Tập hợp các câu hỏi - đáp liên quan đến bảo hiểm xã hội

Bảo hiểm xã hội theo quy định của Luật bảo hiểm xã hội 2014 được hiểu là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội. (Khoản 1, Điều 3).

Hình thức tham gia BHXH: Bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm xã hội tự nguyện và bảo hiểm hưu trí bổ sung do Chính phủ quy định.

Khi tham gia BHXH người lao động sẽ được hưởng các chế độ:

- Đối với bảo hiểm xã hội bắt buộc:

+ Ốm đau;

+ Thai sản;

+ Tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;

+ Hưu trí;

+ Tử tuất.

- Đối với bảo hiểm xã hội tự nguyện:

+ Hưu trí;

+ Tử tuất.

(Điều 4, Luật Bảo hiểm xã hội 2014).

Các vấn đề liên quan đến BHXH được quy định tại Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và được cụ thể hóa tại Nghị định 115/2015/NĐ-CP, Nghị định 134/2015/NĐ-CP và một số Nghị định hướng dẫn khác.

Trên thực tế có rất nhiều thắc mắc, tình huống phát sinh liên quan đến các chế độ bảo hiểm xã hội như mức hưởng, mức đóng,...bảo hiểm xã hội. Một số câu hỏi được nhiều người quan tâm như: Đóng bao nhiêu năm thì được hưởng chế độ hưu trí? Người làm ngành nghề tự do muốn tham gia bảo hiểm xã hội thì đóng theo hình thức nào và mức đóng hàng tháng là bao nhiêu? Các câu hỏi đó sẽ được giải đáp thông qua tập hợp các câu hỏi đáp bên dưới topic này.

Trường hợp đóng BHXH được 4 năm, sau đó chấm dứt công việc để đi nước ngoài. Sau 5 năm ở nước ngoài, nay muốn về Việt Nam làm việc. Vậy, lao động có đóng BHXH cho thời gian làm việc ở nước ngoài không?

Tại Khoản 2 Điều 2 Nghị định 115/2015/NĐ-CP quy định: Người đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng quy định tại Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng tham gia BHXH bắt buộc theo quy định tại Nghị định này được áp dụng đối với các hợp đồng sau:

- Hợp đồng đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài với doanh nghiệp hoạt động dịch vụ đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài, tổ chức sự nghiệp được phép đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài;

- Hợp đồng đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài với doanh nghiệp trúng thầu, nhận thầu hoặc tổ chức, cá nhân đầu tư ra nước ngoài có đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài;

- Hợp đồng đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hình thức thực tập nâng cao tay nghề với doanh nghiệp đưa người lao động đi làm việc theo hình thức thực tập nâng cao tay nghề;

- Hợp đồng cá nhân.

Căn cứ quy định trên, nếu thời gian ông đi làm việc ở nước ngoài mà ông thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc theo quy định nhưng chưa đóng BHXH thì nay ông thực hiện truy đóng theo quy định tại Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017. Cụ thể:

Truy thu đối với người lao động sau khi chấm dứt hợp đồng lao động về nước truy đóng BHXH cho thời gian đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng lao động chưa đóng: Trường hợp sau 6 tháng kể từ ngày chấm dứt hợp đồng lao động về nước mới thực hiện truy đóng BHXH thì số tiền truy thu BHXH được tính bao gồm số tiền phải đóng BHXH theo quy định và tiền lãi truy thu tính trên số tiền phải đóng.

Người đi lao động ở nước ngoài theo hợp đồng đóng thông qua đơn vị, kể cả người lao động được gia hạn hợp đồng hoặc ký hợp đồng lao động mới ngay tại nước tiếp nhận lao động truy đóng sau khi về nước: Nộp tiền cho cơ quan BHXH hoặc đơn vị nơi nhận hồ sơ truy nộp.

Trường hợp ông đi làm việc ở nước ngoài nhưng không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc theo quy định tại các điểm a, b, c, d, Khoản 2, Điều 2 Nghị định 115/2015/NĐ-CP nêu trên, thì ông không phải truy đóng BHXH đối với thời gian đi làm việc ở nước ngoài.

