Quy định về tổ chức quản trị, đại hội thành viên và đại biểu tham dự đại hội đại biểu của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã được nêu tại Luật Hợp tác xã 2023.
1. Tổ chức quản trị của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã
Theo quy định tại Điều 56 Luật Hợp tác xã 2023, tổ chức quản trị của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã bao gồm hai loại sau:
- Tổ chức quản trị đầy đủ bao gồm: Đại hội thành viên, Hội đồng quản trị, Giám đốc (Tổng giám đốc), Ban kiểm soát. Chủ tịch Hội đồng quản trị có thể kiêm Giám đốc (Tổng giám đốc);
- Tổ chức quản trị rút gọn bao gồm: Đại hội thành viên, Giám đốc, kiểm soát viên.
Hợp tác xã quy mô nhỏ, vừa, lớn, liên hiệp hợp tác xã từ 10 thành viên trở lên phải tổ chức theo tổ chức quản trị đầy đủ. Hợp tác xã quy mô siêu nhỏ, liên hiệp hợp tác xã dưới 10 thành viên có thể tổ chức theo tổ chức quản trị đầy đủ hoặc tổ chức quản trị rút gọn.
Trường hợp hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã đang tổ chức theo tổ chức quản trị rút gọn phát triển thành hợp tác xã quy mô nhỏ, vừa, lớn, liên hiệp hợp tác xã từ 10 thành viên trở lên thì Đại hội thành viên gần nhất phải quyết định việc chuyển sang tổ chức quản trị đầy đủ.
Như vậy, có thể thấy việc tổ chức quản trị của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã được tổ chức theo hai loại mô hình là tổ chức quản trị đầy đủ hoặc tổ chức quản trị rút gọn (không có Hội đồng quản trị, không có Ban kiểm soát mà chỉ có kiểm soát viên). Tùy thuộc vào quy mô của hợp tác xã hoặc số lượng thành viên của liên hiệp hợp tác xã mà sẽ tổ chức theo mô hình quản trị tương ứng, trong trường hợp đủ điều kiện để chuyển từ mô hình tổ chức quản trị rút gọn sang mô hình tổ chức quản trị đầy đủ thì Đại hội thành viên gần nhất phải quyết định việc chuyển sang.
2. Đại hội thành viên của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã
Tại Điều 57 Luật Hợp tác xã 2023 quy định đại hội thành viên là cơ quan quyết định cao nhất của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã. Đại hội thành viên họp thường niên mỗi năm một lần và có thể họp bất thường. Trường hợp tổ chức theo tổ chức quản trị rút gọn, Đại hội thành viên họp định kỳ theo quy định của Điều lệ nhưng ít nhất 03 tháng một lần và có thể họp bất thường.
Đại hội thành viên được tổ chức dưới hình thức đại hội toàn thể hoặc đại hội đại biểu:
- Đại hội toàn thể bao gồm các thành viên chính thức tham dự và biểu quyết tại cuộc họp Đại hội thành viên.
- Đại hội đại biểu bao gồm các đại biểu đại diện cho các thành viên chính thức tham dự và biểu quyết tại cuộc họp Đại hội thành viên. Hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã có tổng số thành viên chính thức từ 50 thành viên trở lên có thể tổ chức đại hội đại biểu.
Trong cuộc họp Đại hội thành viên có thể mời thành viên liên kết góp vốn, thành viên liên kết không góp vốn tham dự và cuộc họp Đại hội thành viên có thể được tổ chức bằng hình thức họp trực tiếp, họp trực tuyến hoặc kết hợp giữa họp trực tiếp và họp trực tuyến.
Cuộc họp Đại hội thành viên phải được ghi biên bản, có thể ghi âm, ghi hình để cung cấp cho các thành viên nếu có yêu cầu. Biên bản họp phải có chữ ký của chủ tọa và thư ký. Trường hợp chủ tọa, thư ký từ chối ký thì biên bản họp có hiệu lực nếu được trên 50% thành viên tham dự đồng ý ký; biên bản ghi rõ việc chủ tọa, thư ký từ chối ký. Người ký tên trong biên bản họp chịu trách nhiệm liên đới về tính chính xác và trung thực của biên bản họp.
Như vậy, đại hội thành viên là cơ quan quyết định cao nhất của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã và được tổ chức thông qua hai hình thức là đại hội toàn thể hoặc đại hội đại biểu, trong trường hợp hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã có tổng số thành viên chính thức từ 50 thành viên trở lên có thể tổ chức đại hội đại biểu. Về thẩm quyền của Đại hội thành viên theo tổ chức quản trị đầy đủ và theo tổ chức quản trị rút gọn có thể tham khảo tại Điều 64, Điều 70 Luật này.
3. Quy định về đại biểu tham dự đại hội đại biểu
Theo quy định tại Điều 57 Luật này thì Đại hội thành viên có thể tổ chức dưới hình thức đại hội đại biểu và hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã có tổng số thành viên chính thức từ 50 thành viên trở lên có thể tổ chức đại hội đại biểu. Quy định về đại biểu tham dự đại hội đại biểu được nêu tại Điều 58 Luật Hợp tác xã 2023 như sau:
- Tiêu chuẩn đại biểu và trình tự, thủ tục bầu đại biểu tham dự đại hội đại biểu do Điều lệ quy định.
- Số lượng đại biểu tham dự đại hội đại biểu do Điều lệ quy định nhưng phải bảo đảm yêu cầu sau đây:
+ Không được ít hơn 50% tổng số thành viên chính thức đối với hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã có tổng số thành viên chính thức từ trên 50 đến 100 thành viên;
+ Không được ít hơn 30% tổng số thành viên chính thức đối với hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã có tổng số thành viên chính thức từ trên 100 đến 300 thành viên;
+ Không được ít hơn 20% tổng số thành viên chính thức đối với hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã có tổng số thành viên chính thức từ trên 300 đến 1.000 thành viên;
+ Không được ít hơn 200 đại biểu đối với hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã có tổng số thành viên chính thức trên 1.000 thành viên.
- Đại biểu tham dự đại hội đại biểu phải thể hiện được ý kiến, nguyện vọng và có trách nhiệm thông tin về kết quả đại hội cho tất cả thành viên mà mình đại diện.
Như vậy, có thể thấy tùy thuộc vào tổng số thành viên chính thức của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã mà số lượng đại biểu tham dự đại hội đại biểu sẽ khác nhau tùy thuộc vào Điều lệ của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã quy định nhưng phải đảm bảo tỷ lệ, số lượng nêu trên và phải đảm bảo đại biểu tham dự đại hội phải thể hiện được ý kiến, nguyện vọng và có trách nhiệm thông tin về kết quả đại hội cho tất cả thành viên mà mình đại diện.
