Chào bạn but chi.
Không thể so sánh 2 đại lượng khác nhau mà không quy đổi ra điểm chung. Không thể nói mét và kilogam cái nào quan trọng hơn. Tuy vào việc sử dụng vào mục đích gì để biết cái nào quan trọng hơn: để đo thì mét quan trọng hơn; để cân thì kilogam quan trọng hơn.
Kiểm soát viên (bỏ qua chức năng đại diện VKS để kiểm sát) là người bảo vệ cáo trạng của VKS khi truy tố.
- Cáo trạng có thể truy tố nhiều người và xem xét truy tố cụ thể từng người có phạm tội hay không (4 cấu thành tội phạm);
- tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ; nhân thân của từng bị cáo và vai trò của từng bị cáo trong vụ án.
Luật sư bào chữa là người bác bỏ cáo trạng của VKS.
- Có thể bác bỏ cáo trạng đối với nhiều người (có lợi ích không mâu thuẩn) hoặc chỉ một bị cáo là có phạm tội hay không (chỉ cần chứng minh 1 trong 4 cấu thành tội phạm không đúng)
- Tình tiết tăng nặng có đúng hay không? tình tiết giảm nhẹ có đủ hay không? nhân thân có lợi đã nêu đủ hay chưa?
Trong tố tụng, nếu KSV làm tốt và đầy đủ thì không thể có luật sư giỏi vì không còn đất diễn; nếu KSV làm không đúng, cẩu thả nên có nhiều sai sót thì vai trò của luật sư sẽ rất quan trọng và nổi bật.
Cả 2 đều chỉ có 2 cuốn sách chính để sử dụng: luật hình sự và TTHS nên nói chung chẳng có ông nào to cả vì phải làm theo luật; luật là to nhất.
Trong thực tế, đối vụ án phức tạp và nhiều bị cáo quá thì KSV sẽ dễ bị "hở sườn" và luật sư có nhiều đất diễn hơn.
Xét về nhiệm vụ thì nhiệm vụ của KSV nặng nề hơn, khó khăn hơn và nhiều ...sai sót hơn. Đây là điều tất nhiên của quy luật "làm nhiều, sai nhiều" chứ rất ít có KSV kém cỏi và chất lượng không đều như luật sư.
Khi học ở HVTP (khi còn đào tạo KSV) thì thẩm phán và VKS học rất cực và nghiêm túc như quân đội; khác hẳn với bên luật sư là học bình thường, chơi chủ yếu vì LS không tốt nghiệp khóa này thì tốt nghiệp khóa sau; Học KSV, TP thì ngân sách trả nếu rớt thì bị kiểm điểm, kỷ luật và mất giấc mơ được bổ nhiệm. Do đó, tính ở mức trung bình thì kết quả học và chất lượng được đào tạo của KSV, TP tốt hơn luật sư nhiều.
Khi học ở học viện tư pháp, ở môn hình sự thì tôi được may mắn (bị bắt buộc) đóng vai KSV khi diễn án, nên hiểu vất vã của KSV ở phiên tòa: một mình phải nghe và phản bác lại ý kiến của nhiều luật sư; Với các quan điểm không thống nhất của luật sư của các bị cáo trong vụ án có vai trò giống nhau: LS nói vô tội; LS nói phạm tội khác; người nói thêm tình tiết giảm nhẹ và áp dụng điều 47; người nói vi phạm tố tụng hoặc chưa là rỏ vấn đề a,b, c ... đề nghị trả hồ sơ, nói chung là đủ cả.
Chưa hết, ls của bị hại thì yêu cầu ngược lại là khung đó không đúng phải khung khác nặng hơn, bồi thường nhiều hơn... có ls còn đề nghị trả hồ sơ để điều tra lại vì sót người, sót tội...
Nói tóm lại, KSV vô cùng vất vả nếu không biết cách làm (diễn án thôi). Sau khi diễn vài lần thì tôi yêu cầu:
- Đề nghị các luật sư đưa cáo trạng cho KSV xem để có căn cứ chấp nhận ý kiến của LS. Sau đó, lấy ý kiến của bên này và đáp bên kia: ví dụ: LS bị hại có ý kiến gì về ý kiến của ls bị cáo là bị cáo không phạm tội không? hoặc LS bị cáo có ý kiến gì về ý kiến của ls bị hại là phạm tội có tổ chức hay không? hoặc ls bị hại nói đó là đầu thú chứ không phải tự thú thì ls bị cáo có ý kiến gì hay không? Tất nhiên là luật tố tụng không cho KSV sử dụng cách này nhưng với lập luận là không được đào tạo làm KSV nên cứ làm bừa. Nói vậy để thấy là không phải kiểm soát viên kém và ls giỏi mà chỉ vì KSV làm nhiều việc hơn. Trái lại, không thể nói ls kém vì không cải gì được với KSV mà chỉ vì KSV nói trước (buộc tội) nếu họ nói đầy đủ và chặt chẻ; đồng thời xem xét đúng đủ các tình tiết tăng nặng giảm nhẹ thì ls "thua".
-Khó khăn lớn nhất khi diễn án với vai trò KSV là bị các luật sư "gài bẫy", sáng LS bị cáo dẫn đi uống cà phê, ăn sáng rồi giành trả tiền. Trước lúc diễn án thì nói có gì lát nữa mầy "chấp nhận ý kiến bảo vệ của tao" để nhỏ H, nhỏ K ... nể tao một chút, chứ đừng bác hết. Do đó khi vào diễn án thì cố mà chấp nhận quan điểm của nó "một phần" dù đập đầu người ta gần chết thì chỉ là cố ý gây thương tích chứ không phải giết người và ý kiến của luật sư quá sắc sảo, thể hiện nghiên cứu kỹ tình huống và nắm vững kiến thức pháp luật. Hậu quả là phần nhận xét của thầy là KSV chưa phân biết được giết người với cố ý gây thương tích; có tổ chức hay không; không phân biệt được khắc phục hậu quả với nộp lại tiền do phạm tội mà có... dù lần diễn trước đã mắc sai lầm này. Với bộ mặt buồn bả, uất ức và cắn rứt (không vì nghĩa diệt thân)
thì chắc chắn chiều đó có một chầu lẩu dê
Nói tóm lại,
- Nói chung, mỗi vị trí có một chúc năng riêng, dù là một con ốc trong bộ máy thì vẫn quan trọng và không thể thiếu. Khi bô phận nào thiếu thì sẽ thấy là bộ phận đó quan trọng mà thôi.
- Nói riêng, KSV nói KSV là quan trọng; luật sư nói ls là quan trọng. Bị cáo nói không có bị cáo thì các vị ắn cháo chứ không có cơm ăn.
