"Với những người sống thực vật, ung thư giai đoạn cuối, chịu đau đớn tột cùng về thể xác, tinh thần và muốn ra đi nhẹ nhàng thì nên cho họ có quyền được chết", tiến sĩ Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng Pháp chế (Bộ Y tế) đề xuất.  

Trong bản góp ý dự thảo Bộ luật Dân sự sửa đổi đang được trình lãnh đạo Bộ Y tế cho ý kiến, Vụ Pháp chế đề xuất bổ sung quyền được chết, hay quyền an tử, cái chết nhân đạo. 

Tiến sĩ Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng Pháp chế nêu lên thực tế, trong công việc hàng ngày các bác sĩ chứng kiến nhiều người bệnh không thể cứu được, phải sống thực vật, bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối đau đớn tột cùng về thể xác, sang chấn đến tận cùng về tinh thần. Họ mong muốn được chết, muốn nhờ bác sĩ giúp ra đi một cách êm ái, thanh thản. 

"Về mặt luật pháp, chúng ta có quyền được khai sinh, khai tử, nhưng trên hết là quyền được sống. Sao chúng ta lại không đặt vấn đề về quyền được chết? Như vậy có phải là hành vi giết người? Bác sĩ cho người ta chết về bản chất là giết người, theo pháp luật sẽ bị xử lý hình sự, nhưng nếu pháp luật cho phép có chủ đích thì vẫn có thể được", tiến sĩ Quang nói. 

Tuy nhiên, Vụ trưởng Pháp chế cũng thừa nhận rào cản về mặt tâm lý, đạo đức. Trong quan niệm của nhiều người Việt dù bố mẹ có nằm sống thực vật vài năm trời người ta vẫn còn hy vọng, còn nước còn tát, không nỡ rút máy thở ra dù biết sự giải thoát cho người ấy cũng chính là giải thoát cho người thân trong gia đình. Đạo đức xã hội không bao giờ cho phép.

Bên cạnh đó, bản thân bác sĩ cũng không dám. Trong lời thề Hypocrate, lời khuyên y đức của Hải Thượng Lãn Ông thì nguyên tắc là còn nước còn tát, còn sống là còn cứu chữa cho đến hơi thở cuối cùng, khi bệnh nhân không còn các chỉ số sinh tồn nữa. Lúc đó người ta tự chết, tự trở về thế giới bên kia, trách nhiệm của người thầy thuốc khi đó mới kết thúc.

(Theo VnExpress)

Theo mình thì đây là một đề xuất nhân văn. Một người sống phải chịu cảnh đau đớn thì nên cho họ được một cái chết nhẹ nhàng theo nguyện vọng.

Chào bạn honhu!

Nếu bạn đồng ý với đề xuất trên, thì cho tôi mạn ý xin nhắn nhủ bạn hãy suy nghĩ thêm và cân nhắc thật kỹ. Vì nó sẽ ảnh hưởng đến cả hệ thống văn hóa, tư tưởng, lối sống ở các thế hệ con người chúng ta, đặc biệt là văn hóa Việt Nam.

Từ đầu đến hết, mạng sống con người không phải là do con người tạo nên, mà là Tạo hóa ban cho. Quyền được sống của con người được nhà nước bảo vệ không phải là ngẫu nhiên mà có, mà là vì chân lý không thể mất này. Mỗi giây phút trên cõi đời này, là một sự đáng quy vô tận, sẽ có hạnh phúc, có đau khổ, đó mới là cuộc sống thật sự. Tất nhiên, con người luôn cảm thấy thương cảm với những đau khổ hiện ra trước mắt, nhất là con người với con người. Và tự hành động, tình cảm sẽ tỏ ý giúp đỡ cách này cách khác. Nhưng trước mặt chúng ta, từ thâm tâm, bạn có nghĩ rằng, đau khổ đó là hạnh phúc, là điều quý giá của cuộc sống trên cõi đời này không? cho bạn, cho tôi, cho người thân, cho gia đình, cho xã hội. Và đó là quy luật tất yêu. Đã là quy luật tất yếu. nếu đi ngược lại, ví dụ như đề xuất trên thì chẳng khác gì nó đang hủy hoại cuộc sống, xã hội chúng ta đang có ư? Mang một án tích xâm hại nặng nề cho đời này và cả đời sau nữa, 

Nhất quyết, tôi, bạn, chúng ta, tất cả hãy cùng luôn đồng lòng bảo vệ, trân trọng mạng sống của hết thảy mỗi người lđến những giây phút đang quý trên cõi đời này. 
 

