LUẬT SƯ PHÂN TÍCH TỘI DANH ĐOÀN VĂN VƯƠN

TRANH LUẬN VỀ TỘI DANH CỦA ÔNG VƯƠN

http://hn.24h.com.vn/tin-tuc-trong-ngay/tranh-luan-ve-toi-danh-cua-ong-vuon-c46a434902.html

Liên quan đến trách nhiệm pháp lý của ông Đoàn Văn Vươn cùng với người thân tham gia chống lại lực lượng cưỡng chế đã phát sinh nhiều tranh cãi, đồn đoán.

Có ý kiến cho rằng, ông Vươn không phạm tội giết người vì ý thức chủ quan ông chỉ muốn bảo vệ quyền sử dụng đầm tôm của gia đình mình chứ không chủ ý muốn giết ai. Có ý kiến nói do chính quyền thu hồi đất sai, cưỡng chế sai nên hành vi “đối đầu” chống đối chính quyền của ông Vươn và người thân không phải là chống người thi hành công vụ. Thậm chí có ý kiến bảo vì chính quyền thực hiện công vụ sai nên việc làm của ông Vươn và người thân là chính đáng, cần tha bổng, miễn trách nhiệm hình sự cho họ…

Chống đối là vi phạm pháp luật

Một số luật sư cho rằng cần xem lại việc truy tố về tội chống người thi hành công vụ đối với ông Vươn. Các luật sư này lập luận: Việc cưỡng chế đất đã được kết luận là sai, đương nhiên những người thi hành lệnh cưỡng chế đã thực hiện một công vụ sai. Do đó, khi ông Vươn chống lại những người làm sai thì không phải là chống người đang thi hành công vụ.

Tuy nhiên, ThS Phan Anh Tuấn, Trưởng bộ môn Luật hình sự (ĐH Luật TP.HCM), không đồng tình với quan điểm trên. Ông Tuấn phân tích: Về nguyên tắc, một quyết định hành chính có hiệu lực phải được thi hành. Còn quyết định đó đúng hay sai, người dân có quyền khiếu nại lên cấp cao hơn hoặc kiện ra tòa án theo thủ tục tố tụng hành chính. Nếu họ không chấp hành, chống lại lực lượng cưỡng chế bằng vũ lực, dùng hung khí, vũ khí… thì hành vi đó là chống người thi hành công vụ, bất kể có oan ức hay không.

Giết người hay cố ý gây thương tích?

Các luật sư cũng cho rằng việc truy tố ông Vươn tội giết người cũng cần xem lại. Về khách quan dù ông gài mìn, bắn súng nhưng ý thức chủ quan không nhằm giết người và thực tế hậu quả chết người cũng chưa xảy ra. Họ chỉ bức bối chống lại việc cưỡng chế để bảo vệ quyền sử dụng đất và tài sản của mình. Theo các luật sư, hành vi của ông Vươn chỉ phạm vào tội cố ý gây thương tích do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng theo Điều 106 Bộ luật Hình sự.

Thế nhưng một số ý kiến lưu ý mục đích của lực lượng cưỡng chế cũng chỉ nhằm thu hồi tài sản chứ không phải xâm hại đến sức khỏe, tính mạng của ông Vươn và người thân. Không thể cho rằng ông Vươn và người thân phạm tội trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh, bởi hành vi phạm tội của họ không phải là phản ứng tức thời mà có sự chuẩn bị từ trước. Hành vi ấy cũng không thuộc trường hợp vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng bởi ở đây không có gì là xâm phạm một cách bất hợp pháp để mà phòng vệ cả.

Vị thẩm phán nêu ở phần trên cũng đồng ý rằng trong vụ này, hậu quả chết người chưa xảy ra, chưa xác định được ý chí chủ quan của người gây án thì hậu quả tới đâu, xử lý tới đó. Vì thế có thể xử lý ông Vươn tội cố ý gây thương tích.

