Xử phạt quay "lén" khi đi xem phim!

Mấy hôm nay các trang báo có đưa tin vụ một nam thanh niên quay phim lén trong rạp bộ phim “Cô Ba Sài gòn” và đạo diễn của bộ phim đã nhờ công an vào cuộc do bức xúc đối với hành vi trên. Điều này xảy ra như “cơm bữa” mỗi khi có một bộ phim mới được chiếu rạp, tuy nhiên thì chỉ có một số trường hợp bị phát hiện và xử lý.

Việc quay phim rồi ghi lại không những gây thiệt hại lớn doanh thu cho nhà sản xuất mà còn tạo thành thói quen “xem chùa” của một bộ phận người xem hiện nay.

Hành vi quay lén phim trong rạp chiếu có thể bị xử lý như sau:  

- Về hành chính: Căn cứ theo Điều 27 Nghị định 131/2013/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về quyền tác giả, quyền liên quan hành vi này sẽ bị phạt tiền từ 15.000.000 đồng đến 35.000.000 đồng đối với hành vi sao chép bản ghi âm, ghi hình mà không được phép của chủ sở hữu quyền của nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình.

Kèm theo đó là biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc dỡ bỏ bản sao bản ghi âm, ghi hình dưới hình thức điện tử, trên môi trường Internet và kỹ thuật số hoặc buộc tiêu hủy tang vật vi phạm đối với hành vi xâm phạm quyền sao chép, ghi âm hình.

- Về hình sự: Căn cứ theo Điều 225 Bộ luật Hình sự năm 2015 có hiệu lực ngày 01/08/2018 có quy định như sau:”

1. Người nào không được phép của chủ thể quyền tác giả, quyền liên quan mà cố ý thực hiện một trong các hành vi sau đây, xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan đang được bảo hộ tại Việt Nam, thu lợi bất chính từ 50.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại cho chủ thể quyền tác giả, quyền liên quan từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng hoặc hàng hóa vi phạm trị giá từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm:

- Sao chép tác phẩm, bản ghi âm, bản ghi hình;

- Phân phối đến công chúng bản sao tác phẩm, bản sao bản ghi âm, bản sao bản ghi hình..

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 300.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Có tổ chức;

b) Phạm tội 02 lần trở lên;

c) Thu lợi bất chính 300.000.000 đồng trở lên;

d) Gây thiệt hại cho chủ thể quyền tác giả, quyền liên quan 500.000.000 đồng trở lên;

đ) Hàng hóa vi phạm trị giá 500.000.000 đồng trở lên.

3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

4. Pháp nhân thương mại phạm tội quy định tại Điều này, thì bị phạt như sau:

a) Pháp nhân thương mại thực hiện hành vi quy định tại khoản 1 Điều này, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 300.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng;

b) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này, thì bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 3.000.000.000 đồng hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 06 tháng đến 02 năm;

c) Pháp nhân thương mại còn có thể bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định hoặc cấm huy động vốn từ 01 năm đến 03 năm.

Hành vi quay phim lén trong rạp nếu nhằm mục đích cho bạn bè xem hay phục vụ cho cá nhân thì là hành vi vi phạm hành chính. Còn khi việc quay lén trên nhằm vào mục đích mua bán, có quy mô thương mại sẽ bị xử lý hình sự.

Các quy định như trên là nghiêm minh, và trường hợp xử lý một số người có hành vi quay lén trong rạp như là lời cảnh tỉnh cho những người thường có thói quen quay phim, ghi hình mỗi lần đi xem phim trong rạp vì bất cứ mục đích nào, các quy định này cũng  góp phần tạo nên văn hóa đi xem phim ngày càng văn minh hơn.

Theo mình cần răn đe thật mạnh những trường hợp như thế này để làm gương cho những cá nhân khác đồng thời bảo vệ quyền lợi của những cá nhân, tổ chức liên quan. Mà nói thật, quay lén làm chất lượng của sản phẩm trở nên rất tệ mà không hiểu sao nhiều người vẫn thực hiện và xem nó.

Nói thật thì những người quay lén cũng ko hiểu họ nghĩ gì khi mang máy quay vào quay lại hoặc live stream để mọi người cùng xem. Một bộ phim làm ra mất rất nhiều thời gian, tiền bạc và công sức công chiếu cho mọi người xem và trả tiền vé cho bộ phim đó một phần để họ thu lại và bù đắp công sức mình bỏ ra, cống hiến cho nghệ thuật. Cũng là phải làm việc để sống mà có những thành phần như vậy làm những người cha của phim cảm thấy nản lòng, thoái chí... Hãy xử phạt thật mạnh tay và lấy nó làm gương cho kẻ sau.

Mình xin có ý kiến với nội dung này như sau: Nếu nhà sản xuất phim, người có quyền sở hữu có đầy đủ bằng chứng về hành vi vi phạm của đối tượng quay lén, livetream... phim đang công chiếu trong tụ điểm, rạp chiếu phim và không được sự cho phép thực hiện. Ngoài hình phạt về tội vi phạm quyền tác giả thì đối tượng này vẫn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự quy định tại Khoản 12, Điều 1, Bộ luật hình sự sửa đổi 2009  (đang có hiệu lực áp dụng) về tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp, vì đã gây thiệt hại cho nhà sản xuất,  với khung phạt tiền từ 50 - 500 triệu đồng, cao nhất là 1 tỷ đồng hoặc cải tạo không giam giữ đến phạt tù cao nhất 3 năm.

