05 vấn đề cần biết về xử lý vi phạm hành chính

1. Cách tính mức phạt vi phạm hành chính

Phạt tiền là hình thức xử phạt hành chính phổ biến nhất. Nhiều người thắc mắc tại sao khung hình phạt là 100.000 – 200.000 đồng mà mình lại bị xử phạt 150.000 đồng.

Ví dụ: Điểm c, Khoản 3, Điều 6, Nghị định 46/2016/NĐ-CP quy định 

3. Phạt tiền từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây:

c) Điều khiển xe chạy quá tốc độ quy định từ 05 km/h đến dưới 10 km/h;

Khi bị phạt sẽ số tiền nộp phạt là 150.000 đồng.

Lý giải: Mức tiền phạt cụ thể đối với một hành vi vi phạm hành chính là mức trung bình của khung tiền phạt được quy định đối với hành vi đó trừ trường hợp có tình tiết giảm nhẹ hoặc tăng nặng (Khoản 4, Điều 23, Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012)

Do đó: Mức phạt hành chính = (Mức thấp nhất + Mức cao nhất của khung hình phạt ) : 2 

2. Được coi là chưa bị xử lý hành chính nếu trong thời gian quy định không tái phạm

Nếu như trong hình sự có quy định về việc xóa án tích thì Luật xử lý vi phạm hành chính cũng có quy định tương tự.

Cá nhân, tổ chức bị xử phạt vi phạm hành chính, nếu trong thời hạn 06 tháng, kể từ ngày chấp hành xong quyết định xử phạt cảnh cáo hoặc 01 năm, kể từ ngày chấp hành xong quyết định xử phạt hành chính khác hoặc kể từ ngày hết thời hiệu thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính mà không tái phạm thì được coi là chưa bị xử phạt vi phạm hành chính.

Như vậy hết thời gian kể trên, người vi phạm hành chính mà không tái phạm thì coi như là chưa bị xử lý vi phạm hành chính, một hành vi được thực hiện sau thời gian này coi như là một hành vi mới thực hiện lần đầu.

3. Đã bị xử lý vi phạm hành chính mà tiếp tục vi phạm có thể bị xử lý hình sự

Như trong một số vụ việc về xử lý vi phạm hành chính, nhiều người nói rằng chấp nhận nộp phạt để thực hiện hành vi đó nhiều lần, như chẳng hạn cho vay mà lãi suất cho vay vượt quá 150% lãi suất cơ bản do Ngân hàng nhà nước..

Tuy nhiên, nếu một hành vi vi phạm hành chính đã bị xử lý mà tiếp tục vi phạm nhưng không thuộc trường hợp 2 kể bên trên có thể bị xử lý hình sự với hành vi đó.

Ví dụ: Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017 quy định như sau:

Điều 175. Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản   

1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 4.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 4.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản… 

Một số trường hợp khác

4. Mức phạt tiền của tổ chức gấp đôi với cá nhân

Cùng một hành vi vi phạm, nhưng nếu tổ chức vi phạm hành vi đó thì mức phạt tiền sẽ gấp đôi với cá nhân

Như quy định tại Khoản 2, Điều 11, Nghị định 46/2016/NĐ-CP

2. Phạt tiền từ 200.000 đồng đến 400.000 đồng đối với cá nhân, từ 400.000 đồng đến 800.000 đồng đối với tổ chức để vật che khuất biển báo, đèn tín hiệu giao thông.

5. Xử phạt không cần lập biên bản

Người có thẩm quyền xử phạt phải ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính tại chỗ trong trường hợp phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền đến 250.000 đồng đối với cá nhân, 500.000 đồng đối với tổ chức (trừ trường hợp vi phạm hành chính được phát hiện nhờ sử dụng phương tiện, thiết bị kỹ thuật, nghiệp vụ).

Nếu thuộc trường hợp trên thì người vi phạm có thể yêu cầu người có thẩm quyền xử phạt tại chỗ.

Thêm một lưu ý là 250.000 đồng này là mức phạt cao nhất của hành vi đó chứ không phải mức tiền chúng ta bị xử phạt.

Ví dụ: Điều 5, Nghị định 167/2013/NĐ-CP quy định

1. Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:

a) Có cử chỉ, lời nói thô bạo, khiêu khích, trêu ghẹo, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác;

Khi bị xử phạt người này nếu không có tình tiết tăng nặng hoặc giảm nhẹ thì mức xử phạt là 200.000 đồng, tuy nhiên hành vi này phải bị lập biên bản vì mức cao nhất của hành vi vi phạm này là 300.000 đồng (> 250.000 đồng).