Cái chết phục vụ cho sự sống

Sinh lão bệnh tử - vòng tròn của một kiếp người mà không ai tránh khỏi. Sự sống và cái chết có thể coi là nỗi ám ảnh lớn nhất trong cuộc đời mỗi con người. Không nói về kiếp sau, ai cũng mong muốn mình có một cuộc sống tốt đẹp, làm những điều hạnh phúc trong kiếp sống này. Nhưng cái chết thì sao, chết có phải chăng là hết? Khi chết đi mình còn có thể mang lại giá trị, đó là " Cái chết phục vụ cho sự sống"

Quy định về hiến, lấy xác lần đầu tiên được pháp luật thừa nhận trong Luật Bảo vệ sức khỏe nhân dân năm 1989. Việc thừa nhận quyền hiến mô, bộ phận cơ thể trong Bộ luật Dân sự 2005 đã gắn liền với việc thừa nhận và quy định các điều kiện hiến mô, bộ phận cơ thể. Điều 34, Bộ luật Dân sự 2005 ghi rõ “Cá nhân có quyền hiến bộ phận cơ thể của mình hoặc hiến xác sau khi chết vì mục đích chữa bệnh hoặc nghiên cứu khoa học…” . Luật Hiến, lấy ghép mô, bộ phận cơ thể và hiến, lấy xác 2006 chính thức tạo nên hành lang hoàn thiện cho hoạt động cao cả này.

Quyền Hiến bộ phận cơ thể của mình hoặc hiến xác sau khi chết là một quyền nhân thân quan trọng, mặc dù là quyền nhưng không phải ai muốn thực hiện cũng được. Có 03 điều kiện mà một cá nhân phải thỏa mãn:

- Điều kiện về năng lực chủ thể: Phải là cá nhân từ đủ 18 tuổi, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ. Quy định của pháp luật rất rõ ràng, đủ 18 tuổi được xem như là độ tuổi đã trưởng thành về mặt nhận thức và tâm sinh lý. Quy định này có hơi khác về điều kiện hiến tinh trùng, người nam muốn hiến tinh trùng thì phải đủ 20 tuổi. Pháp luật cũng không quy định về độ tuổi tối đa để thực hiện quyền hiến bộ phận cơ thể hoặc hiến xác sau khi chết. 

- Điều kiện về trình tự: Điều quan trọng nhất trong trình tự hiến, lấy xác đó là sự tự nguyện của cá nhân thực hiện. Quy trình đăng ký, thủ tục thì khá đơn giản. Cá nhân muốn hiến, lấy xác sau khi chết liên hệ Cơ sở y tế, mà thường là ngay tại các Trường đại học Y dược trong cả nước, điền vào mẫu đơn đăng ký tự nguyện hiến tặng thân xác và ký tên cùng 2 người làm chứng. Tuy nhiên, cá nhân thực hiện hiến bộ phần cơ thể của mình hoặc hiến xác sau khi chết phải thực hiện một quá trình kiểm tra sức khỏe đầy đủ. Quá trình kiểm tra sức khỏe này cũng khác nhau giữa hiến xác, bộ phận cơ thể người sau khi chết vào mục đích nghiên cứu khoa học và hiến xác, bộ phận cơ thể sau khi chết vì mục đích chữa bệnh.

- Điều kiện về sức khỏe: Đây là điều kiện để đảm bảo tránh những hậu quả đáng tiếc cho cả người hiến và người nhận, đặc biệt là hiến nội tạng, các bộ phận sử dụng trong cấy ghép cơ thể người. 

"Mồ yên mả đẹp" quan niệm đã ăn sâu vào gốc rễ nhận thức của người Việt. Nhưng tại sao chúng ta không suy nghĩ theo hướng ngược lại, chúng ta hay ai đó là người chúng ta quen biết đang chết dần với một trái tim hay quả thận ốm yếu, chúng ta mong chờ nhưng thế nào khi tìm những con người hiến tặng. Vậy tại sao chính chúng ta lại không phải là con người ấy. Một nghiên cứu chỉ ra rằng, trung bình với 1 cơ thể hiến tặng như vậy, y học có thể cứu chữa được cho 50 con người còn sống khác. Tim, gan, phổi, da hay võng mạc...Tất cả đều có ý nghĩa. Xác thịt rồi sẽ trở về với cát bụi, tại sao không để chúng cống hiến thêm 2 hay 3 năm nữa...

