Viên chức và Đảng viên là những cá nhân đóng góp rất nhiều tài sức phục vụ cho đất nước. Vậy khi xếp loại viên chức, có buộc phải ngang bằng xếp loại Đảng viên không?
1. Pháp luật quy định về viên chức và đảng viên như thế nào?
Viên chức là công dân Việt Nam được tuyển dụng theo vị trí việc làm, làm việc tại đơn vị sự nghiệp công lập theo chế độ hợp đồng làm việc, hưởng lương từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật.
Căn cứ Điều 1, Điều lệ Đảng cộng sản Việt Nam, quy định về Đảng viên :
Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam là chiến sĩ cách mạng trong đội tiên phong của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và dân tộc Việt Nam, suốt đời phấn đấu cho mục đích, lý tưởng của Đảng, đặt lợi ích của tổ quốc, của giai cấp công nhân và nhân dân lao động lên trên lợi ích cá nhân; chấp hành nghiêm chỉnh cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, các nghị quyết của Đảng và pháp luật của Nhà nước; có lao động, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao; có đạo đức và lối sống lành mạnh; gắn bó mật thiết với nhân dân; phục tùng tổ chức, kỷ luật của Đảng, giữ gìn đoàn kết thống nhất trong Đảng.
Công dân Việt Nam từ mười tám tuổi trở lên; thừa nhận và tự nguyện : thực hiện cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, tiêu chuẩn và nhiệm vụ đảng viên, hoạt động trong một tổ chức cơ sở đảng; qua thực tiễn chứng tỏ là người ưu tú, được nhân dân tín nhiệm, đều có thể được xét để kết nạp vào Đảng.
2. Tiêu chí chung đánh giá xếp loại viên chức theo pháp luật
Căn cứ Điều 3 nghị định 90/2020/NĐ-CP, quy định những tiêu chí đánh giá viên chức gồm:
- Chính trị tư tưởng
+ Chấp hành chủ trương, đường lối, quy định của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và các nguyên tắc tổ chức, kỷ luật của Đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình;
+ Có quan điểm, bản lĩnh chính trị vững vàng; kiên định lập trường; không dao động trước mọi khó khăn, thách thức;
+ Đặt lợi ích của Đảng, quốc gia - dân tộc, nhân dân, tập thể lên trên lợi ích cá nhân;
+ Có ý thức nghiên cứu, học tập, vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, nghị quyết, chỉ thị, quyết định và các văn bản của Đảng.
- Đạo đức, lối sống
+ Không tham ô, tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, quan liêu, cơ hội, vụ lợi, hách dịch, cửa quyền; không có biểu hiện suy thoái về đạo đức, lối sống, tự diễn biến, tự chuyển hóa;
+ Có lối sống trung thực, khiêm tốn, chân thành, trong sáng, giản dị;
+ Có tinh thần đoàn kết, xây dựng cơ quan, tổ chức, đơn vị trong sạch, vững mạnh;
+ Không để người thân, người quen lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình để trục lợi.
- Tác phong, lề lối làm việc
+ Có trách nhiệm với công việc; năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, linh hoạt trong thực hiện nhiệm vụ;
+ Phương pháp làm việc khoa học, dân chủ, đúng nguyên tắc;
+ Có tinh thần trách nhiệm và phối hợp trong thực hiện nhiệm vụ;
+ Có thái độ đúng mực và phong cách ứng xử, lề lối làm việc chuẩn mực, đáp ứng yêu cầu của văn hóa công vụ.
- Ý thức tổ chức kỷ luật
+ Chấp hành sự phân công của tổ chức;
+ Thực hiện các quy định, quy chế, nội quy của cơ quan, tổ chức, đơn vị nơi công tác;
+ Thực hiện việc kê khai và công khai tài sản, thu nhập theo quy định;
+ Báo cáo đầy đủ, trung thực, cung cấp thông tin chính xác, khách quan về những nội dung liên quan đến việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao và hoạt động của cơ quan, tổ chức, đơn vị với cấp trên khi được yêu cầu.