Xem xét giảm án

Dù còn nhiều ý kiến phân vân về tội danh nhưng các luật sư, thẩm phán đều cho rằng hành vi dùng vũ lực, vũ khí… chống lại lực lượng cưỡng chế gây thương tích là phạm tội. Tuy nhiên, vụ cưỡng chế có kết luận là chính quyền cưỡng chế sai nên có thể xem xét giảm nhẹ đặc biệt trách nhiệm hình sự cho ông.

Luật sư Trương Xuân Tám, Ủy viên BCH Liên đoàn Luật sư Việt Nam, nói: Chúng ta phải khẳng định là ông Vươn và người thân có tội nhưng xét nguyên nhân phạm tội là do bị o ép bức xúc kéo dài gây nên sự kích động về tinh thần. Vì thế nên xem xét giảm nhẹ tối đa, thậm chí nếu có thể miễn trách nhiệm hình sự cho ông Vươn và người thân. Luật sư Phan Trung Hoài (Đoàn Luật sư TP.HCM) cũng có ý kiến đề xuất như vậy trong lần trao đổi mới đây với PV.

Tình tiết mới trong vụ án ông Vươn ở Tiên Lãng.

Báo Vietnamnet Online.   http://vietnamnet.vn/vn/xa-hoi/60278/-hai-cap-toa-vi-pham-nghiem-trong-to-tung-vu-ong-vuon-.html

Tòa án Tối cao cho biết:

“ Phúc thẩm: Sai phạm chồng lên sai phạm

Tại thời điểm thụ lý vụ kiện của ông Vươn (2-2010), TAND TP Hải Phòng đang thụ lý phúc thẩm vụ kiện của ông Vũ Văn Luân, cũng liên quan đến quyết định thu hồi đất của Tiên Lãng. Ngày 9-4-2010, tòa tạo điều kiện cho ông Luân và UBND huyện Tiên Lãng thỏa thuận giải quyết vụ kiện. Buổi thỏa thuận ấy, ông Vươn cùng có mặt. Tại buổi làm việc, đại diện huyện Tiên Lãng thể hiện quan điểm là nếu bên khởi kiện rút đơn thì huyện sẽ cho thuê đất. Biên bản buổi thỏa thuận có đóng dấu TAND TP Hải Phòng ghi rõ nội dung này nhưng là giữa ông Luân với Tiên Lãng.

Tuy nhiên, ông Vươn lại hiểu các cam kết trong buổi thỏa thuận đó cũng áp dụng với mình, nên ngày 19-4-2010 ông đã có “Đơn xin rút kháng cáo để UBND huyện tiếp tục giao đất”. Trong đơn, ông Vươn nêu lại nội dung thỏa thuận, thòng thêm câu: Nếu Tiên Lãng không cho ông thuê lại đất thì đơn này không có giá trị. Ngày 22-4-2010, TAND TP Hải Phòng mở phiên phúc thẩm, ông Vươn vắng mặt. Cho rằng ông đã rút kháng cáo nên HĐXX ra quyết định đình chỉ xét xử phúc thẩm, tuyên bản án sơ thẩm có hiệu lực.

Với cách giải quyết của cấp phúc thẩm, kháng nghị chỉ ra hàng loạt sai phạm: TAND TP Hải Phòng không thể gộp vụ ông Vươn với ông Luân làm một, vì như thế là chưa tạo điều kiện cho ông Vươn với UBND huyện Tiên Lãng thỏa thuận giải quyết vụ kiện. Về hiệu lực của đơn xin rút kháng cáo, ông Vươn có nêu điều kiện nếu Tiên Lãng không cho ông thuê lại đất thì đơn này không có giá trị nhưng tòa không xác minh, xem Tiên Lãng có chấp nhận và thực hiện điều kiện đó không.

Chưa hết, tại phiên xử phúc thẩm, ông Vươn vắng mặt, HĐXX không thể làm rõ được việc rút đơn có tự nguyện hay không, ý kiến các bên thế nào. Lẽ ra tòa phải hoãn phiên xử, triệu tập đương sự để làm rõ nội dung rút đơn, giải thích cho các bên hiểu về hậu quả của việc rút đơn…. Tòa không thực hiện các động tác này, vẫn xử phúc thẩm là vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của ông Vươn. “Giả sử giữa ông Vươn và Tiên Lãng có thỏa thuận tự nguyện thực hiện các thỏa thuận thì tòa cũng không thể ra quyết định đình chỉ vụ án, mà phải tuyên hủy bản án sơ thẩm để các đương sự tự giải quyết” - kháng nghị nêu.

