Hiện tôi đang đầu tư chứng khoán. Vậy tiền phát sinh khi tôi bán chứng khoán có phải đóng thuế TNCN không và tôi có được hoàn lại tiền thuế này không?
1. Thuế TNCN của thu nhập từ đầu tư chứng khoán
Căn cứ tại Khoản 4 Điều 2 Thông tư 111/2013/TT-BTC được sửa đổi bởi Điều 4 Thông tư 25/2018/TT-BTC thì các khoản thu nhập của cá nhân từ chuyển nhượng vốn phải chịu thuế thu nhập cá nhân bao gồm:
Thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán, bao gồm: thu nhập từ chuyển nhượng cổ phiếu, quyền mua cổ phiếu, trái phiếu, tín phiếu, chứng chỉ quỹ và các loại chứng khoán khác theo quy định tại khoản 1 Điều 6 của Luật chứng khoán. Thu nhập từ chuyển nhượng cổ phiếu của các cá nhân trong công ty cổ phần theo quy định tại khoản 2 Điều 6 của Luật chứng khoán và Điều 120 của Luật doanh nghiệp.
=> Theo đó, căn cứ quy định nêu trên thì thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán của cá nhân thuộc khoản thu nhập phải chịu thuế thu nhập cá nhân.
Cách tính thuế thu nhập cá nhân khi bán chứng khoán
Tại Khoản 2 Điều 11 Thông tư 111/2013/TT-BTC được sửa đổi bởi Điều 16 Thông tư 92/2015/TT-BTC quy định về tính thuế đối với thu nhập từ chuyển nhượng vốn như sau:
Cách tính thuế:
Thuế thu nhập cá nhân phải nộp = Giá chuyển nhượng chứng khoán từng lần x Thuế suất 0,1%
Thu nhập tính thuế từ chuyển nhượng chứng khoán được xác định là giá chuyển nhượng chứng khoán từng lần.
Giá chuyển nhượng chứng khoán được xác định như sau:
- Đối với chứng khoán của công ty đại chúng giao dịch trên Sở Giao dịch chứng khoán, giá chuyển nhượng chứng khoán là giá thực hiện tại Sở Giao dịch chứng khoán. Giá thực hiện là giá chứng khoán được xác định từ kết quả khớp lệnh hoặc giá hình thành từ các giao dịch thỏa thuận tại Sở Giao dịch chứng khoán.
- Đối với chứng khoán không thuộc trường hợp nêu trên, giá chuyển nhượng là giá ghi trên hợp đồng chuyển nhượng hoặc giá thực tế chuyển nhượng hoặc giá theo sổ sách kế toán của đơn vị có chứng khoán chuyển nhượng tại thời điểm lập báo cáo tài chính gần nhất theo quy định của pháp luật về kế toán trước thời điểm chuyển nhượng.
2. Thuế TNCN từ đầu tư chứng khoán có được hoàn không?
Hiện đối với hoàn thuế TNCN thì quy định chỉ có hoàn thuế đối với số thuế thu nhập từ tiền lương, tiền công. Nếu trong năm cá nhân đã nộp tiền thuế lớn hơn số thuế phải nộp hoặc cá nhân đã nộp thuế nhưng có thu nhập tính thuế chưa đến mức phải nộp thuế hoặc theo quyết định của cơ quan thuế thì mới thuộc trường hợp được hoàn. Việc hoàn thuế thực hiện khi quyết toán thuế hàng năm.
Còn đối với thu nhập từ lãi đầu tư chứng khoán thì sẽ nộp thuế theo từng lần phát sinh và không có quyết toán thuế hàng năm. Do đó đối với tiền thuế từ tiền lãi đầu tư chứng khoán sẽ không được hoàn thuế.
3. Hồ sơ hoàn thuế TNCN
Tại Điều 42 Thông tư 80/2021/TT-BTC quy định về hồ sơ hoàn thuế, chỉ có hồ sơ hoàn thuế TNCN đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công, không có thu nhập từ tiền lãi đầu tư chứng khoán.
Hồ sơ hoàn thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công như sau:
- Trường hợp tổ chức, cá nhân trả thu nhập từ tiền lương, tiền công thực hiện quyết toán cho các cá nhân có uỷ quyền, hồ sơ gồm:
(1) Văn bản đề nghị xử lý số tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt nộp thừa theo mẫu số 01/DNXLNT ban hành kèm theo phụ lục I Thông tư 80/2021/TT-BTC;
(2) Văn bản ủy quyền theo quy định của pháp luật trong trường hợp người nộp thuế không trực tiếp thực hiện thủ tục hoàn thuế, trừ trường hợp đại lý thuế nộp hồ sơ hoàn thuế theo hợp đồng đã ký giữa đại lý thuế và người nộp thuế;
(3) Bảng kê chứng từ nộp thuế theo mẫu số 02-1/HT ban hành kèm theo phụ lục I Thông tư 80/2021/TT-BTC (áp dụng cho tổ chức, cá nhân trả thu nhập).
- Trường hợp cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công trực tiếp quyết toán thuế với cơ quan thuế, có số thuế nộp thừa và đề nghị hoàn trên tờ khai quyết toán thuế thu nhập cá nhân thì không phải nộp hồ sơ hoàn thuế.
Cơ quan thuế giải quyết hoàn căn cứ vào hồ sơ quyết toán thuế thu nhập cá nhân để giải quyết hoàn nộp thừa cho người nộp thuế theo quy định.
=> Theo đó, khi làm quyết toán thuế năm, cá nhân trong năm đó có số tiền thuế đã nộp lớn hơn số thuế phải nộp hay có thu nhập tính thuế chưa đến mức phải nộp thuế thì làm hồ sơ theo quy định để được hoàn thuế.
