Hiện nay, nhiều hộ gia đình sống chung cùng nhau trong một mảnh đất và có tên trong cùng một hộ khẩu. Điều này hiện xuất hiện nhiều ở các gia đình có truyền thống lâu đời.
Trong trường hợp mà nhà nước và chính quyền địa phương thực hiện thu hồi đất thực hiện dự án xã hội, thì có bồi thường nhà đất cho những người không phải chủ hộ hay không?
1. Người bị thu hồi đất được hỗ trợ bồi thường những gì?
Người dân có đất được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hợp pháp sẽ khi bị thu hồi đất sẽ được Nhà nước hỗ trợ tái định cư theo khoản 2 Điều 83 Luật Đất đai 2013 như sau:
- Người có đất thu hồi sẽ được hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất để có cuộc sống bình thường lại sau khi tái định cư.
- Hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm đối với trường hợp thu hồi đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp; thu hồi đất ở kết hợp kinh doanh dịch vụ của hộ gia đình, cá nhân mà phải di chuyển chỗ ở.
- Hỗ trợ tái định cư đối với trường hợp thu hồi đất ở của hộ gia đình, cá nhân, người Việt Nam định cư ở nước ngoài mà phải di chuyển chỗ ở.
- Một số hỗ trợ khác cho người dân sau khi tái định cư.
Theo đó, có thể thấy bên cạnh được hỗ trợ nhà ở lại sau khi tái định cư thì Nhà nước còn giúp hỗ trợ về học tập, nơi làm việc, sản xuất, kinh doanh.
2. Phương thức bố trí tái định cư cho người phải di chuyển chỗ ở
Căn cứ Điều 86 Luật Đất đai 2013 quy định khi bố trí tái định cư cho người có đất ở thu hồi mà phải di chuyển chỗ ở thực hiện theo phương thức sau:
Đầu tiên, UBND tỉnh, UBND huyện thông báo cho người có đất ở thu hồi thuộc đối tượng phải di chuyển chỗ ở về dự kiến phương án bố trí tái định cư và niêm yết công khai ít nhất là 15 ngày tại trụ sở nơi có đất thu hồi và tại nơi tái định cư trước khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt phương án bố trí tái định cư.
Thứ hai, bố trí tái định cư tại chỗ có dự án tái định cư hoặc có điều kiện bố trí tái định cư. Ưu tiên vị trí thuận lợi cho người có đất thu hồi sớm bàn giao mặt bằng, người có đất thu hồi là người có công với cách mạng.
Thứ ba, giá đất cụ thể tính thu tiền sử dụng đất tại nơi tái định cư, giá bán nhà ở tái định cư do UBND tỉnh quyết định.
Thứ tư, trường hợp người có đất thu hồi được bố trí tái định cư mà tiền bồi thường, hỗ trợ không đủ để mua một suất tái định cư tối thiểu thì được Nhà nước hỗ trợ tiền đủ để mua một suất tái định cư tối thiểu.
3. Bồi thường đất đai do Nhà nước thu hồi cho người cùng hộ
Trường hợp trong hộ gia đình có nhiều thế hệ, nhiều cặp vợ chồng cùng chung sống trên một thửa đất ở thu hồi nếu đủ điều kiện để tách thành từng hộ gia đình riêng theo quy định của pháp luật về cư trú hoặc có nhiều hộ gia đình có chung quyền sử dụng một (01) thửa đất ở thu hồi.
Thì UBND cấp tỉnh căn cứ vào quỹ đất ở, nhà ở tái định cư và tình thực tế tại địa phương quyết định mức đất ở, nhà ở tái định cư cho từng hộ gia đình (khoản 2 Điều 6 Nghị định 47/2014/NĐ-CP).
Như vậy, trường hợp mà nhiều người sinh sống chung một hộ gia đình có nhà đất ở bị thu hồi quyền sử dụng đất nhưng có đủ điều kiện để tách hộ riêng hoặc có chung quyền sử dụng đất thì sẽ được Nhà nước bồi thường hỗ trợ tái định cư.
