Vay 3 nghìn một triệu một ngày có phạm tội không?

Về câu hỏi của bạn Luật sư Luật Doanh Gia trả lời như sau:

Việc vay nợ là bình thường bạn ạ, có vay thì có trả đó là nguyên tắc sống, tuy nhiên người cho vay tiền đã có những dấu hiệu của việc cho vay lãi nặng, cụ thể:

Điều 163 Bộ luật hình sự quy định về Tội cho vay lãi nặng như sau:

1.  Người nào cho vay với mức lãi suất cao hơn mức lãi suất cao nhất mà pháp luật quy định từ mười lần trở lên có tính chất chuyên bóc lột, thì bị phạt tiền từ một lần đến mười lần số tiền lãi hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến một năm.

2.  Phạm tội thu lợi bất chính lớn thì bị phạt tù từ 6 tháng đến ba năm.

3.  Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ một đến năm lần số lợi bất chính, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm.

Theo quy định tại Điều 163 BLHS, tội cho vay lãi nặng phải thỏa mãn hai yếu tố:

Thứ nhất, về mức lãi nặng: Theo quy định của BLHS, mức lãi suất cao hơn mức lãi suất cao nhất mà pháp luật quy định từ 10 lần trở lên mới bị coi là “lãi nặng”. Mức lãi suất cao nhất theo quy định của pháp luật được hiểu là: Mức lãi quy định tại khoản 1 Điều 476 Bộ Luật Dân sự 2005 về lãi suất thì lãi suất vay do các bên thỏa thuận không được vượt quá 150% của lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước công bố đối với loại cho vay tương ứng. Ví dụ: Ngân hàng nhà nước quy định lãi suất cao nhất đối với cho vay tiền Việt Nam là 1%/tháng, lãi suất tối đa mà các bên có thể thỏa thuận là 150% của lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước công bố là 1,5%/tháng thì hành vi cho vay tiền với mức lãi trên 15%/tháng (gấp từ 10 lần mức lãi suất tối đa pháp luật cho phép trở lên) sẽ bị coi là cho vay lãi nặng.

Thứ hai, về dấu hiệu “có tính chất chuyên bóc lột”: dấu hiệu này hiện nay chưa được hướng dẫn, giải thích cụ thể. Tuy nhiên, có thể nhận thấy tính chất chuyên bóc lột của hành vi cho vay lãi nặng thể hiện ở chỗ: người phạm tội thực hiện hành vi cho vay lãi nặng nhiều lần, hành vi mang tính chuyên nghiệp, người phạm tội lấy việc cho vay lãi nặng làm một nghề kiếm sống, lấy việc thu lãi (nặng) làm nguồn thu thường xuyên của mình. Thực chất, người phạm tội đã thực hiện hành vi kinh doanh tiền tệ trái pháp luật, lợi dụng việc cho vay thu lãi nặng để bóc lột người khác.

Hành vi cho vay với lãi suất cao (như đã nêu trên) cũng chỉ bị coi là phạm tội cho vay lãi nặng khi hành vi đó có tính chất chuyên bóc lột.

Bạn nên làm đơn tố cáo kịp thời đến cơ quan Công an để gia đình được bảo đảm an toàn, đồng thời gặp gỡ tất cả những người có nợ để xác định nợ gốc, nợ lãi, chấm dứt việc nợ lãi cao và lên phương án trả nợ. Nếu họ vẫn ép lại cao thì có thể nhờ công an giải quyết. Nhưng theo tôi có vay có trả, chúc bạn có cách cư xử phù hợp.

Luật sư Ngô Thế Thêm