Chào bạn.

Bạn nghĩ sao khi đứa con làm đơn đề nghị bác sĩ cho cha (hoặc mẹ) mình được "chết nhân đạo", trước khi nộp cho bệnh viện thì đứa cháu nội (ngoại) yêu cầu phô tô lại một bản, để sau này khi cần thì nó có mẩu sẳn và điền cho nhanh ? 

Cha mẹ sẽ dạy con cháu mình điều gì khi hành động như vậy?

Cách thức thế nào thì sẽ do Luật quy định, như một số nước thì người thân được quyền, một số thì chỉ người sắp chết được.

Mà ngay cả trong trường hợp người thân được quyền yêu cầu thì mình vẫn thấy không vấn đề gì. Con cháu nếu được dạy dỗ tốt thì cũng sẽ đến lúc chúng hiểu được điều gì nên và không nên. 

Như mình đã nói, quy định đặt ra không bắt buộc mọi người tuân theo. Tùy suy nghĩ, quan điểm từng người, từng gia đình. 

Về "quyền được chết" tôi cũng đã có ý kiến đóng góp vào dự thảo Hiến pháp 2013, rất tiếc đã không được đề cập, mà hiến pháp không đề cập thì không có cơ sở để luật hoá. Chắc phải đợi lần sửa đổi Hiến pháp tiếp theo thôi...

Với đề xuất "Với những người sống thực vật, ung thư giai đoạn cuối, chịu đau đớn tột cùng về thể xác, tinh thần và muốn ra đi nhẹ nhàng thì nên cho họ có quyền được chết" theo tôi là thừa: Hằng ngày đọc báo thấy bệnh không nặng lắm mà bác sĩ vẫn có thể cho họ "quyền được chết".

Chưa lo cứu người đã nghĩ đến giết người rồi !

Chắc chắn có nhiều tranh cải về đề xuất này.

Đúng là mỗi đề xuất đặt ra chúng ta đều cần phải cân nhắc, mọi biện pháp đều có 02 mặt của nó, quan trọng là xem xét biện pháp nào có mặt tích cực nhiều hơn, như đề xuất “Quyền được chết” trong Bộ luật dân sự. Em nghĩ nếu quy định điều này rất nhiều trường hợp sẽ bị lạm dụng đó.

Theo mình thì hiện tại trong số hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới mới chỉ có khoảng 5-6 nước, trong đó có một số bang cuả Hoa Kỳ công nhận cái chết nhân đạo. Do đó, phải chăng đưa cái chết nhân đạo vào BLDS sửa đổi lần này là quá vội vàng trong khi hệ thống pháp luật Việt Nam hiện nay còn quá nhiều vấn đề để bàn.

Cùng với đó, theo mình mục đích quy định cái chết nhân đạo là để giải thoát cho người bệnh khỏi sự đau khổ, giày vò về thể xác, tinh thần nhưng đa phần các người bệnh thuộc trường hợp này lại không đủ tỉnh táo, nhận thực để thực hiện "quyền được chết" của mình. Do đó, theo tôi, trong bối cảnh nước ta hiện nay thì không nên quy định quyền được chết vào BLDS

Trên thế giới hiện nay, quyền được chết hay còn gọi là “Luật An tử” vẫn là một vấn đề còn để mở, bao hàm nhiều quan niệm khác nhau. Ở Việt Nam, vấn đề này còn khá xa lạ với nhiều người và luật pháp của nước ta vẫn chưa hề có quy định nào về quyền được chết. Việt Nam là quốc gia châu Á có phong tục tập quán và truyền thống lâu đời luôn tôn trọng và đề cao quyền được sống vì thế mà quyền được chết còn rất xa lạ. Các bản Hiến pháp, Bộ luật dân sự trước đây đều không đề cập quyền được chết là quyền nhân thân của con người.

Luật sư Nguyễn Văn Tuấn – Công ty Luật NewVision Law đã đưa ra một vài bình luận của mình về vấn đề này, như sau:

Theo luật sư, vấn đề Quyền được chết và Quyền được sống về bản chất có giống nhau hay không?

Về logic suy luận, việc Bộ y tế đưa ra quan điểm con người có quyền được sống thì cũng có thể có quyền đề nghị mình được chết là có căn cứ.

