Chào bạn,
“Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết” (điều 624 BLDS 2015). Theo đó, chồng bạn có thể lại di chúc để định đoạt phần tài sản của chồng bạn khi chết đi.
Di sản chồng bạn để lại trong trường hợp này là phần tài sản của chồng bạn trong khối tài sản chung với bạn: 420m2 đất : 2 = 210 m2 đất và ½ căn nhà.
Trường hợp di chúc chồng bạn để lại là hợp pháp thì cần được tôn trọng và thực hiện.
Tại khoản 1 điều 644 và điểm a, khoản 1 điều 651 BLDS 2015 quy định:
- “Điều 644. Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc
1. Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:
a) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
b) Con thành niên mà không có khả năng lao động”.
- “Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật
1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết”;
Theo đó: Bạn, con B (dưới 18 tuổi của vợ chồng bạn) là những người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc. Do đó, bạn và con B được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật.
- Đối với di sản là đất:
Khi di sản chồng bạn để lại: 210m2 đất được chia theo pháp luật thì hàng thừa kế thứ nhất của chồng bạn gồm: bạn, con A, con B, con C được chia như sau: 210m2 : 4 = 52,5m2 (*).
Do chồng bạn để lại di chúc (giả sử di chúc này hợp pháp), thì bạn và con B là những người được thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc, mỗi người được hưởng 2/3 của một suất thừa kế nếu chia theo pháp luật (*): 52,5 x 2/3 = 35 m2.
Khi đó, phần di sản C được hưởng là: 210m2 – 35m2 – 35m2 = 140m2.
- Đối với di sản chồng bạn để lại là: ½ căn nhà.
Chồng bạn không để lại di chúc đối với 1/2 căn nhà nên sẽ được chia theo pháp luật cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của chồng bạn: Bạn = A = B = C mỗi người một phần như nhau. Do là tài sản không thể phân chia thì sẽ tính giá trị để chia, ai quản lý sử dụng căn nhà có nghĩa vụ thanh toán chênh lệch cho những người còn lại.
Bạn và những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của chồng bạn có thể thỏa thuận đối với di sản chồng bạn để lại, trường hợp không thỏa thuận được thì một trong các bên có quyền khởi kiện đến Tòa án nhân dân có thẩm quyền để giải quyết.
Trên đây là phản hồi của LS. Nhâm Lan về vấn đề bạn thắc mắc.
Trường hợp cần tư vấn, giải đáp vui lòng liên hệ qua email: luathoangphat@gmail.com hoặc SĐT: 0875 198 555/ 0388 272 928.
Trân trọng!