Sau phiên phúc thẩm gần hai tháng, ông Vươn có đơn hỏi TAND TP Hải Phòng về thủ tục thuê đất. “Đây là cơ hội để tòa phát hiện ra các sai phạm nghiêm trọng của mình, đề nghị cấp có thẩm quyền ra quyết định kháng nghị giám đốc để sửa sai, tuy nhiên TAND TP Hải Phòng đã không tận dụng được cơ hội” - kháng nghị nhận định. Chưa hết, khi ông Vươn có đơn gửi tòa về việc giao đất, cho thuê đất thì người ký công văn trả lời cho ông Vươn là Thẩm phán Ngô Văn Anh, thành viên HĐXX phúc thẩm, là vượt thẩm quyền. của chánh án. Theo một nguồn tin, dự kiến trong tuần này, Tòa Hành chính TAND Tối cao sẽ mở phiên tái thẩm vụ án.”.

Tình tiết mới này càng chứng minh ông Vươn có hành vi phòng vệ chính đáng khi chống lại đoàn cưỡng chế.

#f9fafc;text-align:justify;">Bàn về vụ việc Đoàn văn Vươn từ góc độ của Luật Trách nhiệm bồi thường của nhà nước

#f9fafc;text-align:justify;">

#f9fafc;text-align:justify;">Có Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước, chứng tỏ đoàn cưỡng chế trong vụ án ông Đoàn Văn Vươn không phải là không thể hành động sai.

#f9fafc;text-align:justify;">Vì sao lại có Luật Trách nhiệm bồi thường của nhà nước? Vì trong quá trình thực thi công vụ, người thi hành công vụ có thể có hành vi trái pháp luật gây thiệt hại cho cá nhân, tổ chức.

#f9fafc;text-align:justify;">Có 2 Hành vi trái pháp luật của người thi hành công vụ:

#f9fafc;text-align:justify;">1- người thi hành công vụ thi hành sai nhiệm vụ mà mình được giao.

#f9fafc;text-align:justify;">2- người thi hành công vụ thi hành một nhiệm vụ sai pháp luật.

#f9fafc;text-align:justify;">Điều3 khoản 2 có thể hiểu theo cách sau ( bỏ các chử có gạch dưới): Hành vi trái pháp luật của người thi hành công vụ gây ra thiệt hại là hành vi thực hiện nhiệm vụ không đúng quy định của pháp luật và được xác định trong văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

#f9fafc;text-align:justify;">Trong vụ án ông Đoàn Văn Vươn, hành vi đoàn cưỡng chế gây ra thiệt hại là hành vi thực hiện nhiệm vụ cưỡng chế không đúng quy định của pháp luật và đã đươc xác định trong văn bản KẾT LUẬN CỦA THỦ TƯỚNG.

#f9fafc;text-align:justify;">Vì thế cho nên mới có vụ án khởi tố những người phá nhà ông Vươn.

#f9fafc;text-align:justify;">Khi đoàn cưỡng chế ( những người thi hành công vụ) có hành vi tước đoạt đất trái pháp luật, thì ông Vươn có quyền chống lại đoàn cưỡng chế để bảo vệ tài sản của mình, hay là ông Vươn có quyền phòng vệ chính đáng.

#f9fafc;text-align:justify;">

Chào cả nhà,

1. Cho đến thời điểm này còn lại 02 ý kiến bảo vệ quan điểm của cơ quan tố tụng mạnh mẽ là của ndvcyah (Nguyên văn Đông) và hungthamnhung (Ngô Mạnh Hùng). Đáng tiếc đây là những người ẩn danh gần như hoàn toàn vì ngoài họ tên ra thì không có bất kỳ thông tin cá nhân nào được giới thiệu. Vốn dĩ tôi không thích tranh luận trong điều kiện như vậy, song vì trường hợp này có nhiều lý do, trong đó ít nhất bởi vì cho đến thời điểm này, đây được coi là điển hình về giải quyết mâu thuẫn trong thu hồi đất đai nên tôi mạnh dạn góp ý để mong góp phần giải thích rõ sự việc trên cơ sở căn cứ pháp luật và hy vọng biết đâu có nội dung nào đó trùng hợp hoặc được sử dụng trong tranh tụng tại phiên tòa giải quyết vụ việc này.

