“Trẻ cậy cha, già cậy con” là gì? Nghĩa vụ nuôi dưỡng cha mẹ được pháp luật quy định thế nào?

“Trẻ cậy cha, già cậy con” nghĩa là gì?

Câu tục ngữ "Trẻ cậy cha, già cậy con" thể hiện một triết lý sống sâu sắc về mối quan hệ gia đình và sự phụ thuộc lẫn nhau giữa các thế hệ. Khi còn trẻ, con cái thường dựa vào cha mẹ để được nuôi dưỡng, bảo vệ và hướng dẫn. Cha mẹ không chỉ cung cấp những nhu cầu vật chất như ăn uống, học hành mà còn là chỗ dựa tinh thần, giúp con cái vượt qua những khó khăn trong cuộc sống. Sự chăm sóc và dạy dỗ của cha mẹ là nền tảng vững chắc để con cái phát triển và trưởng thành.

Khi con cái trưởng thành và cha mẹ già đi, vai trò này dần thay đổi. Lúc này, cha mẹ cần sự chăm sóc và hỗ trợ từ con cái. Con cái trở thành chỗ dựa cho cha mẹ, giúp họ trong những công việc hàng ngày, chăm sóc sức khỏe và đảm bảo cuộc sống an lành. Đây là sự đền đáp và thể hiện lòng biết ơn của con cái đối với công lao sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ.

Câu tục ngữ "Trẻ cậy cha, già cậy con" cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của tình cảm gia đình và trách nhiệm của mỗi thành viên trong gia đình. Nó khuyến khích con cái biết trân trọng và chăm sóc cha mẹ khi họ già yếu, đồng thời nhắc nhở cha mẹ về trách nhiệm nuôi dưỡng và giáo dục con cái khi chúng còn nhỏ. Sự gắn kết và hỗ trợ lẫn nhau giữa các thế hệ không chỉ giúp gia đình trở nên bền vững mà còn tạo nên một xã hội nhân văn, đầy tình thương và trách nhiệm.

Ngoài ra, câu tục ngữ còn phản ánh một thực tế xã hội, nơi mà gia đình là nền tảng của mọi mối quan hệ và sự phát triển cá nhân. Trong bối cảnh hiện đại, dù cuộc sống có nhiều thay đổi, giá trị của câu tục ngữ này vẫn còn nguyên vẹn. Nó nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của gia đình và sự phụ thuộc lẫn nhau giữa các thế hệ, từ đó giúp chúng ta sống có trách nhiệm và biết ơn hơn.

Nghĩa vụ chăm sóc, nuôi dưỡng cha mẹ được pháp luật quy định như thế nào?

Theo quy định tại khoản 2 Điều 71 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 thì con cái có nghĩa vụ và quyền chăm sóc, nuôi dưỡng cha mẹ, đặc biệt khi cha mẹ mất năng lực hành vi dân sự, ốm đau, già yếu, khuyết tật. Trường hợp gia đình có nhiều con thì các con phải cùng nhau chăm sóc, nuôi dưỡng cha mẹ.

Việc con cái phụng dưỡng cha mẹ không chỉ là nghĩa vụ được luật định mà còn là sự báo hiếu của người làm con đối với bậc sinh thành, đó cũng là truyền thống đạo đức tốt đẹp từ xưa của ông bà ta.

Con đuổi cha mẹ ra khỏi nhà không thực hiện nghĩa vụ nuôi dưỡng cha mẹ thì bị xử phạt như thế nào?

Hành vi con đuổi cha mẹ ra khỏi nhà là hành vi vi phạm đạo đức của người làm con đối với người đã sinh ra mình và người đã nuôi dưỡng mình. Mà hành vi đuổi cha mẹ ra khỏi nhà còn là hành vi vi phạm pháp luật. Hành vi này tùy theo mức độ mà sẽ bị xử phạt hành chính hoặc có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Cụ thể như sau:

Căn cứ theo quy định tại Điều 59 Nghị định 144/2021/NĐ-CP về mức xử phạt đối với hành vi trái pháp luật buộc thành viên gia đình ra khỏi chỗ ở hợp pháp của họ như sau:

1. Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi buộc thành viên gia đình ra khỏi chỗ ở hợp pháp của họ.

2. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi đe dọa bằng bạo lực để buộc thành viên gia đình ra khỏi chỗ ở hợp pháp của họ.

Như vậy, con cái đuổi bố mẹ ra khỏi nhà hợp pháp của bố mẹ thì bị xử phạt từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng và nếu dùng vũ lực để đuổi bố mẹ mình ra khỏi nhà thì sẽ phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng.

Ngoài ra, căn cứ theo quy định tại Điều 185 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về tội ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu hoặc người có công nuôi dưỡng mình như sau:

1. Người nào đối xử tồi tệ hoặc có hành vi bạo lực xâm phạm thân thể ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu hoặc người có công nuôi dưỡng mình thuộc một trong những trường hợp sau đây, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Thường xuyên làm cho nạn nhân bị đau đớn về thể xác, tinh thần;

b) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 05 năm:

a) Đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu;

b) Đối với người khuyết tật nặng, khuyết tật đặc biệt nặng hoặc người mắc bệnh hiểm nghèo.

Như vậy, việc con đuổi cha mẹ ra khỏi nhà còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với Tội ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu hoặc người có công nuôi dưỡng mình.

Do đó, tùy nào mức độ mà mức xử phạt cho hành vi con đuổi cha mẹ ra khỏi nhà sẽ bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 05 năm.

Kết luận: Câu tục ngữ "Trẻ cậy cha, già cậy con" nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của gia đình và sự gắn kết giữa các thế hệ. Nó khuyến khích mỗi người sống có trách nhiệm, biết ơn và chăm sóc lẫn nhau, từ đó tạo nên một xã hội nhân văn và bền vững.

Nghĩa vụ nuôi dưỡng, chăm sóc cha mẹ không phải chỉ phát sinh khi cha mẹ ốm đau, bệnh tật không tự chăm sóc cho bản thân mà bình thường con cái cũng phải có nghĩa vụ này với cha mẹ. Bên cạnh đó, khi cha mẹ lớn tuổi thì con, cháu phải có nghĩa vụ phụng dưỡng. Đây không chỉ là quy định của pháp luật mà còn là đạo đức xã hội, lối sống, quan niệm từ bao đời nay.