Câu hỏi:
A có vợ là B và các con là C, D, E. Tháng 08/2010, A chung sống với M và có 01 con là N. Bố mẹ của A là G và H coi M và N như con dâu và cháu ruột của mình, tháng 08/2016 A qua đời có để lại di chúc truất quyền thừa kế của B và để lại di sản cho C, D, E mỗi người một phần bằng nhau. Sau khi A qua đời, B gửi đơn đến tòa án xin chia di sản thừa kế của A biết rằng tài sản chung hợp nhất giữa A và B có 800 triệu đồng, tài sản chung của A và M có chung là 500 triệu đồng; A có tài sản riêng là 200 triệu đồng.
Khi A chết bà B mai táng phí hết 30 triệu đồng. Anh, chị giúp em chia di sản thừa kế của A giúp em với em đang cần lắm!
Giải đáp:
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Trung tâm Nghiệp vụ, Nghiên cứu và thực hành luật – Công ty Luật Việt Kim. Với thắc mắc của bạn, Công ty chúng tôi xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:
Thứ nhất, về di sản của A, chúng ta tính như sau:
- Tài sản chung hợp nhất của A và B là 800 triệu đồng nên A có di sản là
800 : 2= 400 triệu;
- Tài sản chung của A và M có chung là 500 triệu đồng nên A có di sản là
500 : 2= 250 triệu;
- A có tài sản riêng là 200 triệu đồng
Như vậy, tổng di sản của A là : 400 + 250 + 200 = 850 triệu đồng.
Khi A chết bà B mai táng phí hết 30 triệu đồng, như vậy, theo khoản 1 Điều 683 BLDS năm 2005 thì chi phí mai táng thuộc những chi phí hợp lý cho việc mai táng. Vì vậy, di sản của A còn lại sau khi trừ đi chi phí mai táng là 820 triệu đồng.
Thứ hai, trong di chúc A để lại, A muốn chia đều di sản của mình cho C, D, E nên di sản nếu chia theo di chúc thì C, D, E được hưởng mỗi phần bằng nhau, tương ứng với : 820 : 3 = 273,3 triệu đồng/người.
Tuy nhiên, theo Điều 669 BLDS 2005 về người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc thì những người sau đây có quyền hưởng 2/3 một suất thừa kế mà không phụ thuộc nội dung di chúc, bao gồm :
- Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng ;
- Con đã thành niên mà không có khả năng lao động.
Như vậy, mặc dù B bị A truất quyền thừa kế và ông bà G,H (bố mẹ A) không được đề cập đến trong di chúc thì vẫn được hưởng 2/3 một suất thừa kế. Còn đối với N (con chung của A với M), chúng ta chia 2 trường hợp như sau :
Trường hợp thứ nhất, N chưa thành niên hoặc thành niên mà không có khả năng lao động thì N được hưởng 2/3 một suất thừa kế theo điều 669 BLDS.
Do đó, phần di sản của G, H, B, N được nhận bằng nhau là :
820 : 7 x 2/3 = 78,1 triệu đồng.
Tổng phần di sản của G, H, B, N đã nhận là : 78,1 x 4 = 312,4 triệu đồng.
Phần di sản 312,4 triệu này trừ vào tổng 820 triệu mà A để lại, như vậy, C, D và E mỗi người chỉ còn được nhận : (820 – 312,4) : 3 = 169,2 triệu đồng/người.
Trường hợp thứ hai, nếu N đã thành niên và có khả năng lao động thì N sẽ không được nhận di sản của A, những người được nhận di sản của A theo điều 669 BLDS chỉ còn G, H và B, mỗi người tương ứng được nhận :
820 : 6 x 2/3 = 91,1 triệu đồng/người
Tổng phần di sản của G, H, B đã nhận là : 91,1 x 3 = 273,3 triệu đồng.
Phần di sản 273,3 triệu này trừ vào tổng 820 triệu mà A để lại, như vậy, C, D và E mỗi người chỉ còn được nhận : (820 – 273,3) : 3 = 182,2 triệu đồng/người.
Như vậy, trong trường hợp của bạn, chúng tôi đưa ra quan điểm về việc chia di sản của A như sau :
- Trường hợp 1 : N chưa thành niên hoặc thành niên mà không có khả năng lao động thì di sản từng người như sau :
+ G, H, N và B hưởng 78,1 triệu đồng/người.
+ C, D và E hưởng 169,2 triệu đồng/người.
- Trường hợp 2 : N đã thành niên và có khả năng lao động thì N sẽ không được nhận di sản của A, di sản từng người được hưởng như sau :
+ G, H và B hưởng 91,1 triệu đồng /người.
+ C, D và E hưởng 182,2 triệu đồng/người.
Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi về cho chúng tôi, nếu như có thắc mắc bạn vui lòng liên hệ theo những thông tin dưới đây để có những trao đổi chi tiết hơn :
NGUYỄN THỊ MINH TÂM | CÔNG TY LUẬT VIỆT KIM (www.vietkimlaw.com)
M: (+84-4) 6.269.4744 - E: luatvietkim@gmail.com
Ad: CS1- Tầng 5, Tòa nhà SHB, 34 Giang Văn Minh, Ba Đình, HN / CS2 - Tầng 5, Nhà C, 236 Hoàng Quốc Việt, Cầu Giấy, HN
NGUYỄN THỊ MINH TÂM – CÔNG TY LUẬT VIỆT KIM
M: (+84-4) 3.2889.888 – E: luatvietkim@gmail.com
Ad: CS1 - Tầng 5, SHB Building, 34 Giang Văn Minh, Ba Đình, HN
CS2 - Tầng 5, Nhà C, 236 Hoàng Quốc Việt, Cầu Giấy, HN.