Điều 1. Sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ một số điều của Bộ luật hình sự:

...

12. Điều 171 được sửa đổi, bổ sung như sau:

“Điều 171. Tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp

1. Người nào cố ý xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp đối với nhãn hiệu hoặc chỉ dẫn địa lý đang được bảo hộ tại Việt Nam với quy mô thương mại, thì bị phạt tiền từ năm mươi triệu đồng đến năm trăm triệu đồng hoặc cải tạo không giam giữ đến hai năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ bốn trăm triệu đồng đến một tỷ đồng hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm:

a) Có tổ chức;

b) Phạm tội nhiều lần.

3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ hai mươi triệu đồng đến hai trăm triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm.”

Mình thấy đây không phải là lần đầu tiên vấn nạn livestream quay lén phim Việt xảy ra tại các rạp. Trước đó, phim Lô tô và  phim Em chưa 18 cũng từng từng bị các khán giả đi xem phim livetream lên các trang phim trên Face book rồi. Hình như những người này thấy việc livetream cho người khác xem chỉ thấy bị nhắc nhở chứ không bị xử phạt gì để răn đe nên càng ngày càng nhiều người làm theo phát trực tiếp lên facebook thì phải. Nếu là những người bình thường thì chắc cũng không quá bức xúc, vì việc xem phim cũng được mà không xem cũng chả sao. Nhưng đặt mình vào các nhà làm phim, họ đã bỏ ra hàng chục tỉ đồng để làm phim, cộng với công sức của các diễn viên trong đoàn làm phim. Nếu phim của họ vừa mới chiếu rạp mà cứ bị quay lén phát tán như vậy làm lộ hết nội dung phim thì còn có ai đi ra rạp xem ủng hộ cho họ nữa. Nên theo mình việc pháp luật có quy định cấm các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ như livetream này nọ bị xử phạt hành chính thì cứ xử phạt thật nghiêm vào may ra mới có tác dụng. Quy định của pháp luật như thế nào thì cứ làm y vậy. Chứ cứ châm chước cho người này rồi người nọ vì sinh viên hoàn cảnh khó khăn không có tiền để bồi thường thì rồi vấn nạn quay lén trong rạp cũng sẽ chẳng bao giờ hết được đâu.

Thói quen thích sử dụng "đồ chùa" là một thói quen phổ biến trong văn hóa ứng xử đời thường của người dân. Và thói quen này dẫn đến nhiều hành vi như quay lén trong rạp chiếu phim như bài viết bạn đề cập. Nếu đứng ở góc độ nhà sản xuất phim thì đây là một hành vi gây tổn thất cho họ, cần phải xử lý nghiêm. Hi vọng rằng mỗi người nâng cao ý thức của mình để không để những trường hợp đáng tiếc xảy ra.

Mình nghĩ với nhưng quy định trên đã phần nào đó đủ sức răn đe những hành vi vi phạm, nhưng trong một số trường hợp vì mục đích kinh tế hoặc tái phạm nhiều lần thì cần truy cứu trách nhiệm hình sự đối với những hành vi này. Bởi những quy định nghiêm ngặt đó sẽ phần nào đó bảo vệ quyền tác giả, quyền liên quan của chính tác giả của những tác phẩm đó

Có người quay phim để phục vụ hành vi không hợp pháp, còn có những người sống ảo quá nên quên đi cả quy định cấm, nhất là giới trẻ hiện nay, đôi khi vui quá mà quên đi hậu quả, khi phát hiện ra thì mới vở lẽ, vì hiện tại vào rạp thì đều được màn hình cảnh báo trước về việc này, nên việc vi phạm đa phần là cố tình biết mà vẫn vi phạm

Mình cũng ủng hộ việc xử lý nghiêm khắc hành vi này. Vì người ta đã bỏ thời gian, công sức, tâm quyết và tinh thần cũng như biết bao nhiêu tiền bạc để sản xuất ra một bộ phim để công chiếu. Tuy nhiên, chính hành động này lại xâm hại và gây thiệt hại cho các nhà sản xuất. Thử hỏi một dự án, sản phẩm mà bạn bỏ bao nhiêu công sức vào đó, mà người ta nhởn nhơ xâm phạm thì bạn sẽ thế nào, có còn tâm huyết để sản xuất những dự án và sản phẩm mới hay không

Trước khi bước chân vào rạp chiếu phim, tất cả người xem đều nhận được thông báo yêu cầu tắt điện thoại di động, cấm quay phim, chụp ảnh, những bản quay lén ảnh hưởng rất nhiều đến doanh thu của phòng vé cũng như làm mất đi uy tín của các nhà phát hành phim. Để ngăn chặn hành vi này cái quan trọng nhất vẫn xuất phát từ ý thức của người xem khi tới rạp chiếu phim, nó liên quan tới vấn đề bản quyền và công sức của các nhà sản xuất phim.

Hầu hết các bộ phim quay lén trong rạp đều bằng điện thoại di dộng, không lọc âm, hình ảnh cũng bị giật và mờ. Song lợi dụng tâm lý thích dùng “free” của người Việt, một vài cá nhân đã cố tình livestream hoặc quay lại, up lên facebook để hy vọng nhận được nhiều sự quan tâm của đám đông. Tuy nhiên mỗi bộ phim không phải là kết quả một sớm một chiều, của một người mà đó là quá trình làm việc tận tụy của cả tập thể. Nếu không ủng hộ được thì chúng ta cũng nên tôn trọng người làm nghệ thuật và tôn trọng thành quả của người khác.