2. Trước hết, như những bài trước tôi đã nêu ý kiến, bản thân cách đặt vấn đề (nghĩa là tiêu đề của chủ đề-topic) của người tạo chủ đề đã mang ít nhiều định kiến theo hướng ông Vươn có tội. Đó là điều không khách quan, nhất là chủ topic lại là luật sư. Điều này dễ gây ngộ nhận hoặc ảnh hưởng đến chủ ý của người khác.

3. Bạn ndvcyah trích dẫn ý kiến của Ths Phan Anh Tuấn, song do người đó không tranh luận ở đây và bạn cũng xác định là cùng ý kiến như vậy nên nội dung tranh luận có liên quan dưới đây (như bạn đã trích dẫn) là tranh luận với chính bạn ndvcyah.

4. Tội danh mà 02 bạn ndvcyah và hungthamnhung cố gắng chứng minh có lẽ là Chống người thi hành công vụ và Giết người. Tôi xin nói ngay chủ ý của mình: Giả sử chấp nhận tranh luận về 02 tội này thì đó chỉ có thể là Tội giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng.

5. Về nhân thân, ta xem hành vi của những người đóng vai chính trong vụ việc này như thế nào?

- Về ông Vươn: thông tin đại chúng đã đăng tải nhiều nên không cần nêu lại. Đại ý, đến trước vụ này thì đa số cho rằng ông là người tốt, nhiều người muốn học tập trong làm ăn.

- Về một số cá nhân có chức quyền (gọi tắt là cá nhân có quyền) thì sao:

* Tịch thu (thu hồi) toàn bộ tài sản của người khác mà không bồi thường, không đếm xỉa đến công sức của người ta, đẩy người ta đến chỗ khánh kiệt: người xưa coi là bất nhân.

* Thông tin cho cấp trên và cấp dưới (gồm cả dân thường) không trung thực; thỏa thuận tiếp tục cho ông Vươn thuê nếu ông rút đơn kiện rồi lật lọng; sai toàn diện (như thông tin trên báo khi đăng tải kết luận của cấp trên) và liên tục,…: người xưa coi là bất trung, bất nghĩa, bất tín.

Nếu các bạn vẫn phân vân và cho rằng, đó chỉ là vấn đề đạo đức, pháp luật không điều chỉnh và không thuyết phục thì mời tham khảo tiếp.

6. Các bạn (nhất là ndvcyah) đã cố công rất nhiều trong nỗ lực chứng minh của mình, thể hiện qua việc trích dẫn tài liệu cũng như ý kiến của những người được coi là có tiếng. Tôi cũng đoán bạn sẽ lập luận để dẫn đến: bất kể là gì thì trong khi chưa có phán quyết có hiệu lực pháp luật thì chống lại việc thi hành quyết định hành chính rõ ràng là chống người thi hành công vụ. Và tôi cũng tin là bạn đã rất tin tưởng vào lập luận này nên nước cuối cùng mới tung ra. Đáng tiếc, cỡ như tôi mà cũng sớm biết về lập luận đó thì đó chưa phải là ác liệt.

- Các bạn lập luận là chỉ khi quyết định của cơ quan hành chính cấp trên (cơ quan cấp trên) hoặc phán quyết của toàn án có hiệu lực pháp luật thì mới biết quyết định có trái luật không, hành vi có vi phạm pháp luật không. Tuy nhiên, cơ quan cấp trên không phải trọng tài, tòa án hay Quốc hội nên quyết định của họ không dám chắc đúng. Điều 7 Luật khiếu nại còn quy định quyền khởi kiện sau khi có quyết định giải quyết khiếu nại lần 2. Phán quyết của tòa cũng chưa hẳn đúng. Khi Quốc hội phải bàn đến việc giải quyết đối với các phán quyết Giám đốc thẩm TANDTC thì đó không phải chỉ vì một vài phán quyết như vậy sai. Vậy bạn khuyên ông Vươn chờ đến khi nào mới biết là hành vi của cá nhân có quyền là sai để chống lại cho hợp đây!?

