Có lấy lại được tiền cọc khi đã đặt cọc thuê trọ nhưng chưa ở?

Hiện nay, khi đi thuê trọ, các chủ trọ thường yêu cầu bên thuê trọ đặt cọc một khoản tiền nhất định nhằm “làm tin”, việc đặt cọc thể hiện rằng bên thuê trọ chắc chắn sẽ thuê căn trọ đó. Tuy nhiên, trường hợp đã đặt cọc nhưng không thuê nữa, bên thuê trọ có lấy lại được tiền cọc không?

Tình huống: Bạn An là công nhân, đang có nhu cầu thuê căn trọ ở quận X (giá thuê 2.000.000đ) của chủ trọ là bà B. Ngày 01/01/2020 bạn An đến xem phòng và đặt cọc cho bà B 1.000.000đ, hai bên thống nhất ngày 10/01/2020 bạn An sẽ chuyển vào ở và 2 bên sẽ tiến hành giao kết hợp đồng thuê trọ. Tuy nhiên vì lý do không đủ điều kiện kinh tế để thuê nên bạn An không thuê nữa, bạn An yêu cầu bà B trả lại tiền cọc nhưng bà B không trả.

Vậy tình huống trên, bạn An có được lấy lại tiền cọc đã đưa cho bà B không?

• Căn cứ pháp lý: Điều 328 Bộ luật Dân sự 2015

“Điều 328. Đặt cọc

1. Đặt cọc là việc một bên (sau đây gọi là bên đặt cọc) giao cho bên kia (sau đây gọi là bên nhận đặt cọc) một khoản tiền hoặc kim khí quý, đá quý hoặc vật có giá trị khác (sau đây gọi chung là tài sản đặt cọc) trong một thời hạn để bảo đảm giao kết hoặc thực hiện hợp đồng.

2. Trường hợp hợp đồng được giao kết, thực hiện thì tài sản đặt cọc được trả lại cho bên đặt cọc hoặc được trừ để thực hiện nghĩa vụ trả tiền; nếu bên đặt cọc từ chối việc giao kết, thực hiện hợp đồng thì tài sản đặt cọc thuộc về bên nhận đặt cọc; nếu bên nhận đặt cọc từ chối việc giao kết, thực hiện hợp đồng thì phải trả cho bên đặt cọc tài sản đặt cọc và một khoản tiền tương đương giá trị tài sản đặt cọc, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.”

Theo đó, nếu việc đặt cọc là để đảm bảo cho việc giao kết hợp đồng thuê trọ hoặc thực hiện hợp đồng mà bên thuê trọ từ chối giao kết, thực hiện hợp đồng thì tài sản đặt cọc sẽ thuộc về chủ trọ.

Vậy, trong tình huống trên, bạn An đã đặt cọc 1.000.000đ để đảm bảo cho việc mình sẽ thuê căn trọ đó và ngày 10/01/2020 sẽ tiến hành ký kết hợp đồng nhưng bạn An lại là người từ chối không ký kết hợp đồng nữa, do đó bạn An sẽ không được trả lại số tiền đó dù vẫn chưa ở.

Do đó, để tránh mất tiền một cách lãng phí, mọi người cần cân nhắc thật kỹ trước khi tiến hành các giao dịch dân sự.

Cảm ơn chia sẻ của bạn. Về bản chất Đặt cọc là một biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự, như vậy nếu hai bên đặt cọc để bảo đảm thực hiện một hợp đồng, cụ thể là hợp đồng thuê nhà mà cuối cùng không thực hiện được thì bên có lỗi phải chịu trách nhiệm tương ứng. Rõ ràng điều này là hợp lý vì nếu không muốn thực hiện hợp đồng theo những gì đã đặt cọc mà không phải chịu trách nhiệm thì cái gọi là "biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự" chỉ còn là hình thức mà thôi.