Hơn nữa, theo lý thuyết thì pháp luật có thể quy định về vấn đề an tử một cách rõ ràng. Tuy nhiên, về mặt thực tiễn thì việc quy định về vấn đề an tử cần phải xem xét nhiều khía cạnh có liên quan còn nhiều điểm chưa thật sự thống nhất trong xã hội, cho nên trong giai đoạn hiện nay và trong tương lai gần, pháp luật Việt Nam chưa thể quy định về vấn đề an tử.

Vậy, thưa luật sư, việc quy định về quyền được chết có thể mang đến những tác động như thế nào ?

Việc áp dụng quy định này có thể xuất hiện tình trạng gia đình người bệnh sẽ trốn tránh nghĩa vụ chăm sóc, nuôi dưỡng người bệnh.

Trong trường hợp này, luật an tử lại là công cụ tiếp tay cho hành vi giết người có chủ đích, khuyến khích hành vi bất hiếu trong xã hội. Với một số trường hợp người bệnh có thể hồi phục ngoài dự đoán của y học và như thế bác sĩ vô tình hại người. Hay một số trường hợp sẽ lợi dụng sơ hở của pháp luật để tiến hành giết người có chủ ý mà không sợ bị trừng phạt... Sẽ có người bệnh sẽ tự chọn cái chết (dù bệnh có thể chữa khỏi) để trốn tránh những khoản nợ hoặc để gian lận bảo hiểm.

Bên cạnh đó, việc ký vào giấy an tử đối với người bệnh sẽ để lại di chứng tâm lý không tốt đối với những người thân còn sống, dễ dẫn tới sự rạn nứt gia đình…

Quy định này sẽ bị lạm dụng để thực hiện tội ác vô nhân đạo. Tình trạng này sẽ lớn hơn với những nước có hệ thống pháp luật lỏng lẻo, không kiểm soát được tình hình phạm tội. Nếu quyền được chết thừa nhận sẽ dẫn tới tình trạng nhiều người bệnh sẽ giảm đi ý chí, mất niềm tin vào cuộc sống. Với bác sĩ, quy định này có thể làm suy yếu, phá hỏng truyền thống y khoa.

Luật sư có thể nói rõ hơn trên khía cạnh xây dựng pháp luật, quá trình áp dụng quy định này sẽ gặp phải những vấn đề gì trong thực tế?

Theo điều 19 của Hiến pháp quy định: "Mọi người có quyền sống. Tính mạng con người được pháp luật bảo hộ. Không ai bị tước đoạt tính mạng trái luật". Ngoài ra, không có bất cứ quy định nào về “quyền được chết”. Theo pháp luật Việt Nam, chỉ có thể tước đoạt cuộc sống của người khác thông qua việc áp dụng và cho thi hành hình phạt tử hình. Nếu đề xuất này được đưa vào Bộ luật Dân sự sửa đổi thì việc vi hiến là khá rõ.

Ngoài ra, Việt Nam đã gia nhập Công ước Quốc tế về các Quyền dân sự và chính trị từ ngày 24/9/1982. Theo công ước này, Chế định Quyền dân sự có 16 quyền cơ bản nhưng không có quyền nào được gọi là “quyền được chết”.

Cũng vì Việt Nam đã tham gia Công ước này nên chế định quyền dân sự trong pháp luật nước ta không được xây dựng trái với các nguyên tắc của Công ước. Đặc biệt tại khoản 2, điều 5 của Công ước đã quy định “không được hạn chế hoặc huỷ bỏ bất kỳ quyền cơ bản nào của con người...” và khoản 1, điều 6 cụ thể hơn rằng “mọi người đều có quyền cố hữu là được sống. Quyền này phải được pháp luật bảo vệ. Không ai có thể bị tước mạng sống một cách tuỳ tiện”.

Một vấn đề khác đặt ra là pháp luật miễn truy cứu trách nhiệm hình sự đối với người tâm thần, vậy trường hợp người đề nghị "được chết" không minh mẫn sáng suốt hay mất khả năng điều khiển hành vi thì yêu cầu của họ có được được áp dụng?"

Tóm lại, việc cho phép cá nhân được quyền lựa chọn cách chết dù trong hoàn cảnh nào chăng nữa, theo tôi không nên quy định trong giai đoạn hiện nay, nhưng có thể bàn luận về mặt khoa học. Quy định về an tử chỉ có thể được đặt ra khi mọi quan niệm về sự sống, sự chết, quan niệm về đạo đức, quan niệm về nhân đạo, về thiện và ác được mọi người trong xã hội nhận thức ở mức thống nhất cao hơn hiện nay.