Một số vấn đề về nghiệp vụ Thẩm phán

Vấn đề pháp lý có thể rút ra là: Kể từ thời điểm BLHS năm 1999 sửa đổi, bổ sung có hiệu lực, hành vi mua bán hóa đơn giá trị gia tăng có nội dung giả mạo sẽ bị xử về tội "Mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách nhà nước" theo Điều 164a BLHS.

danusa viết:

 

 

 

Vấn đề pháp lý có thể rút ra là: Người còn sống có quyền thay đổi di chúc chung đối với phần quyền tài sản của họ. Phần di chúc của người đã chết trong di chuc chung chỉ có hiệu lực khi những người lập di chúc chung đều đã chết, kể cả trong trường hợp người còn sống đã thay đổi di chúc chung.

 

Chào bạn danusa.

Tôi thấy ý kiến cúa HĐTP TANDTC :" Di chúc chung của cụ Lắm và cụ Em là hợp pháp nhưng chưa có hiệu lực. Di chúc chung , nếu không có thỏa thuận khác thì theo pháp luật (Điều 668 BLDS) chỉ có hiệu lực ở thời điểm cụ Lắm và cụ Em đều đã chết." là không đúng trong trường hợp này và không công bằng với nguyên đơn khi trả đơn khởi kiện.

Luật dân sư :

Điều 663. Di chúc chung của vợ, chồng

Vợ, chồng có thể lập di chúc chung để định đoạt tài sản chung.

Khi cụ Lắm thay đổi nội dung trong di chúc đối với toàn bộ tài sản của Cụ Lắm trong tài sản chung thì di chúc đó ,chỉ còn lại toàn bộ là tài sản của cụ Em, không có gì là tài sản chung trong di chúc, đó không còn là di chúc chung.

Lẽ ra phải chấp nhận di chúc "chung" đó có hiệu lực vì không có gì liên quan đến cụ Lắm, di chúc đó thực chất chỉ còn là di chúc riêng của cụ Em và cụ Em đã chết nên di chúc đã có hiệu lực pháp luật. 

1. Về xác định quan hệ tranh chấp:

 

Vụ án đã qua nhiều lần xét xử nhưng việc xác định quan hệ pháp luật chưa đúng nên đã áp dụng pháp luật chưa đúng. Nếu là tranh chấp về nhà ở thì phải áp dụng pháp luật về nhà ở (kể cả khuôn viên cũng là bộ phận của ngôi nhà, được giải quyết theo pháp luật về nhà).

 

Bà Cho đòi nhà cho ở nhờ. Ông Minh thừa nhận nhà vốn của bà Cho nhưng khai là cha ông đã mua. Theo quy định về những vấn đề không phải chứng minh (quy định tại Điều 80 BLTTDS) thì do ông Minh đã thừa nhận nên bà Cho không cần phải có chứng minh gì khác về quyền sở hữu nhà. Ông Minh nêu ra sự kiện cha ông đã mua nhà của bà Cho thì ông Minh phải có nghĩa vụ chứng minh về sự kiện mua bán nhà này; không chứng minh được thì nhà vẫn thuộc sở hữu của bà Cho.

 

Đây là quan hệ tranh chấp nhà nên phải áp dụng pháp luật là Nghị quyết số 58/1998/NQ-UBTVQH10 ngày 20-8-1998 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về giao dịch dân sự về nhà ở được xác lập trước ngày 01-7-1991. Tòa án cấp sơ thẩm và phúc thẩm không xác định rõ quan hệ tranh chấp ( quyết định ghi là "đòi lại nhà và đất ở") nhưng thực tế chỉ áp dụng pháp luật về đất đai, công nhận quyền sở hữu nhà cho ông Minh do đã sử dụng đất ổn định là áp dụng không đúng pháp luật.

 

2. Về trách nhiệm của Cơ quan Thi hành án và Trung tâm Bán đấu giá tài sản.

 

Cơ quan Thi hành án và Trung tâm Bán đấu giá tài sản không phải là bên mua hay bên bán trong quan hệ mua bán đấu giá nên các tổ chức này không chịu trách nhiệm dân sự với tư cách bên mua hay bên bán. Cơ quan Thi hành án được giao quyền cưỡng chế thi hành án. Trung tâm bán đấu giá thực hiện dịch vụ tổ chức việc bán đấu giá để các bên mua bán thực hiện đúng quy định của pháp luật. Vì vậy, Cơ quan Thi hành án và Trung tâm Bán đấu giá chỉ phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại nếu có vi phạm và xác định vi phạm đó gây ra thiệt hại.

 

3. Áp dụng quy định của BLDS năm 1995 hay BLDS năm 2005 (BLDS)?

 

Việc bán đấu giá nhà được thực hiện vào ngày 11-10-2003. Đây là thời điểm thi hành BLDS năm 1995. Theo quy định của BLDS năm 1995 thì quyền đòi lại tài sản của chủ sở hữu không bị hạn chế; còn theo quy định của BLDS (Điều 256, Điều 258) thì trong trường hợp tài sản đã bị bán đấu giá do thi hành bán án đã có hiệu lực pháp luật, chủ sở hữu bị hạn chế quyền đòi lại tài sản. Vấn đề đặt ra là áp dụng BLDS năm 1995 hay BLDS đối với vụ án này. Đây là trường hợp kiện đòi lại tài sản đã xảy ra từ thời điểm thi hành BLDS năm 1995 và việc bán đấu giá cũng xảy ra từ thời điểm thi hành BLDS năm 1995 nên phải áp dụng các quy định của BLDS năm 1995 (không áp dụng quy định của BLDS về hạn chế quyền đòi lại tài sản).