Tham khảo: Thông tin pháp luật dân sự; Luật Dương Gia.  Truy cập ngày 15/06/2016

Cảm ơn bạn truongnguyenthach1994 vì ý kiến. Trên thực tế, rất nhiều trường hợp người nhà không đồng ý cho bệnh viện lấy xác người hiến, mà đa số trong các vụ như vậy, phía bệnh viện phải thuyết phục, dùng tình là chủ yếu chứ không dùng lý dc. Người nhà mà gay gắt quá thì cũng thôi. Thế mới thấy tâm lý mồ mả của mình còn nặng lắm. Cảm nghĩ để người ta mổ xẻ cũng thấy sợ, thôi thì chết rồi còn sợ đau gì nữa haha 

Cám ơn thông tin cực hữu ích của bạn nhé ! 

Mình cũng rất ủng hộ quan điểm này. Hằng ngày trên thế giới có rất nhiều bệnh nhân đang phải đối mặt với cái chết. Họ mòn mỏi trông chờ tia hi vọng có thể có người nào đó cứu vớt họ. Vì vậy, nếu một người đã chết mà còn thể dùng cơ thể của mình để cứu thêm nhiều người nữa thì điều đó thật ý nghĩa. 

Theo lẽ thường, việc yêu quý xác thân khi sống cũng như lúc chết là tập nghiệp sâu dày của con người. Bên cạnh đó, quan niệm khi chết cần phải lành lặn, đầy đủ các cơ phận nên người Việt cũng rất ái ngại khi có mổ xẻ, hiến tạng, mất một phần thân xác. Việc hiến tặng nội tạng, thân xác sau khi chết cũng đồng nghĩa với việc dành tặng cơ hội sống cho hàng chục, thậm chí là hàng trăm người khác. Mong rằng trong tương lai mọi người sẽ ủng hộ phong trào hiến tặng nội tạng, mô sống và thân xác để có thêm nhiều người nữa được cứu sống hơn.

Theo quan điểm của mình thì hành động hiến tạng là một cử chỉ đẹp mà mọi người nên làm theo. Quan niệm đất nước chúng ta thường cho rằng "chết phải toàn thây" thì mới siêu thoát. Tuy nhiên, việc mình chết đi mà đem lại sự sống cho nhiều người thì hành động đó nên đáng trân trọng.

Mới đây mình đọc báo có thấy trường hợp bé Hải An hiến mắt của mình để đem lại ánh sáng cho 2 người khác với một nghĩa tử rất cao đep. Mặc dù em còn nhỏ nhưng em cũng đem cái chết của mình để phục vụ cho sự sống của những người khác. Đúng là một nghĩa tử cao đẹp.

Mình đồng ý một cơ thể của chúng ta khi hiến tạng có thể giúp được sự sống cho nhiều người khác. Tuy nhiên, mình vẫn sợ một tiêu cực nhỏ, trường hợp hiến tạng nhưng mục đích nhân đạo của mình không được sử dung đúng như mình mong muốn, nó trở thành một món hàng để bán cho người có nhu cầu. Mặc dù mình biết nội tạng được bảo quản rất kĩ tuy nhiên vấn đề này không phải là không thể xảy ra.

Gần đây có câu chuyện của bé Hải An bị ung thư não nhưng đã có tâm nguyện hiến giác mạc. Đây hoàn toàn là ý thức từ bản thân em dù mới 7 tuổi. Con muốn khi con chết, cơ thể con vẫn có thể sống ở người khác. Tuy nhiên cần đảm bảo về sức khỏe nên các bộ phận khác không thể hiến.

Mình thấy việc hiến thân xác hay bộ phận thân thể cho người khác là nghĩa cử cao đẹp và đáng quý. Tuy nhiên thì việc tự nguyện hiến gặp khá nhiều trở ngại do quan niệm dân gian và con người ko muốn mất thứ gì đó sau khi mất, việc tự nguyện hiến rất ít gặp nhưng trong tương lại có lẽ việc này sẽ thay đổi khi tấm lòng của con người được mở rộng, thay đổi cách nghĩ ... để có thể giúp mọi người bệnh, người kém may mắn có lại được những niềm vui và thấy lại cuộc sống tốt đẹp