- Theo các bạn thì ông Vươn phải chấp hành quyết định và chỉ nên khiếu nại tiếp. Tuy nhiên, trước đó ông đã rút đơn thì theo nguyên tắc tố tụng tòa không thụ lý đơn nữa và cũng hết thời hiệu rồi. Khi đó, bạn khuyên đề nghị giám đốc thẩm ư? Tôi không nghĩ ai có thể đánh cược như vậy!

- Theo kịch bản các bạn nêu thì cuối cùng, đất bị thu hồi, giao cho đối tượng khác một cách rất hợp pháp. Kịch bản tồi tệ hơn là nhiều người được nhận hay đất đai bị chuyển dịch nhiều lần. Vậy nếu ông Vươn khiếu nại thành công thì không lẽ chính quyền phải lần ngược hết thảy để thu hồi đất đai lại rồi trả cho ông Vươn ư? Tôi không nghĩ ai có thể đánh cược như vậy!

- Khi đó, cứ cho là chính quyền nhận sai thì có đất nơi khác (tương đương hoặc hơn về giá trị) để giao cho ông Vươn không? Cũng không dám nói là có!

- Lúc này, kết quả rất dễ hình dung (nếu có) là: mọi sai trái đều bị đẩy hết cho cá nhân có quyền (nhiều khả năng lúc này đã về hưu vì vụ việc kéo dài hoặc không còn chức quyền nữa do sai lầm). Và xin mời ông Vươn tranh giành với họ trên cơ sở cá nhân. Tòa rất dễ ra phán quyết cho ông Vươn thắng. Ai bồi thường? Cá nhân họ. Lúc đó họ còn gì để bồi thường? Nhiều khả năng là không còn gì. Không lẽ bạn muốn khuyên ông Vươn như vậy sao?

7. Pháp luật đất đai quy định phải chấp hành quyết định thu hồi ngay khi vẫn còn khiếu nại/kiện. Tuy nhiên, trước đó, pháp luật quy định rất rõ bên công quyền phải thực hiện đúng và đầy đủ các bước và công việc theo trình tự, thủ tục pháp luật bắt buộc. Họ đã không tuân theo, nghĩa là họ đã cố ý làm sai nên họ phải biết rõ mình đang vi phạm pháp luật. Ông Vươn cũng biết họ đang vi phạm pháp luật. Như vậy là đủ. Không lẽ bạn bắt ông Vươn phải đi tham khảo ý kiến người khác nữa hay sao để biết hành vi của phía bên kia là đúng hay không!? Câu trả lời là không cần thiết và quá máy móc. Ở đây, vì một số điều tế nhị trong nghề nghiệp nên tôi không tiện phân tích sâu thêm và tin rằng nó cũng đủ để chứng minh điều cần chứng minh.

8. Các bạn nói, cưỡng chế chỉ đối với tài sản chứ không phải tính mạnh, sức khỏe. Vậy đoàn công tác hơn 100 người với đủ thành phần, súng ống, công cụ để làm gì. Với tay không cùng võ nghệ và trận mạc được luyện tập thường xuyên, tôi nghĩ chỉ 1 phần trong số đó cũng trấn áp được.

9. Bạn hungthamnhung cho rằng, cá nhân có quyền sai nhưng đoàn cưỡng chế không sai. Tôi nghĩ, bạn đã hiểu như vậy thì không còn gì để bàn về vấn đề này.

10. Tôi đoán các bạn không phải luật sư vì công lý là công lý. Dù có nói tranh luận để làm sáng tỏ này nọ thì luật sư thường dừng bước khi biết được sự thật. Các bạn có hình dung, nếu gia đình hay người thân các bạn là ông Vươn, các bạn vẫn lập luận và khuyên như vậy chứ?

Trân trọng!