tượng linh thiêng; tưởng niệm và tôn vinh người có công với đất nước, với cộng đồng; các lễ nghi dân gian tiêu biểu cho những giá trị lịch sử, văn hóa, đạo đức xã hội.

Từ khái niệm nêu trên, rõ ràng cúng sao, giải hạn không được coi là hoạt động tín ngưỡng.

Hành vi cúng sao, giải hạn xuất phát từ việc đặt niềm tin vào quẻ bói đầu năm. Theo đó, người dân thường xem năm nay có bị sao xấu nào chiếu mạng hoặc có mắc phải tam tai hay không, ... từ đây bày ra cúng sao, giải hạn.

Thực sự, quan niệm trên là mê tín dị đoan, không đúng với giáo lý đạo Phật và hoàn toàn không có cơ sở khoa học. Đặt niềm tin mù quáng, người xem không chỉ tốn kém thời gian, tiền bạc, mà còn rơi vào trạng thái tâm lý bất ổn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống hằng ngày.

Hiện hành, hành vi cúng sao, giải hạn có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo Khoản 19 Điều 2 Nghị định 28/2017/NĐ-CP. Cụ thể: sẽ phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 200.000 đồng đến 500.000 đồng đối với hành vi:

- Thắp hương hoặc đốt vàng mã không đúng quy định của Ban tổ chức lễ hội, Ban quản lý di tích;

- Ném, thả tiền xuống giếng, ao hồ;

- Nói tục, xúc phạm tâm linh gây ảnh hưởng đến không khí trang nghiêm;

- Xả rác bừa bãi làm mất vệ sinh môi trường trong khu vực lễ hội, di tích.

Ngoài ra, theo điểm a khoản 2 Điều 15 Nghị định 158/2013/NĐ-CP, phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi: lợi dụng hoạt động lên đồng, xem bói, gọi hồn, xin xăm, xóc thẻ, yểm bùa, phù chú, truyền bá sấm trạng và các hình thức tương tự khác để trục lợi.

Trên đây chỉ là quan điểm cá nhân đối với hành vi cúng sao, giải hạn.

Theo quan điểm của mình, việc giải sao, cúng hạn xuất hiện rất nhiều tại Việt Nam. Một số người dân, vùng miền cũng xem đây là phong tục vào đầu năm. Tuy nhiên, nhiều người đôi lúc lại có những hành vi mê tín dị đoan do người lợi dụng niềm tin của người dân để thực hiện.

Hiện nay, không chỉ vào những dịp năm mới, lễ tết mà người ta đi cúng sao, giải hạn. Mà người ta cứ đi tìm những thầy cúng khi gia đình, bản thân gặp chuyện không hay để làm lễ xóa sự xui xẻo đi. Thành ra, mình thấy nhiều người mê tín, tin quá mức dẫn ra nhiều hậu quả xấu, tiền mất tật mang

Mặc dù hiện tại suy nghĩ của mọi người đã tiến bộ hơn rất nhiều so với trước đây nhưng không ít người vẫn còn tư tưởng mê tín dị đoan khi tin vào việc bói toán hay cúng sao giải hạn,…Thật ra nếu đi xem bói để tham khảo thì chắc cũng đến nỗi, nhưng việc quá phụ thuộc vào nó thì lại thành vấn đề khác.

Theo mình biết thì cúng sao hằng năm ở nước là là ngày mùng 8 tết, có thể nói là một ngày lễ lớn trong năm, có từ lâu đời, có thể nói là nét văn hóa của người Việt. Nhằm cầu mong một mới tốt lành. Tuy nhiên không ít trường hợp lợi dụng việc cúng sao giải hạn để thu lợi bất chính, hành vi này đáng được lên án và xử lý.

Có nhiều điều vẫn chưa giải thích hết được. Tạo thêm niềm tin cho cuộc sống, giúp họ có thêm niềm tin vào cuộc sống, sống thoải mái tốt đẹp hơn. Có định hướng tốt hơn. Như vậy, cũng là điều tốt mà. Chỉ là có mức độ đừng quá mức gây phản cảm là ổn mà. 

Mình thấy tại địa phương mình cứ ra Tết, thì thời điểm này nhiều gia đình tìm thầy cúng để cúng sao giải han. Mong năm nay không gặp chuyện xui rủi, tránh được rủi ro trong tương lai. Chính vì vậy có một số người lợi dụng để lừa đảo những người nhẹ dạ cả tin.

Cảm ơn bài viết của bạn. Mình thấy nó gần như trở thành thông lệ hằng năm rồi, ở quẻ mình cũng có đó. Miễn sao những hoạt động này ở mức độ vừa phải, không xúc giục hay phản động gì, không ảnh hưởng tâm lý nặng nề là được rồi, cũng không cần quá khắt khe.

Cảm ơn những chia sẻ của tác giả. Theo quan điểm của mình thì đây không phải là hành vi mê tín dị đoan. Mình thấy đây chỉ là một hành vi mang tính tâm linh theo hướng quan niệm tôn giáo - tín ngưỡng. Việc cúng sao này bắt nguồn từ văn hóa phương đông khi con người tin rằng may rủi của con người có sự tác động bởi một chủ thể khác khiến cho ho phải tìm cách cải thiện chúng. GIống như niềm tin của người dân vào đạo phật hay thiên chúa chẳng hạn.

Những biểu hiện tin và làm theo những điều phản khoa học, vô lý, ảnh hưởng tâm lý của bản thân con người và xã hội thường là yểm bùa, bói toán, chữa bệnh bằng các phương pháp cúng dường,…mới là mê tín dị đoan. Cúng sao hạn cũng là một trong những tập quán mà ông bà xưa thực hiện, nhằm để có sự bình an hơn về tinh thần. Chỉ những biến tướng về sao hạn như: nếu không cúng thì bị gặp nạn, lấy tiền để cúng thần linh… thì mới được xem là những trò mê tín, lừa bịp.