Vấn đề:
Đỗ Đăng Dư sinh ngày 1/08/1998 (tại huyện Chương Mỹ, T.P Hà Nội), bị công an huyện Chương Mỹ bắt ngày 5/8/2015 vì trộm 1,5 triệu đồng chủ tiệm games, theo như bà Đỗ Thị Mai, mẹ Dư kể. Gia đình đã bồi thường cho chủ tiệm, bà Mai cho biết ký vào nhiều giấy tờ do công an đưa vì tưởng làm thủ tục cho Dư đi trường giáo dưỡng. Đến nay, em vẫn bị tạm giam và gia đình biết em cấp cứu tại Bệnh viện Bạch Mai, nhưng không được vào thăm nuôi. Hiện gia đình đã nhờ các luật sư giúp đỡ.
Ý kiến của Luật sư Nguyễn Văn Tuấn (Đại diện Công ty Luật NewVision):
Về việc cháu Đỗ Đặng Dư (sinh ngày 01/08/1998) bị tạm giam tại nhà giam số 3 quận Hà Đông (TP Hà Nội), nhận định về sự việc này của các luật sư như sau:
Cháu Dư bị bắt tạm giam vào ngày 05/08/2015, lúc này cháu Dư được 17 tuổi 4 ngày, chưa đủ 18 tuổi, nên theo điều 303 Bộ Luật tố tụng hình sự năm 2003 quy định về việc bắt, tạm giữ,tạm giam đối với người chưa thành niên như sau:
1. Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi có thể bị bắt, tạm giữ, tạm giam nếu có đủ căn cứ quy định tại các điều 80, 81, 82, 86, 88 và 120 của Bộ luật này, nhưng chỉ trong những trường hợp phạm tội rất nghiêm trọng do cố ý hoặc phạm tội đặc biệt nghiêm trọng.
2. Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi có thể bị bắt, tạm giữ, tạm giam nếu có đủ căn cứ quy định tại các điều 80, 81, 82, 86, 88 và 120 của Bộ luật này, nhưng chỉ trong những trường hợp phạm tội nghiêm trọng do cố ý, phạm tội rất nghiêm trọng hoặc phạm tội đặc biệt nghiêm trọng.
3. Cơ quan ra lệnh bắt, tạm giữ, tạm giam người chưa thành niên phải thông báo cho gia đình, người đại diện hợp pháp của họ biết ngay sau khi bắt, tạm giữ, tạm giam.
Theo như những tình tiết được cung cấp, hành vi của cháu Đỗ Đặng Dư là trộm cắp số tiền 1,5 triệu tại quán game, là có thể cấu thành tội trộm cắp tài sản theo như khoản 1 điều 138 Bộ luật hình sự năm 1999 sửa đổi bổ sung năm 2009: “1. Người nào trộm cắp tài sản của người khác có giá trị từ hai triệu động đến dưới năm mươi triệu đồng hoặc dưới hai triệu đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm.” Sở dĩ, nói hành vi của cháu Dư là có thể cấu thành tội trộm cắp tài sản vì chưa có đủ căn cứ để chứng minh, hành vi trộm cắp của cháu Dư là dưới 2 triệu đồng mà đã gây hậu quả nghiêm trọng hay chưa? Hay chỉ đơn thuần là hành vi trộm cắp số tiền 1,5 triệu mà chưa gây hậu quả nào khác? Đồng thời cũng chưa có thông tin cháu Dư đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hay đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản mà chưa được xóa án tích mà còn vi phạm. Cho nên cháu Dư chỉ có khả năng phạm tội theo khoản 1 điều 138 BLHS sửa đổi bổ sung năm 2009, và có khả năng phạm tội ít nghiêm trọng.
Cho nên, cháu Đỗ Đặng Dư không thuộc trường hợp bị bắt, tạm giữ, tạm giam theo như điều 303 BLTTHS năm 2003. Hành vi bắt giam của công an huyện Chương Mĩ là không đúng theo quy định của pháp luật, cụ thể là không đúng theo điều 303 BLTTHS năm 2003 và theo khoản 1 điều 8 TT 01/2011/TTLT – VKSTC – TANDTC- BCA – BTP – BLĐTBXH về các quy định đối với người chưa thành niên trong Tố tụng hình sự, cụ thể : “1. Khi áp dụng các biện pháp ngăn chặn như bắt, tạm giữ, tạm giam đối với người chưa thành niên phạm tội, cơ quan tiến hành tố tụng phải xác định chính xác độ tuổi của họ nhằm áp dụng đúng các quy định tại Điều 303 BLTTHS.”
Đồng thời, những hành vi ngăn cản không cung cấp thông tin, không cho gia đình cháu Đỗ Đặng Dư vào thăm nom khi cháu bị bất tỉnh tại bệnh viện là hoàn toàn không có căn cứ. Việc tự ý bắt giam của công an huyện Chương Mĩ đã là trái pháp luật, không có sự thông báo nào cho gia đình cháu Dư là không có căn cứ pháp luật. Việc cháu Dư bị bất tỉnh vào bệnh viện, có dấu hiệu chấn thương theo như ảnh chụp lại, đã có dấu hiệu tội phạm dung nhục hình … Hành vi của các cơ quan chức năng trong trường hợp của cháu Đỗ Đặng Dư là sai phạm, có dấu hiệu tội phạm, cần được điều tra và yêu cầu khởi tố theo quy định của pháp luật tố tụng hình sự.
