Ngày 01/8 sắp tới đây, Luật Đất đai 2024 sẽ chính thức có hiệu lực thi hành. Theo đó, sẽ không cấp sổ đỏ cho hộ gia đình nữa, vậy những sổ của gia đình được cấp trước đó sẽ xử lý như thế nào?
(1) Từ 01/8, sẽ không còn công nhận sổ đỏ đã cấp cho hộ gia đình
Căn cứ Khoản 25 Điều 3 Luật Đất đai 2024 có quy định hộ gia đình sử dụng đất là những người có quan hệ hôn nhân, huyết thống, nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình, đang sống chung và có quyền sử dụng đất chung tại thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất, nhận chuyển quyền sử dụng đất trước ngày Luật Đất đai 2024 có hiệu lực thi hành (01/8).
Tuy nhiên, tại Điều 4 Luật Đất đai 2024 có nêu rõ về người sử dụng đất bao gồm:
- Tổ chức trong nước, cụ thể:
+ Cơ quan nhà nước, cơ quan Đảng Cộng sản Việt Nam, đơn vị vũ trang nhân dân, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, đơn vị sự nghiệp công lập và tổ chức khác theo quy định của pháp luật;
+ Tổ chức kinh tế theo quy định của Luật Đầu tư 2020, trừ trường hợp quy định có vốn đầu tư nước ngoài.
+ Tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc.
+ Cá nhân trong nước, người Việt Nam định cư ở nước ngoài là công dân Việt Nam (sau đây gọi là cá nhân).
+ Cộng đồng dân cư.
+ Tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao gồm cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự, cơ quan đại diện khác của nước ngoài có chức năng ngoại giao được Chính phủ Việt Nam thừa nhận; cơ quan đại diện của tổ chức thuộc LHQ, cơ quan hoặc tổ chức liên chính phủ, cơ quan đại diện của tổ chức liên chính phủ.
+ Người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài.
+ Tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài.
Có thể thấy, từ ngày 01/8 (ngày Luật Đất đai 2024 chính thức có hiệu lực) thì hộ gia đình không còn là đối tượng người được sử dụng đất. Theo đó mà sổ đỏ sẽ không còn được cấp cho hộ gia đình.
(2) Sổ đỏ được cấp cho hộ gia đình từ trước 01/8 sẽ xử lý như thế nào?
Đối với trường hợp này, tại Khoản 4 Điều 256 Luật Đất đai 2024 có quy định như sau:
Đối với những GCN quyền sử dụng đất, GCN quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, GCN quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đã cấp cho đại diện hộ gia đình trước ngày 01/8/2024.
Nếu các thành viên có chung quyền sử dụng đất của hộ gia đình có nhu cầu thì sẽ được cấp đổi sang GCN quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất có ghi đầy đủ tên các thành viên có chung quyền sử dụng đất.
Theo đó, việc xác định các thành viên có chung quyền sử dụng đất của hộ gia khi thực hiện việc cấp đổi sẽ do các thành viên này tự thỏa thuận và chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Còn về quyền sử dụng đất đối với những hộ gia đình đã được giao đất, cho thuê trước đây thì sẽ thực hiện theo quy định tại Điều 259 Luật Đất đai 2024 như sau:
- Hộ gia đình sử dụng đất được xác định theo quy định của pháp luật về đất đai trước ngày 01/8 thì được tham gia quan hệ pháp luật về đất đai với tư cách nhóm người sử dụng đất mà có chung quyền sử dụng đất quy định tại Khoản 2 Điều 27 Luật Đất đai 2024.
- Trường hợp được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất, nhận chuyển quyền sử dụng đất trước ngày 01/8 thì có quyền và nghĩa vụ như quyền và nghĩa vụ của cá nhân sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai 2024.
Cạnh đó, Luật Đất đai 2024 cũng có nêu rõ, khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện giao đất, cho thuê đất cho hộ gia đình để thực hiện phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đã được phê duyệt thì phải ghi cụ thể các cá nhân là thành viên hộ gia đình có quyền sử dụng đất vào quyết định.
Trường hợp giao đất không thu tiền sử dụng, giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất trước ngày 01/8 thì vẫn được tiếp tục sử dụng đất trong thời hạn sử dụng đất còn lại. Khi hết thời hạn thì được gia hạn theo hình thức là giao đất, cho thuê đất cho các cá nhân là thành viên hộ gia đình đó theo quy định của Luật Đất đai 2024.
Theo đó, đối với những sổ đỏ đã được cấp cho hộ gia đình từ trước 01/8 thì sẽ thực hiện theo quy định như đã nêu trên.
