Năm 2023 là một năm đầy biến động của nền kinh tế Việt Nam khi ít nhiều chịu ảnh hưởng từ sự suy thoái kinh tế nước ngoài. Do đó, để đảm bảo nhu cầu về nhân lực phù hợp với đơn hàng thì nhiều doanh nghiệp, NSDLĐ đã cắt giảm lao động.
Khi thực hiện cắt giảm lao động thì doanh nghiệp cần lưu ý về thông báo việc cắt giảm nhân sự, sau đây là mẫu thông báo cắt giảm nhân sự và một số lưu ý khi cắt giảm.
1. Doanh nghiệp có được cắt giảm nhân sự vì lý do kinh tế?
Theo điểm c khoản 1 Điều 36 Bộ luật Lao động 2019 quy định trường hợp do thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh nguy hiểm, địch họa hoặc di dời, thu hẹp sản xuất, kinh doanh theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền mà doanh nghiệp đã tìm mọi biện pháp khắc phục nhưng vẫn buộc phải giảm chỗ làm việc thì được quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng.
Theo đó, Điều 42 Bộ luật Lao động 2019 quy định nghĩa vụ của doanh nghiệp trong trường hợp thay đổi cơ cấu, công nghệ hoặc vì lý do kinh tế như sau:
- Những trường hợp sau đây được coi là vì lý do kinh tế:
+ Khủng hoảng hoặc suy thoái kinh tế;
+ Thực hiện chính sách, pháp luật của Nhà nước khi cơ cấu lại nền kinh tế hoặc thực hiện cam kết quốc tế.
- Việc cho thôi việc đối với NLĐ do suy thoái kinh tế chỉ được tiến hành sau khi đã trao đổi ý kiến với tổ chức đại diện NLĐ tại cơ sở đối với nơi có tổ chức đại diện NLĐ tại cơ sở mà NLĐ là thành viên và thông báo trước 30 ngày cho UBND cấp tỉnh và cho NLĐ.
2. Doanh nghiệp có nghĩa vụ phải ra thông báo cắt giảm nhân sự không?
Cụ thể tại Điều 45 Bộ luật Lao động 2019 quy định doanh nghiệp phải có thông báo chấm dứt hợp đồng lao động, thông báo phải bằng văn bản cho người lao động về việc chấm dứt hợp đồng lao động khi hợp đồng lao động chấm dứt theo quy định Bộ luật Lao động 2019.
tải Mẫu thông báo cắt giảm nhân sự
- NLĐ bị kết án phạt tù nhưng không được hưởng án treo hoặc không thuộc trường hợp được trả tự do, tử hình hoặc bị cấm làm công việc ghi trong hợp đồng lao động theo bản án, quyết định của Tòa án.
- NLĐ là người nước ngoài làm việc tại Việt Nam bị trục xuất theo bản án, quyết định của Tòa án, quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
- NLĐ chết; bị Tòa án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự, mất tích hoặc đã chết.
- NSDLĐ là cá nhân chết; bị Tòa án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự, mất tích hoặc đã chết. NSDLĐ không phải là cá nhân chấm dứt hoạt động hoặc bị cơ quan chuyên môn về đăng ký kinh doanh thuộc UBND cấp tỉnh ra thông báo không có người đại diện theo pháp luật, người được ủy quyền thực hiện quyền và nghĩa vụ của người đại diện theo pháp luật.
- Người lao động bị xử lý kỷ luật sa thải.
Từ việc chấm dứt hợp đồng lao động đối với NLĐ phải có thông báo bằng văn bản thì khi doanh nghiệp thực hiện cắt giảm nhân sự cũng phải có thông báo cho toàn thể NLĐ thuộc diện cắt giảm.
3. Xử phạt hành vi không ra thông báo cắt giảm lao động
Căn cứ Điều 12 Nghị định 12/2022/NĐ-CP quy định mức phạt đối với tổ chức vi phạm quy định về chấm dứt hợp đồng lao động, cắt giảm nhân sự nhưng không ra thông báo như sau:
Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có hành vi không thông báo bằng văn bản cho NLĐ về việc chấm dứt hợp đồng lao động khi hợp đồng lao động chấm dứt theo quy định của Bộ luật Lao động 2019, trừ trường hợp quy định tại các khoản 4, 5, 6, 7 và 8 Điều 34 Bộ luật Lao động 2019.
Trường hợp NSDLĐ là cá nhân vi phạm quy định trên thì mức phạt sẽ bằng 1/2 mức phạt của tổ chức.
Như vậy, doanh nghiệp khi thực hiện việc cắt giảm nhân sự công ty mình thì phải căn cứ tình hình thực tế để cắt giảm nhân sự, khi thực hiện chấm dứt hợp đồng lao động bắt buộc phải có thông báo gửi đến NLĐ thuộc diện cắt giảm nhân sự.
