Thông thường khi con bị bệnh hoặc ốm đau, cha hoặc mẹ hoặc cả cha mẹ sẽ xin nghỉ việc một hoặc nhiều ngày để chăm sóc con. Nếu cha và mẹ đều nghỉ việc để chăm con ốm thì cả cha mẹ có được hưởng chế độ ốm đau không?
Để giải đáp câu hỏi này, người viết sẽ đi từ quy định pháp luật về đối tượng được hưởng chế độ ốm đau, điều kiện được hưởng và nếu thuộc đối tượng và thỏa điều kiện được hưởng chế độ ốm đau thì sẽ phân tích đến thời gian và mức hưởng chế độ ốm đau khi con ốm.
1. Đối tượng hưởng chế độ ốm đau
Theo điều 24 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì đối tượng được hưởng chế độ ốm đau sẽ bao gồm người lao động quy định tại các điểm a, b, c, d, đ và h khoản 1 điều 2 Luật này. Nên tham chiếu về khoản 1 điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì đối tượng hưởng chế độ ốm đau bao gồm:
“1. Người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bao gồm:
a) Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng, kể cả hợp đồng lao động được ký kết giữa người sử dụng lao động với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi theo quy định của pháp luật về lao động;
b) Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng;
c) Cán bộ, công chức, viên chức;
d) Công nhân quốc phòng, công nhân công an, người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu;
đ) Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân;
[…]
h) Người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã có hưởng tiền lương”.
Nếu cha và mẹ đều thuộc một trong những trường hợp trên thì sẽ là đối tượng hưởng chế độ ốm đau khi con ốm theo luật định.
2. Điều kiện hưởng chế độ ốm đau khi con ốm
Theo quy định tại khoản 2 điều 25 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, nếu con dưới 07 tuổi bị ốm đau và có giấy xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền thì cha, mẹ được hưởng chế độ ốm đau.
Như vậy, cha mẹ có con dưới 07 tuổi và đều nghỉ việc để chăm con ốm thì cả cha và mẹ có được hưởng chế độ ốm đau không? Trường hợp này được quy định tại điểm c khoản 1 điều 5 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH như sau:
“Điều 5. Thời gian hưởng chế độ khi con ốm đau
[…]
c) Trường hợp cả cha và mẹ cùng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, cùng nghỉ việc để chăm sóc con ốm đau thì cả cha và mẹ đều được giải quyết hưởng chế độ khi con ốm đau; thời gian tối đa hưởng chế độ khi con ốm đau trong một năm của người cha hoặc người mẹ cho mỗi con theo quy định tại khoản 1 Điều 27 của Luật bảo hiểm xã hội.”
Từ quy định trên có thể thấy rằng, cha mẹ cùng tham gia bảo hiểm xã hội và cùng nghỉ việc để chăm sóc thì đều được hưởng chế độ khi con ốm đau.
3. Thời gian hưởng chế độ khi con ốm đau
Nếu con dưới 03 tuổi thì thời gian hưởng chế độ khi con ốm đau trong một năm tối đa là 20 ngày làm việc. Còn nếu con từ đủ 03 tuổi đến dưới 07 tuổi, thời gian hưởng tối đa là 15 ngày làm việc (Khoản 1 điều 27 Luật Bảo hiểm xã hội 2014). Lưu ý rằng pháp luật quy định thời gian hưởng được tính theo ngày làm việc, tức không kể ngày nghỉ lễ, tết và ngày nghỉ hàng tuần.
4. Mức hưởng chế độ khi con ốm đau
Theo điều 28 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, mức hưởng khi nghỉ việc chăm con ốm theo ngày bằng 75% mức đóng bảo hiểm xã hội của tháng liền kề trước khi nghỉ việc nhân cho số ngày được nghỉ và chia cho 24 ngày.
Trường hợp cha hoặc mẹ mới bắt đầu tham gia bảo hiểm xã hội trong tháng đầu tiên mà phải nghỉ việc chăm con ốm thì mức đóng làm căn cứ tính mức hưởng là tiền lương đóng bảo hiểm xã hội của tháng đầu tiên đó.