Nghỉ phép năm là quyền lợi của người lao động (NLĐ) khi làm việc theo hợp đồng lao động phải được hưởng chế độ nghỉ phép được pháp luật quy định. Vậy trong năm 2024 số ngày nghỉ phép năm của NLĐ có được tăng thêm?
1. Một năm NLĐ được nghỉ phép năm bao nhiêu ngày?
Căn cứ khoản 1 Điều 113 Bộ luật Lao động 2019 quy định NLĐ làm việc đủ 12 tháng cho một người sử dụng lao động thì được nghỉ hằng năm, hưởng nguyên lương theo hợp đồng lao động như sau:
- 12 ngày làm việc đối với người làm công việc trong điều kiện bình thường;
- 14 ngày làm việc đối với NLĐ chưa thành niên, lao động là người khuyết tật, người làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm;
- 16 ngày làm việc đối với người làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.
Theo đó, thời hạn tối đa nghỉ phép năm của NLĐ trong điều kiện bình thường thì được nghỉ tối đa 12 ngày, đối với các đối tượng làm nghề đặc biệt nặng nhọc, nguy hiểm tới sức khỏe được nghỉ 16 ngày và các nhóm còn lại được nghỉ 14 ngày.
2. Nguyên tắc tính ngày phép năm được hưởng nguyên lương ra sao?
Theo Điều 113 Bộ luật Lao động 2019 quy định nguyên tắc tính ngày nghỉ phép năm của NLĐ được hưởng nguyên lương như sau:
NLĐ làm việc chưa đủ 12 tháng cho một doanh nghiệp thì số ngày nghỉ hằng năm theo tỷ lệ tương ứng với số tháng làm việc.
Ví dụ: Trường hợp NLĐ thực hiện hợp đồng lao động 12 tháng nhưng chỉ mới làm việc được 06 tháng mà NLĐ xin nghỉ việc mà vẫn chưa sử dụng phép năm của mình thì được doanh nghiệp trả tiền lương tương ứng cho 6 ngày phép này.
Trường hợp do thôi việc, bị mất việc làm mà chưa nghỉ hằng năm hoặc chưa nghỉ hết số ngày nghỉ hằng năm thì được doanh nghiệp thanh toán tiền lương cho những ngày chưa nghỉ.
Ngoài ra, doanh nghiệp có trách nhiệm quy định lịch nghỉ hằng năm sau khi tham khảo ý kiến của NLĐ và phải thông báo trước cho người lao động biết. NLĐ có thể thỏa thuận với doanh nghiệp để nghỉ hằng năm thành nhiều lần hoặc nghỉ gộp tối đa 03 năm một lần.
Bên cạnh đó, khi nghỉ hằng năm mà chưa đến kỳ trả lương, người lao động được tạm ứng tiền lương theo quy định tại khoản 3 Điều 101 Bộ luật Lao động 2019 đơn cử như sau:
-> Khi nghỉ hằng năm, NLĐ được tạm ứng một khoản tiền ít nhất bằng tiền lương của những ngày nghỉ.
Khi nghỉ hằng năm, nếu người lao động đi bằng các phương tiện đường bộ, đường sắt, đường thủy mà số ngày đi đường cả đi và về trên 02 ngày thì từ ngày thứ 03 trở đi được tính thêm thời gian đi đường ngoài ngày nghỉ hằng năm và chỉ được tính cho 01 lần nghỉ trong năm.
3. Khi nào số ngày nghỉ phép năm được tăng lên?
NLĐ được tăng thêm số ngày nghỉ hằng năm trong trường hợp NLĐ tăng thêm theo thâm niên làm việc theo Điều 114 Bộ luật Lao động 2019 quy định cụ thể như sau:
Cứ đủ 05 năm làm việc cho một doanh nghiệp thì số ngày nghỉ hằng năm của NLĐ theo quy định tại khoản 1 Điều 113 Bộ luật Lao động 2019 (tức 12 ngày) được tăng thêm tương ứng 01 ngày.
Giả sử: NLĐ bắt đầu làm việc tại một doanh nghiệp A từ năm 2014 lúc ngày NLĐ được nghỉ phép năm tổng cộng 12 ngày. Đến năm 2024 NLĐ đã có thâm niên 10 tại doanh nghiệp A thì NLĐ này được thêm 02 ngày nghỉ phép năm nâng tổng số ngày nghỉ phép lên 14 ngày.
4. Nghỉ phép cho việc gì thì được tính là nghỉ phép năm?
Thời gian được coi là thời gian làm việc để tính số ngày nghỉ hằng năm của NLĐ được áp dụng theo Điều 65 Nghị định 145/2020/NĐ-CP như sau:
- Thời gian học nghề, tập nghề theo quy định tại Điều 61 Bộ luật Lao động 2019 nếu sau khi hết thời gian học nghề, tập nghề mà NLĐ làm việc cho doanh nghiệp.
- Thời gian thử việc nếu NLĐ tiếp tục làm việc cho doanh nghiệp sau khi hết thời gian thử việc.
- Thời gian nghỉ việc không hưởng lương nếu được doanh nghiệp đồng ý nhưng cộng dồn không quá 01 tháng trong một năm.
- Thời gian nghỉ do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp nhưng cộng dồn không quá 6 tháng.
- Thời gian nghỉ do ốm đau nhưng cộng dồn không quá 02 tháng trong một năm.
- Thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản theo quy định của pháp luật về BHXH.
- Thời gian thực hiện các nhiệm vụ của tổ chức đại diện NLĐ tại cơ sở mà được tính là thời gian làm việc theo quy định của pháp luật.
- Thời gian phải ngừng việc, nghỉ việc không do lỗi của NLĐ.
- Thời gian nghỉ vì bị tạm đình chỉ công việc nhưng sau đó được kết luận là không vi phạm hoặc không bị xử lý kỷ luật lao động.
Như vậy, vào năm 2024 thì số ngày nghỉ phép năm của NLĐ trung bình là 12 ngày, các đối tượng làm việc trong môi trường đặc biệt nguy hại, nguy hiểm sức khỏe tính mạng thì 16 ngày và các đối tượng khác là 14 ngày, để được tăng thêm ngày nghỉ phép thì cứ 05 năm thâm niên NLĐ được thêm 01 ngày nghỉ.
