Chào bạn,
Tình huống mà bạn thắc mắc thuộc lĩnh vực sở hữu trí tuệ, cụ thể hơn là vấn đề về quyền tác giả. Trong trường hợp này có hai chủ thể liên quan, đó là tác giả (bạn và những người đồng nghiệp viết phần mềm) và chủ sở hữu quyền tác giả (công ty cũ của bạn). Các quyền tác giả, theo Luật Sở hữu trí tuệ 2005 sửa đổi, bổ sung 2009 (sau đây gọi tắt là Luật SHTT) bao gồm hai nhóm quyền là quyền nhân thân và quyền tài sản (bạn đọc thêm Điều 19 và Điều 20 Luật SHTT). Nếu như thông thường khi tác giả đồng thời là chủ sở hữu thì người đó sẽ được hưởng toàn bộ các quyền được quy định tại Điều 19 và Điều 20 Luật SHTT.
“Điều 19. Quyền nhân thân
Quyền nhân thân bao gồm các quyền sau đây:
1. Đặt tên cho tác phẩm.
2. Đứng tên thật hoặc bút danh trên tác phẩm; được nêu tên thật hoặc bút danh khi tác phẩm được công bố, sử dụng.
3. Công bố tác phẩm hoặc cho phép người khác công bố tác phẩm.
4. Bảo vệ sự toàn vẹn của tác phẩm, không cho người khác sửa chữa, cắt xén hoặc xuyên tạc tác phẩm dưới bất kỳ hình thức nào gây phương hại đến danh dự và uy tín của tác giả.”
Điều 20. Quyền tài sản
1. Quyền tài sản bao gồm các quyền sau đây:
a) Làm tác phẩm phái sinh;
b) Biểu diễn tác phẩm trước công chúng;
c) Sao chép tác phẩm;
d) Phân phối, nhập khẩu bản gốc hoặc bản sao tác phẩm;
đ) Truyền đạt tác phẩm đến công chúng bằng phương tiện hữu tuyến, vô tuyến, mạng thông tin điện tử hoặc bất kỳ phương tiện kỹ thuật nào khác;
e) Cho thuê bản gốc hoặc bản sao tác phẩm điện ảnh, chương trình máy tính.
2. Các quyền quy định tại khoản 1 Điều này do tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả độc quyền thực hiện hoặc cho phép người khác thực hiện theo quy định của Luật này.
3. Tổ chức, cá nhân khi khai thác, sử dụng một, một số hoặc toàn bộ các quyền quy định tại khoản 1 Điều này và khoản 3 Điều 19 của Luật này phải xin phép và trả tiền nhuận bút, thù lao, các quyền lợi vật chất khác cho chủ sở hữu quyền tác giả.”
Tuy nhiên, nếu như đây là hai chủ thể tách biệt nhau thi tác giả sẽ được hưởng những quyền nhân thân không gắn với tài sản (là những quyền không thể chuyển giao) theo quy định tại Khoản 1,2,4 Điều 19 Luật SHTT. Và chủ sở hữu quyền tác giả sẽ được hưởng các quyền quy định tại Điều 20 và Khoản 3 Điều 19.
Như vậy theo quy định của Luật SHTT, việc bạn đến công ty mới và sử dụng phần mềm viết ở công ty cụ và phát triển thêm là vi phạm quyền của chủ sở hữu quyền tác giả trong quá trình khai thác và sử dụng tác phẩm.
Về câu hỏi rằng phần mềm bạn từng đứng tên sở hữu cùng một số tác giả khác, sau này bạn có được "hưởng lợi" gì từ các phần mềm đó nữa hay không, mặc dù đã nghỉ làm, như mình đã trình bày ở trên, bạn là tác giả nhưng không đồng thời là chủ sở hữu quyền tác giả, do đó bạn chỉ được hưởng cac quyền nhân thân không gắn với tài sản (đặc điểm của những quyền này là gắn với con người và không thể chuyển giao cho người khác). Vì vậy bạn sẽ luôn được hưởng những quyền này dù công ty đang là người sở hữu quyền tác giả: ví dụ như khi công ty sử dụng hoặc cho phép người khác sử dụng phần mềm mà bạn viết, tên của phần mềm do bạn đặt được giữ nguyên và tên hoặc bút danh của bạn sẽ được ghi khi công bố hay sử dụng phần mềm. Tuy nhiên bạn sẽ không nhận được những lợi ích vật chất (có tính tài sản) liên quan đến phần mềm sau đó, do bạn không phải chủ sở hữu quyền tác giả. Một lưu ý là nếu đây là một phần mềm được viết bởi nhiều tác giả thì các đồng tác giả sẽ được xem xét các quyền lợi theo quy định tại điều 38 của Luật SHTT (phần nào có thể tách ra sử dụng độc lập mà không phương hại đến quyền của người khác sẽ có các quyền đối với phần riêng biệt)
Hy vọng những chia sẻ trên đã giúp đỡ được bạn ít nhiều.
Nguyễn Trang
Nguyễn Thị Thu Trang
SĐT: 0988076166 | email: nguyentttrang95@gmail.com