- Kết quả thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao
+ Đối với cán bộ, công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý:
Quán triệt, thể chế hóa và thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước tại cơ quan, tổ chức, đơn vị;
Duy trì kỷ luật, kỷ cương trong cơ quan, tổ chức, đơn vị; không để xảy ra các vụ, việc vi phạm kỷ luật, vi phạm pháp luật phải xử lý, tình trạng khiếu nại, tố cáo kéo dài; phòng, chống tham nhũng, lãng phí trong phạm vi cơ quan, tổ chức, đơn vị;
Lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức kiểm tra, thanh tra, giám sát, giải quyết khiếu nại, tố cáo theo thẩm quyền; chỉ đạo, thực hiện công tác cải cách hành chính, cải cách chế độ công vụ, công chức tại cơ quan, tổ chức, đơn vị;
Xây dựng chương trình, kế hoạch hoạt động hàng năm của cơ quan, tổ chức, đơn vị được giao quản lý, phụ trách, trong đó xác định rõ kết quả thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ, lượng hóa bằng sản phẩm cụ thể.
- Đối với công chức, viên chức không giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý:
+ Kết quả thực hiện nhiệm vụ theo quy định của pháp luật, theo kế hoạch đề ra hoặc theo công việc cụ thể được giao; khối lượng, tiến độ, chất lượng thực hiện nhiệm vụ;
+ Thái độ phục vụ nhân dân, doanh nghiệp đối với những vị trí tiếp xúc trực tiếp hoặc trực tiếp giải quyết công việc của người dân và doanh nghiệp.
Viên chức vừa là “cánh tay” nối dài quyền lực của nhà nước, vừa là “bộ mặt” đại diện cho các tổ chức cơ quan nhà nước. Do đó, năng lực, trách nhiệm, thái độ, tác phong đều phải thật chuẩn chỉ và tuân thủ theo đúng những gì mà luật yêu cầu.
3. Xếp loại viên chức có buộc phải ngang bằng xếp loại đảng viên không?
Căn cứ khoản 3 Điều 3 Quy định 124-QĐ/TW năm 2023 về nguyên tắc xếp loại thì: kết hợp chặt chẽ kết quả đánh giá, xếp loại cán bộ, công chức, viên chức, người lao động với đánh giá, xếp loại chất lượng Đảng viên.
Căn cứ Khoản 1 Điều 1 Nghị định 48/2023/NĐ-CP sửa đổi bổ sung Nghị định 90/2020/NĐ-CP, quy định về đánh giá, xếp loại viên chức:
- Tỷ lệ cán bộ, công chức, viên chức xếp loại "Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ" trong tổng số cán bộ, công chức, viên chức tại cùng cơ quan, tổ chức, đơn vị và đối với từng nhóm đối tượng có nhiệm vụ tương đồng không quá tỷ lệ Đảng viên được xếp loại "Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ" theo quy định của Đảng. Trường hợp cơ quan, tổ chức, đơn vị có thành tích xuất sắc, nổi trội, hoàn thành vượt kế hoạch các công việc được giao, hoàn thành tốt các công việc đột xuất, có đề xuất hoặc tổ chức thực hiện đổi mới sáng tạo, tạo sự chuyển biến tích cực, mang lại giá trị, hiệu quả thiết thực thì cấp có thẩm quyền quyết định tỷ lệ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ phù hợp với thực tế, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của cán bộ, công chức, viên chức.”.
Dựa vào quy định trên, ta thấy rằng tỉ lệ viên chức xếp loại “"hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ" không quá tỷ lệ Đảng viên được xếp loại "hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ" theo quy định của Đảng. Dẫu vẫn có trường hợp, tổ chức có thành tích xuất sắc và có quyền quyết định tỷ lệ cho phù hợp với thực tế nhưng dẫu sao điều đó cũng không quá phổ biến. Do vậy, xếp loại viên chức không bắt buộc phải ngang bằng xếp loại Đảng viên.
