Cấp đổi giấy phép lái xe (GPXL) là trường hợp mà bất kỳ người dân nào sử dụng phương tiện giao thông đường bộ cũng gặp phải khi gặp các tình trạng như GPLX hư hỏng hoặc hết hạn.
Việc thực hiện thủ tục này vô cùng quan trọng vì nó thể hiện được tình trạng chính xác và còn sử dụng thời hạn nhằm giúp cơ quan có thẩm quyền có thể quản lý và thống kê được lượng người tham gia giao thông.
1. 04 trường hợp được đổi giấy phép lái xe
Quy định chủ điều khiển phương tiện giao thông đường bộ bắt buộc phải có GPLX còn hiệu lực mới được phép tham gia giao thông vì vậy căn cứ Căn cứ Điều 37 Thông tư 12/TT-BGTVT phải đổi GPLX thuộc các trường hợp sau:
Trường hợp 1: Việc đổi GPLX bằng giấy bìa sang GPLX bằng vật liệu PET được khuyến khích thực hiện trước ngày 31/12/2020.
Trường hợp 2: Người có GPLX có thời hạn thực hiện việc đổi GPLX trước khi hết thời hạn sử dụng; người có GPLX bị hỏng còn thời hạn sử dụng cũng được phép đổi.
Trường hợp 3: Người có GPLX hạng E đủ 55 tuổi đối với nam và 50 tuổi đối với nữ, có nhu cầu tiếp tục lái xe, nếu đủ sức khỏe theo quy định, được xét đổi GPLX từ hạng D trở xuống.
Trường hợp 4: Trường hợp năm sinh, họ, tên, tên đệm ghi trên GPLX có sai lệch với CMND hoặc CCCD thì cơ quan quản lý giấy phép lái xe làm thủ tục đổi GPLX mới phù hợp với thông tin cá nhân.
2. Đối tượng được đổi giấy phép lái xe
Đầu tiên để được cấp đổi lại GPLX thì người đó phải có nhu cầu sử dụng xe cơ giới tại Việt Nam. Theo đó, đối tượng được cấp lại GPLX là người thuộc quy định tại khoản 5 Điều 37 Thông tư 12/TT-BGTVT bao gồm:
- Người Việt Nam, người nước ngoài được cấp GPLX tại Việt Nam.
- Người có GPLX của ngành giao thông vận tải cấp bị hỏng.
- Người Việt Nam, người nước ngoài định cư lâu dài ở Việt Nam đã có GPLX Việt Nam khi hết hạn.
- Người có GPLX quân sự còn thời hạn sử dụng khi thôi phục vụ.
- Người có GPLX do ngành Công an cấp sau ngày 31/7/1995, còn thời hạn sử dụng, khi thôi không tiếp tục phục vụ.
- Người có GPLX mô tô của ngành Công an cấp trước ngày 01/8/1995 bị hỏng có nhu cầu đổi, có tên trong sổ lưu được xét đổi GPLX mới.
- Người nước ngoài cư trú, làm việc, học tập tại Việt Nam, có giấy chứng minh thư ngoại giao, giấy chứng minh thư công vụ, thẻ tạm trú, thẻ cư trú, thẻ lưu trú, thẻ thường trú với thời gian từ 03 tháng trở lên, có GPLX quốc gia còn thời hạn sử dụng.
- Khách du lịch nước ngoài lái xe đăng ký nước ngoài vào Việt Nam, có GPLX quốc gia còn thời hạn sử dụng, nếu có nhu cầu lái xe ở Việt Nam.
- Người Việt Nam (mang quốc tịch Việt Nam) trong thời gian cư trú, học tập, làm việc ở nước ngoài được nước ngoài cấp GPLX quốc gia.
3. Trường hợp không được đổi giấy phép lái xe
Khi người có GPLX thuộc các trường hợp sau đây sẽ không được cơ quan có thẩm quyền tại Việt Nam xét đổi cấp lại GPLX bao gồm:
Đối với GPLX tạm thời của nước ngoài, GPLX quốc tế, quân sự, công an quá thời hạn sử dụng, bị tẩy xóa, rách nát không còn đủ các yếu tố cần thiết để đổi GPLX hoặc có sự khác biệt về nhận dạng; GPLX nước ngoài không do cơ quan có thẩm quyền cấp.
Ngoài ra, Giấy phép lái xe của ngành Giao thông vận tải nhưng không có trong hệ thống thông tin GPLX, bảng kê danh sách cấp GPLX.
Đặc biệt, tình trạng người đề nghị cấp lại GPLX mà không đủ tiêu chuẩn sức khỏe theo quy định sẽ không được xét cấp ví dụ như người cao tuổi.
Người Việt Nam có GPLX nước ngoài có thời gian lưu trú tại nước ngoài dưới 03 tháng và thời hạn lưu trú không phù hợp với thời gian đào tạo lái xe của nước cấp GPLX.
4. Trình tự thực hiện đổi giấy phép lái xe
Cơ quan chịu trách nhiệm thực hiện thủ tục đổi GPLX là Tổng cục Đường bộ Việt Nam hoặc Sở GTVT kiểm tra hồ sơ khi tiếp nhận.
Trường hợp hồ sơ không đúng theo quy định, phải thông báo trực tiếp hoặc bằng văn bản hoặc qua hệ thống dịch vụ công trực tuyến những nội dung cần bổ sung hoặc sửa đổi cho cá nhân trong thời hạn 02 ngày làm việc, kể từ ngày nhận hồ sơ.
Tiếp theo đó, cá nhân nộp hồ sơ trực tiếp có trách nhiệm hoàn thành nghĩa vụ nộp lệ phí cấp giấy phép lái xe khi được tiếp nhận hồ sơ theo quy định.
Đồng thời, khi nộp hồ sơ qua hệ thống dịch vụ công trực tuyến phải hoàn thành nghĩa vụ nộp lệ phí cấp GPLX thông qua chức năng thanh toán của hệ thống dịch vụ công trực tuyến theo quy định và nộp phí sử dụng dịch vụ khác theo nhu cầu của cá nhân.
Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ đúng theo quy định, Tổng cục Đường bộ Việt Nam hoặc Sở GTVT thực hiện việc đổi GPLX.
Khi đổi GPLX, cơ quan cấp GPLX lưu trữ hồ sơ đổi GPLX trong thời hạn 02 năm kể từ ngày cấp GPLX; cắt góc GPLX cũ (trừ giấy phép lái xe do nước ngoài cấp), giao cho người lái xe bảo quản (trừ trường hợp nộp hồ sơ trực tuyến).
Như vậy, người nào có GPLX thuộc các trường hợp như muốn chuyển sang vật liệu PET, hết hạn sử dụng, bị hư hỏng, thông tin cá nhân bị sai lệch hoặc quá tuổi lái xe thuộc hạng xe có điều kiện thì có thể đi cấp lại.