Đề nghị anh liên hệ với cơ quan BHXH nơi ông cư trú để được xem xét, tư vấn và giải quyết cụ thể.

Chào bạn Diupham0803, việc nghỉ ngang của bạn là vi phạm Luật lao động, song, doanh nghiệp không thể lấy lý do đó để không chốt sổ BHXH cho bạn.

Vì vậy, bạn cần quay trở lại công ty A để yêu cầu họ chốt sổ BHXH, lúc này bên công ty B mới tiếp tục đóng BHXH cho bạn được, không thì bạn phải chấp nhận tình trạng có 2 sổ BHXH. 

Mọi người cho mình hỏi. Khi báo giảm người lao động  QĐ cho nghỉ vào ngày 16 tháng 4 và chính thức báo giảm vào ngày 17 tháng 4. Vậy người lao động sẽ bị BHXH tính là báo giảm sang tháng 5 hay vẫn là tháng 4 ạ ? Và hạn chót báo giảm và tăng cho người lao động là ngày mấy trong tháng ạ

Xin cám ơn

Nếu trong tháng có sự biến động (tăng / giảm) về số lượng người lao động làm việc; thì trước ngày 03 của tháng liền kề, doanh nghiệp có trách nhiệm gửi  Thông báo về tình hình biến động lao động làm việc tại đơn vị  (Mẫu số 29 ban hành kèm theo Thông tư 28/2015/TT-BLĐTBXH) về Trung tâm dịch vụ việc làm nơi doanh nghiệp đặt trụ sở.

Trường hợp, doanh nghiệp giảm từ 50 lao động trở lên thì phải thông báo ngay với Trung tâm dịch vụ việc làm nơi đặt trụ sở để được tư vấn, hỗ trợ kịp thời.

Xin chào, tôi muốn hỏi là tôi bắt đầu nghỉ việc từ ngày 30/2 năm vừa rồi, nhưng đến nay tôi mới nhận lấy được sổ bảo hiểm ở công ty cũ (tôi đã đóng bảo hiểm được 2 năm), vậy bây giờ tôi nộp sổ bảo hiểm ở công ty bảo hiểm thì có nhận được bảo hiểm thất nghiệp không. Cảm ơn mọi người

Bác Điệu hỏi thâm quá :(

Em cũng vừa mới out hôm 31/5/2018, nhờ bác inbox tư vấn giúp em vụ này cái. Đang tìm hiểu để làm đây. 

Đồng ý là bạn cần cho biết 30/2 là năm 2017 hay năm 2018 nhé, vì trợ cấp thất nghiệp chỉ được làm hồ sơ và nhận trong vòng 03 tháng kể từ khi chấm dứt HĐLĐ (có điều kiện theo quy định). Cho nên bạn cần cụ thể rõ hơn, nếu 2017 thì hoàn toàn quá trễ rồi và không được nhận nhé, nếu 30/2 thì mình thấy hơi lạ vì tháng 02 chỉ có 28 ngày thôi mà

Chào bạn, mình có một số chia sẻ với bạn về vấn đề này như sau:

Hành vi cản trở, gây khó khăn hoặc làm thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động mà là hành vi cấm trong Luật Bảo hiểm xã hội, nếu bạn có đầy đủ bằng chứng chứng minh phía doanh nghiệp thiếu trách nhiệm, cố tình chậm trễ việc trả sổ bảo hiểm xã hội, chốt sổ bảo hiểm xã hội cho bạn thì bạn có thể làm đơn khởi kiện đến tòa án.

>>> theo như thông tin bạn cung cấp nếu như nghỉ từ cuối tháng 02 thì đến bây giờ vẫn chưa hết thời hạn 03 tháng để bạn gửi hồ sơ lên Trung tâm giới thiệu việc làm bạn nhé.

*** Căn cứ Luật Việc làm và Nghị định 28/2015/NĐ-CP quy định hồ sơ hưởng BHTN bao gồm:

- Đơn đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp (theo mẫu do Bộ LĐTBXH quy định);

- Bản chính hoặc bản sao có chứng thực của hợp đồng lao động (HĐLĐ) hoặc hợp đồng làm việc (HĐLV) đã hết hạn; quyết định thôi việc hoặc quyết định sa thải hoặc quyết định kỷ luật buộc thôi việc hoặc thông báo hoặc thỏa thuận chấm dứt HĐLĐ hoặc HĐLV;

- Sổ BHXH.

