Thông cáo báo chí về bitcoin và các loại tiền ảo tương tự khác

(Ngày 27/02/2014) Thời gian qua có nhiều thông tin đề cập đến Bitcoin. Qua tìm hiểu bước đầu, Bitcoin là một dạng tiền kỹ thuật số (tiền ảo), không được phát hành bởi chính phủ hay một tổ chức tài chính, mà được tạo ra và vận hành dựa trên hệ thống các máy tính kết nối mạng internet ngang hàng.

Bitcoin bắt đầu được giao dịch trên sàn Mt.Gox vào tháng 6/2010, đến năm 2013, Bitcoin được sử dụng trên cả phương diện thanh toán, giao dịch hàng hóa và tài sản đầu tư. Sự xuất hiện của Bitcoin đã gây ra nhiều tác hại, rủi ro cho người sử dụng như:

Thứ nhất, các giao dịch bằng Bitcoin có tính ẩn danh cao nên Bitcoin có thể trở thành công cụ cho tội phạm như rửa tiền, buôn bán ma túy, trốn thuế, giao dịch, thanh toán tài sản phi pháp.

Thứ hai, Bitcoin là tiền ảo được lưu giữ dưới dạng kỹ thuật số nên nguy cơ bị tấn công, đánh cắp, thay đổi dữ liệu hoặc bị ngừng giao dịch là rất lớn. Thực tế đầu năm 2014, giá Bitcoin đã sụt giảm mạnh sau khi 02 sàn giao dịch Bitcoin lớn nhất thế giới là Mt.Gox và BitStamp tạm ngừng cho khách hàng rút tiền vì sự cố kỹ thuật và nhà chức trách Mỹ bắt giữ 04 nhân vật bị tình nghi đã sử dụng Bitcoin cho các giao dịch tội phạm. Ngày 25/2/2014, sàn Mt.Gox đã bất ngờ đóng cửa khiến hàng triệu USD của thành viên mạng lưới Bitcoin đứng trước nguy cơ mất trắng.

Thứ ba, do giá trị đồng Bitcoin biến động mạnh và phức tạp trong thời gian ngắn nên hoạt động đầu tư vào Bitcoin ẩn chứa nhiều nguy cơ về bong bóng, tiềm ẩn gây thiệt hại cho người đầu tư.

Thứ tư, Bitcoin không bị chi phối và kiểm soát giao dịch bởi cơ quan quản lý nhà nước nào, do đó, người sở hữu Bitcoin sẽ chịu toàn bộ rủi ro vì không có cơ chế bảo vệ quyền lợi.

Trên thế giới, hầu hết các quốc gia đã có thông báo không chấp nhận Bitcoin là phương tiện thanh toán hợp pháp và đưa ra các cảnh báo rủi ro cho người sử dụng bitcoin như Thái Lan, Nga, Pháp, Trung Quốc, Malaysia, Indonesia, Nauy... đều không thừa nhận Bitcoin là một đồng tiền hợp pháp được lưu thông trên thị trường.

Tại Việt Nam, việc “đào” và đầu tư vào Bitcoin bắt đầu có xu hướng gia tăng trong thời gian gần đây. Việc sở hữu Bitcoin do “khai thác” được tại Việt Nam là rất ít mà chủ yếu là mua qua một số sàn giao dịch.

Về việc sử dụng bitcoin như là một loại tiền tệ hoặc phương tiện thanh toán, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có ý kiến như sau: Theo các quy định của pháp luật hiện hành về tiền tệ và ngân hàng, bitcoin (và các loại tiền ảo tương tự khác) không phải là tiền tệ và không phải là phương tiện thanh toán hợp pháp tại Việt Nam. Do vậy, việc sử dụng bitcoin (và các loại tiền ảo tương tự khác) làm phương tiện thanh toán không được pháp luật thừa nhận và bảo vệ. Các tổ chức tín dụng không được phép sử dụng bitcoin (và các loại tiền ảo tương tự khác) như một loại tiền tệ hoặc phương tiện thanh toán khi cung ứng dịch vụ cho khách hàng.

Việc sở hữu, mua bán, sử dụng bitcoin (và các loại tiền ảo tương tự khác) như là một loại tài sản tiềm ẩn rất nhiều rủi ro cho người dân và không được pháp luật bảo vệ. Do vậy, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam khuyến cáo các tổ chức, cá nhân không nên đầu tư, nắm giữ, thực hiện các giao dịch liên quan đến bitcoin và các loại tiền ảo tương tự khác.

NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

Bitcoin chỉ là một đoạn mã tin học (cũng giống như tờ tiền) được mọi người sử dụng chấp thuận có chứa đựng giá trị nào đó để tạo sự thuận tiện cho sự trao đổi xuyên biên giới.

Nó có ưu điểm ở chỗ:

1 - Là tiền tệ "quốc tế" toàn cầu không chịu ảnh hưởng tác động của tỷ giá hối đoái do sự khác biệt trong nền kinh tế và chính sách của các quốc gia.

2 - Cho thấy sự tự do của cá nhân trong trao đổi, thanh toán quốc tế không bị ràng buộc bởi bất kỳ nhà nước hay tổ chức nào (cũng vì thế nó không được bảo vệ bởi pháp luật quốc gia nào).

3 - Không có lạm phát do phát hành tiền bởi vì số tiền tối đa đã được thiết lập ngay từ đầu (Đây là yếu tố khiến giới đầu cơ rất thích vì số lượng hữu hạn sẽ tạo ra sự khan hiếm giúp nâng giá).

Bên cạnh các vấn đề chưa hoàn thiện về mặt giao dịch, điểm yếu cốt tử của nó là không được bảo vệ và thừa nhận bởi pháp luật nên rủi ro khi sử dụng nó là vô cùng lớn nếu bị mất cắp, có tranh chấp, hoặc không được chấp nhận. Dó là do nó thách thức quyền lực của nhà nước (quyền năng độc quyền trong việc phát hành tiền, có thể tạo ra tài sản mà không cần phải tốn công sức lao động tương ứng ) nên chắc chắn chẳng có nhà nước nào ủng hộ nó.

Tóm lại bitcoin cho thấy ước muốn tự do của con người, muốn thoát ra khỏi các thể chế ràng buộc (cũng do chính con người đã tạo nên ). Nhưng theo dự đoán nó sẽ bị bóp chết vì nhà nước (trên toàn thế giới) vẫn đang rất mạnh, chưa có cơ chế hữu hiệu thay thế được.