Cúng sao, giải hạn có phải mê tín dị đoan và có bị xử phạt?

Mỗi dịp đầu năm mới, có biết bao phong tục, tập quán, lễ hội truyền thống diễn ra trên mọi miền đất nước. Trong đó, cũng xuất hiện nhiều hoạt động như cúng sao, giải hạn. Vậy hành vi cúng sao, giải hạn có phải mê tín dị đoan và có bị xử phạt hay không?

Ảnh minh họa (Nguồn Internet)

Theo Luật Tín ngưỡng, tôn giáo 2016, tín ngưỡng là niềm tin của con người được thể hiện thông qua những lễ nghi gắn liền với phong tục, tập quán truyền thống để mang lại sự bình an về tinh thần cho cá nhân và cộng đồng.

Trong đó, hoạt động tín ngưỡng được hiểu là hoạt động thờ cúng tổ tiên, các biểu tượng linh thiêng; tưởng niệm và tôn vinh người có công với đất nước, với cộng đồng; các lễ nghi dân gian tiêu biểu cho những giá trị lịch sử, văn hóa, đạo đức xã hội.

Từ khái niệm nêu trên, rõ ràng cúng sao, giải hạn không được coi là hoạt động tín ngưỡng.

Hành vi cúng sao, giải hạn xuất phát từ việc đặt niềm tin vào quẻ bói đầu năm. Theo đó, người dân thường xem năm nay có bị sao xấu nào chiếu mạng hoặc có mắc phải tam tai hay không, ... từ đây bày ra cúng sao, giải hạn.

Thực sự, quan niệm trên là mê tín dị đoan, không đúng với giáo lý đạo Phật và hoàn toàn không có cơ sở khoa học. Đặt niềm tin mù quáng, người xem không chỉ tốn kém thời gian, tiền bạc, mà còn rơi vào trạng thái tâm lý bất ổn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống hằng ngày.

Hiện hành, hành vi cúng sao, giải hạn có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo Khoản 19 Điều 2 Nghị định 28/2017/NĐ-CP. Cụ thể: sẽ phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 200.000 đồng đến 500.000 đồng đối với hành vi:

- Thắp hương hoặc đốt vàng mã không đúng quy định của Ban tổ chức lễ hội, Ban quản lý di tích;

- Ném, thả tiền xuống giếng, ao hồ;

- Nói tục, xúc phạm tâm linh gây ảnh hưởng đến không khí trang nghiêm;

- Xả rác bừa bãi làm mất vệ sinh môi trường trong khu vực lễ hội, di tích.

Ngoài ra, theo điểm a khoản 2 Điều 15 Nghị định 158/2013/NĐ-CP, phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi: lợi dụng hoạt động lên đồng, xem bói, gọi hồn, xin xăm, xóc thẻ, yểm bùa, phù chú, truyền bá sấm trạng và các hình thức tương tự khác để trục lợi.

Trên đây chỉ là quan điểm cá nhân đối với hành vi cúng sao, giải hạn.

Cúng giải hạn thuộc một hành vi thể hiện niềm tin vủa con người vè một vấn đề liên quan đến tâm linh, nhưng đôi khi niềm tin đó thái quá, che mờ đi lý trí nó sẽ trở thành mê tín. Pháp luật chúng ta không cấm hành vi này, tuy nhiên vẫn hạn chế nó trong những quy định nhất định. Vì vậy, cần tỉnh táo trước những lời truyền bá không căn cứ, để trở thành người tín ngưỡng thông thái.

mình xin bổ sung thêm, hành vi này cũng có thể cấu thành tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản nếu đủ các yếu tố cấu thành theo Điều 174 BLHS trong trường hợp qua mạng, online chuyển khoản,...: 

Người nào lừa đảo chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2 triệu VNĐ trở lên hoặc dưới 2 triệu đồng mà thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị coi là phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản:

a)     Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà lừa đảo chiếm đoạt tài sản;

b)     Đã bị kết án về tội trộm cắp tài sản hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168 (tội cướp tài sản), điều 169 (tội tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản), điều 170 (Tội cưỡng đoạt tài sản), điều 171 (Tội cướp giật tài sản), điều 172 (Tội công nhiên chiếm đoạt tài sản), điều 174 (Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản), điều 175 (Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản) và điều 290 (Tội sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản) của Bộ luật hình sự, chưa được xóa án tích mà còn lừa đảo chiếm đoạt tài sản;

c)    Lừa đảo chiếm đoạt tài sản gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

d)    Lừa đảo chiếm đoạt tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ; tài sản trộm cắp là kỷ vật, di vật, đồ thờ cúng có giá trị đặc biệt về mặt tinh thần đối với người bị hại

Dễ hiểu thôi mà.

Khi mà có 1 bài báo về 1 tật xấu nào đó chẳng hạn xả rác, bẻ cây, chen lấn, vượt đèn đỏ, v..v... thì 99% các ý kiến đều ném đá. Đọc theo đó thì thấy rằng người dân chúng ta cư xử thật là tuyệt vời, nhưng chỉ là tuyệt vời trên mạn thôi 

Theo mình thì cái này cũng không phải mê tín dị đoan gì. Chỉ khi trường hợp việc này nhằm mục đích xấu như trục lợi, tín ngưỡng mù quáng (cái gì cũng giải hạn) thì mới là mê tín dị đoan thôi. Những trường hợp gia chủ gặp năm hạn hoặc niên vận gặp sao xấu thì việc này hoàn toàn có thể hiểu được.

Cúng sao, giải hạn là một phong tục đã có từ rất lâu trước kia. Những thủ tục này giúp con người có thêm niềm tin vào cuộc sống, đồng thời nó cũng không gây nên những hậu quả nghiêm trọng gì đối với xã hội. Vì vậy theo mình thì đây không được xem là mê tín dị đoan. 

Nhà mình năm nào cũng dâng sao giải hạn và mình thấy nó cũng có tác dụng đối với tín ngưỡng, tâm linh của bản thân, mình thấy đó cũng là 1 phong tục lâu đời của người dân mình chứ cũng không có gì gọi là mê tín dị đoan cả. Chúng ta cúng như vậy để yên tâm hơn về 1 năm mới đang đến thôi mà.

Trong Đạo Phật không hề có cúng giải hạn, cúng sao. Mình nghĩ vấn đề này nằm ở tâm linh trong mỗi người mà thôi!

Mọi người tiến hành cúng sao giải hạn là để có phần yên tâm hơn, mong gia đình, công việc đều suôn sẻ, thuận lợi.Đây như một phong tục tập quán, tín ngưỡng nên không thể cho rằng là mê tín dị đoan.Trừ trường hợp có hành vi thái quan ảnh hưởng tới mọi người xung quanh thì khi đó cần có chế tài xử phạt.Dừng lại ở cúng sao giải hạn chưa thể nhận biết là hành vi ảnh hưởng đến người khác và cần có sự can thiệp của pháp luật.

Theo mình việc cúng sao giải hạn có phải mê tín dị đoan hay không còn phụ thuộc vào hành vi của mỗi người!