*** Thủ tục hưởng trợ cấp thất nghiệp

- Bước 1. Trong thời hạn 03 tháng kể từ ngày chấm dứt HĐLĐ hoặc HĐLV, NLĐ chưa có việc làm và có nhu cầu hưởng trợ cấp thất nghiệp phải trực tiếp nộp 01 bộ hồ sơ cho Trung tâm Giới thiệu việc làm (TTGTVL) tại địa phương nơi NLĐ muốn nhận trợ cấp thất nghiệp.

- Bước 2. Thời hạn giải quyết hồ sơ:

+ Trong vòng 15 ngày làm việc kể từ ngày nộp hồ sơ, người lao động chưa tìm được việc làm thì trung tâm giới thiệu việc làm thực hiện xác nhận giải quyết hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp.

+ Trong vòng 20 ngày làm việc kể từ ngày nộp hồ sơ, TTGTVL ra quyết định duyệt chi trả trợ cấp thất nghiệp kèm theo sổ BHXH có xác nhận trả cho NLĐ.

+ Trường hợp NLĐ không được hưởng trợ cấp thất nghiệp thì TTGTVL phải thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do.

+ Thời điểm tính hưởng trợ cấp thất nghiệp: Ngày thứ 16 tính từ ngày nộp hồ sơ.

- Bước 3. Nhận tiền chi trả trợ cấp thất nghiệp

+ Trong vòng 5 ngày làm việc kể từ thời điểm có quyết định duyệt chi trả trợ cấp thất nghiệp, cơ quan BHXH tại địa phương thực hiện chi trả tiền trợ cấp tháng đầu cho NLĐ kèm theo thẻ BHYT.

+ Hàng tháng, cơ quan BHXH thực hiện chi trả trợ cấp TN trong vòng 12 ngày tính từ ngày hưởng trợ cấp TN tháng đó nếu không nhận được quyết định tạm dừng, chấm dứt hưởng trợ cấp thất nghiệp của NLĐ.

Theo mình thì công ty bảo hiểm không giữ sổ của bạn nên bạn không thể lên đó nhận được nhé. Bạn có thể khiếu nại đến Thanh tra Sở Lao động – thương binh và xã hội hoặc Phòng lao động – thương binh và xã hội để được can thiệp giúp đỡ.

Theo quy định tại Khoản 2 Điều 10 Nghị định 49/2013/NĐ-CP:

Điều 10. Trách nhiệm tổ chức thực hiện

…

2. Trách nhiệm tổ chức thực hiện việc xây dựng thang lương, bảng lương và định mức lao động.

a) Doanh nghiệp tổ chức xây dựng hoặc rà soát sửa đổi bổ sung thang lương, bảng lương, định mức lao động và gửi cơ quan quản lý nhà nước về lao động cấp huyện nơi đặt cơ sở sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp để theo dõi, kiểm tra theo quy định tại Nghị định này. Trường hợp doanh nghiệp có nhiều đơn vị, chi nhánh hoạt động ở các địa bàn khác nhau thì sau khi xây dựng, quyết định thang lương, bảng lương và định mức lao động, doanh nghiệp gửi cơ quan quản lý nhà nước về lao động cấp huyện nơi đặt đơn vị, chi nhánh của doanh nghiệp để theo dõi, kiểm tra;

Như vậy, doanh nghiệp bạn có chi nhánh hoạt động tại các địa bàn khác nhau thì sau khi xây dựng, quyết định thang lương, bảng lương, doanh nghiệp bạn gửi cơ quan quản lý nhà nước về lao động cấp huyện nơi đặt chi nhánh, đơn vị của doanh nghiệp. Vậy, trong trường hợp này, chi nhánh của công ty bạn trong TP. Hồ Chí Minh không phải xây dựng thang lương, bảng lương mà công ty chính tại Hà Nội sẽ chỉ phải gửi thang lương, bảng lương đã được xây dựng, quyết định đến Phòng lao động thươnh binh cấp huyện tại TP. Hồ Chí Minh nơi chi nhánh đặt trụ sở thôi.