Vấn đề pháp lý có thể rút ra là:

 

Trong việc chia thừa kế cũng như chia tài sản chung cần quyết định chia cụ thể cho từng người tài sản gì, kể cả trường hợp bị đơn là người vẫn quản lý tài sản và nay họ được chia toàn bộ hiện vật. Việc bỏ sót không quyết định (với người nào đó hoặc tài sản nào đó) không thể khắc phục được bằng biện pháp sửa chữa, bổ sung bản án.

Vấn đề pháp lý có thể rút ra là:

 

Đất đô thị cho thuê từ trước ngày ban hành Quyết định số 111/CP ngày  14-4-1977 của Hội đồng Chính phủ “về việc ban hành chính sách quản lý và cải tạo xã hội chủ nghĩa đối với nhà, đất cho thuê ở các đô thị của các tỉnh phía nam” thì từ ngày có Quyết định này, chủ cũ (người cho thuê đất) không còn quyền sử dụng đất; đất đó đã thuộc Nhà nước quản lý và giao cho người thuê được quyền sử dụng, không đòi hỏi phải có quyết định cá biệt về quản lý đất

Vấn đề pháp lý có thể rút ra là:

 

Trong trường hợp không biết địa chỉ của một hay một số người thừa kế vẫn có thể khởi kiện chia thừa kế. Những người thừa kế chưa rõ địa chỉ vẫn là đương sự của vụ án và họ vẫn được thông báo, tống đạt văn bản tố tụng theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự và những quy định về ủy thác tư pháp. Khi đã thu thập đủ chứng cứ xác định những vấn đề của vụ án, xác định quyền và nghĩa vụ dân sự cụ thể của từng đương sự, Tòa án có thể chia thừa kế và tạm giao cho thừa kế có mặt tạm quản lý kỷ phần thừa kế của người thừa kế không rõ địa chỉ.

Vấn đề pháp lý có thể rút ra là:

 

Hết thời hiệu yêu cầu thi hành án không có nghĩa là bản án bị hủy bỏ. Chỉ coi là sự việc đã được giải quyết nếu không khác sự việc cũ về nguyên đợn, bị đơn,và quan hệ pháp luật tranh chấp; nói cách khác là Tòa án không được quyết định lại quyết định đang có hiệu lực. Do vậy, có những việc đã chia thừa kế, đã hết thời hiệu yêu cầu thi hành án, đương sự vẫn có thể khởi kiện đòi lại tài sản.

Vấn đề pháp lý có thể rút ra là:

 

1.Nạn nhân bị tấn công sau nhiều ngày mới chết (20 ngày) vẫn xác định phạm tội giết người nếu vết thương là nguy hiểm đến tính mạng và không có sai sót về cứu chữa, điều trị.Cùng tấn công nhiều người, đã có người chết, cũng chưa thể xác đinh là “giết nhiều người” nếu không xác định được ý thức chủ quan của kẻ tấn công nhằm tước đoạt tính mạng của nhiều người.

 

2.Tuy nạn nhân không có lỗi, khởi nguồn xô sát từ phía kẻ phạm tội nhưng xét hành vi phạm tội cụ thể chưa đến mức thể hiện tính côn đồ (vô cớ hoặc thể hiện sự coi thường pháp luật) thì cũng không thuộc trường hợp phạm tội”có tính chất côn đồ”

Vấn đề pháp lý có thể rút ra là:

 

1.Nhà từ đường không dùng để ở thì không thuộc đối tượng của pháp luật về nhà ở.

 

2.Thời điểm xác định tính chất của di sản là thời điểm mở thừa kế.

 

3.Nhà hiện nay không còn nhưng đất vẫn có thể là di sản nếu đất đó là một bộ phận của nhà ở vào thời điểm mở thừa kế hoặc tuy không gắn với nhà ở nhưng thỏa mãn các điều kiện quy định tại Nghị quyết 02/2004/NQ-HĐTP là người để lại di sản có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 50 Luật Đất đai năm 2003.

Vấn đề pháp lý có thể rút ra là:

 

1.Quan hệ tranh chấp đã được xét xử sơ thẩm mà có đương sự không được tham gia tố tụng sơ thẩm nhưng nếu họ tư nguyện không yêu cầu xét xử sơ thẩm lại thì họ có thể tham gia ngay tố tụng phúc thẩm.

 

2.Di sản là đất bị thu hồi (một phần hoặc toàn bộ) thì di sản để chia thừa kế là tiền đền bù thu hồi đất.

 

3.Đất tái định cư được cấp do thu hồi đất không đương nhiên là tiền đền bù thu hồi đất nếu không có căn cứ xác định việc đền bù là đền bù bằng hiện vật (đất) hay có một phần bằng hiện vật.