Ngày 23/06/2020, Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội ra Thông báo số 48/TB-VC1-HC rút kinh nghiệm vụ án hành chính về việc khiếu kiện yêu cầu giải quyết việc bị thu hồi sổ bảo hiểm xã hội giữa người khởi kiện: Bà Nguyễn Thị X với người bị kiện: Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh HG.
Ảnh minh họa: Nguồn Internet
Nội dung và quá trình giải quyết vụ án
Bà Nguyễn Thị X nguyên là nhân viên Ngân hàng Nông nghiệp huyện HSP, tỉnh HG. Ngày 29/09/1993, Ngân hàng Nông nghiệp Việt Nam, chi nhánh tỉnh HG ban hành Quyết định số 07/QĐ về việc cho bà Nguyễn Thị X được nghỉ chế độ hưu trí kể từ ngày 01/10/1993. Tuy nhiên, ngày 03/05/1997, BHXH tỉnh HG nhận được văn bản số 29/NHNo của Ngân hàng Nông nghiệp Việt Nam chi nhánh tỉnh HG đề nghị thôi trả trợ cấp đối với bà Nguyễn Thị X.
Ngày 29/05/1997, BHXH tỉnh HG ban hành Quyết định số 119/BHXH-CĐCS và Quyết định số 120/BHXH-CĐCS (Quyết định số 120) về việc thu hồi sổ bảo hiểm xã hội của bà Nguyễn Thị X (số 1089618), đồng thời yêu cầu bà Nguyễn Thị X hoàn trả lại số tiền đã lĩnh từ khi nghỉ hưu ( tháng 10/1993 đến 31/5/1997) cho BHXH tỉnh HG.
Ngày 24/09/2012, BHXH tỉnh HG nhận được đơn của bà Nguyễn Thị X đề nghị BHXH tỉnh HG trả lời lý do tại sao bà không tiếp tục được hưởng lương hưu. Ngày 04/10/2012, BHXH tỉnh HG đã ban hành Công văn số 600/BHXH-KT (Công văn số 600) trả lời bà Nguyễn Thị X đã xin nghỉ thôi việc và được hưởng trợ cấp một lần.
Tại đơn khởi kiện vụ án hành chính của bà Nguyễn Thị X ngày 15/01/2019, đơn sửa đổi, bổ sung lần 1 ngày 28/01/2019 và bổ sung lần hai ngày 07/06/2019, bà Nguyễn Thị X cho rằng, ngày 11/04/2018, bà mới biết được Công văn số 600. Do vậy, bà yêu cầu hủy Quyết định số 120; Công văn số 600; đồng thời yêu cầu BHXH tỉnh HG bồi thường số tiến lương hưu chưa được hưởng từ 06/1997 đến nay.
Ngày 10/12/2019, TAND tỉnh HG ra Quyết định đình chỉ giải quyết vụ án hành chính sơ thẩm số 04/2019/QĐST-HC theo điểm đ khoản 1 Điều 123, điểm h khoản 1 Điều 143 Luật Tố tụng hành chính năm 2015 với lý do Công văn số 600 của BHXH tỉnh HG là văn bản hành chính thông thường, không thuộc đối tượng khởi kiện vụ án hành chính.
Những vấn đề cần rút kinh nghiệm
- Một là, Công văn số 600/BHXH-KT của BHXH tỉnh HG là văn bản trả lời đơn, có nội dung khẳng định việc khiếu nại của bà X là không đúng, làm ảnh hưởng tới quyền, lợi ích hợp pháp của người khiếu nại, do vậy, là đối tượng khởi kiện trong vụ án hành chính. Tòa án cấp sơ thẩm xác định Công văn số 600 là văn bản hành chính thông thường và ra Quyết định đình chỉ giải quyết vụ án là không chính xác. Bà X còn khởi kiện Quyết định số 120 và yêu cầu bồi thường số tiền lương hưu từ tháng 06/1997 đến nay, tuy nhiên, cấp sơ thẩm không xem xét đến quyết định này là chưa giải quyết hết yêu cầu của người khởi kiện.
- Hai là, tại Văn bản số 770/BHXH-TTKT ngày 24/06/2019 của BHXH tỉnh HG gửi TAND tỉnh HG khẳng định việc thu hồi sổ BHXH và không tiếp tục trả lương hưu cho bà Nguyễn Thị X từ tháng 06/1997, yêu cầu bà Nguyễn Thị X hoàn trả cho BHXH tỉnh HG toàn bộ số tiền lương hưu đã lĩnh kể từ tháng 10/1993 đến 31/05/1997, đồng thời khẳng định bà Nguyễn Thị X đã nhận được Quyết định thu hồi sổ BHXH và biết rõ không được tiếp tục hưởng chế độ hưu trí ngay sau khi BHXH tỉnh HG ra Quyết định thu hồi sổ BHXH năm 1997. Tuy nhiên, bà X cho rằng ở thời điểm đó bà chưa nhận được quyết định và chưa được biết quyết định này. Đây là nội dung liên quan đến việc xác định thời hiệu khởi kiện, nhưng chưa được TAND tỉnh HG thu thập, xác minh làm rõ.
Từ vi phạm, sai sót của Tòa án cấp sơ thẩm trong việc xác định đối tượng khởi kiện, thời hiệu khởi kiện, các yêu cầu khởi kiện trong vụ án nêu trên, cấp phúc thẩm đã hủy Quyết định đình chỉ giải quyết vụ án để giải quyết lại.
Thanh Hằng
Theo Viện kiểm sát nhân dân tối cao
