Thêm chủ thể hiếp dâm là nữ - đó là đề xuất thừa thãi

Hôm nay (ngày 21/03/2014), trang Vnexpress có đăng ý kiến của ông Trần Văn Độ  (Phó chánh án TAND Tối cao kiêm Chánh án tòa án quân sự Trung ương) về đánh giá hiệu quả của Bộ luật Hình sự 1999, theo ông, cơ bản Bộ luật đã phát huy hiệu quả, tạo hành lang pháp lý an toàn để người dân yên tâm sống và làm việc. Tuy nhiên, qua 14 năm áp dụng, Bộ luật được cho là bộc lộ nhiều hạn chế dẫn đến việc xử lý tội phạm trong một số trường hợp thiếu chính xác, xảy ra oan sai.

Về tội Hiếp dâm quy định tại điều 111 Bộ luật Hình sự, ông Độ cho biết cần bổ sung chủ thể phạm tội là nữ giới do thực trạng về tội danh này trong những năm gần đây biến đổi cả về đối tượng, hình thức và phương pháp. Người thực hiện tội này vẫn có thể là nữ, trong khi thông thường chủ thể thực hiện hành vi giao cấu vẫn được cho là nam giới.

Đề xuất thừa thãi

Theo tôi, Bộ luật Hình sự 1999 đã quy định bao quát chủ thể của tội hiếp dâm (không phân biệt là nam hay nữ) nên đề xuất thêm chủ thể tội hiếp dâm là nữ dường như là ý kiến thừa thãi.

Khoản 1 điều 111 quy định: “Người nào dùng vũ lực, đe doạ dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu với nạn nhân trái với ý muốn của họ, thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm”.

Như vậy, bất cứ người nào (không phân biệt giới tính) mà có hành vi được miêu tả theo quy định nêu trên, có đầy đủ các dấu hiệu khác về mặt chủ quan, khách quan, chủ thể, khách thể tội phạm thì phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.

Pháp luật Hình sự (Bộ luật Hình sự và các văn bản hướng dẫn) không phân biệt chủ thể của “Tội hiếp dâm” là nam hay nữ thế nên chủ thể của tội này có thể là nam hoặc nữ.

Thực tiễn xét xử lâu nay là sai luật

Đề xuất ấy tuy thừa nhưng lại khẳng định một điều: “Luật quy định đầy đủ nhưng thực tiễn xét xử lâu nay lại bỏ nữ giới ra ngoài vòng pháp luật”.

Việc nữ giới thực hiện hành vi vi phạm pháp luật theo điều 111 nhưng không bị xét xử về tội Hiếp dâm là việc làm vi phạm pháp luật, bỏ lọt tội phạm của cơ quan tố tụng.

Bởi vậy, để luật và thực tiễn xét xử không bị chênh nhau thì TAND Tối cao nên có văn bản yêu cầu các cơ quan tố tụng tuân theo câu chữ bao quát của điều luật (tránh trường hợp suy diễn nữ giới là phái yếu nên bất lực).

Theo tôi thì chỉ cần là "người" thì về nguyên tắc đã có đầy đủ "công cụ và phương tiện" để gây án theo tội danh này. Chỉ có một số ít người vì lý do nào đó mà "công cụ" này không hoạt động được đúng chức năng, khi đó có thể được coi là "bằng chứng ngoại phạm"

Việc chứng minh tội phạm là chuyện của cơ quan công an, họ có nghiệp vụ của họ, nhưng đó là chuyện khác

Chính vì cái ý nghĩ "đàn ông không có ý muốn thì đàn bà không làm ăn gì được" cho nên trước giờ đàn bà mới "thoát" tội danh này

Thử tưởng tượng tình huống 1 anh bị 1 chị thuê xã hội đen nhốt vào 1 căn phòng với chị này, rồi chị này cho anh này uống Viagra, và mở phim xxx cho coi. Trong tình huống đó anh này mặc dù rất không muốn thì chắc chị này cũng có cách làm cho anh này xxx nhỉ

Như vậy chị này có thể bị truy cứu theo điều 111 BLHS được không nhỉ

"Mọi người" nào hiểu viagra là thuốc kích dục vậy bạn ?

Đúng thế, nam nữ đều có nhu cầu như nhau. Nhưng tư tưởng nam luôn là tội phạm, từ xưa đến giờ đã ăn sâu vào mọi người.

Thực tiễn xét xử hình sự từ trước đến nay chỉ thừa nhận nam giới là chủ thể đặc biệt của tội hiếp dâm. Đồng nghĩa với việc khẳng định đối tượng tác động của tội hiếp dâm chỉ có thể là nữ giới. Và điều này hoàn toàn phù hợp về mặt đạo đức cũng như mặt pháp lý, vì nam giới không thể là đối tượng bị hiếp dâm được, nên nam giới không là đối tượng được luật hình sự bảo vệ đối với tội hiếp dâm.

Việc hiểu chủ thể của tội hiếp dâm có thể theo 2 hướng, đó là chủ thể thường và chủ thể đặc biệt. Theo cách hiểu của mình và thực tiễn xét xử thì nam giới không thể bị thực hiện hành vi giao cấu ngoài ý muốn được. Tuy nhiên mình nghĩ việc áp dụng luật thì nên xét đến thực tiễn, chứ không chỉ căn cứ vào quy định trong khi quy định thì lại thiếu sót và không thể nào hoàn hảo được, nhất là trong lĩnh vực hình sự.

Nó là ý kiến chủ quan của mình, và cũng một phần do mình được học từ người thầy là Kiểm sát viên. Thầy cũng phân tích những trường hợp nam giới là đối tượng bị hiếp dâm, nhưng thực tế không có xảy ra, và cũng chưa từng có án lệ hay luật quy định về việc này. Mình nghĩ việc áp dụng luật nên linh động và mềm mỏng, sát với thực tế thì có thể phát triển được tư duy tốt hơn. Luật không thể nào hoàn hảo, quy định tất cả được mọi vấn đề bao quát, nên việc sửa đổi, hướng dẫn luôn luôn đi kèm cũng là vì lí do đó. Đồng thời án lệ cũng là một trong các cách để luật linh hoạt hơn trong cách giải quyết. Do vậy mình vẫn cho rằng đối tượng trong tội hiếp dâm thì người bị hại là chủ thể đặc biệt. 

Thật ra trước giờ khi xét xử thì tòa án luôn mặc định chủ thể phạm tội quy định ở điều 111 là nam giới. Còn trong thực tế thì chủ thể của hành vi này vẫn có thể là nữ giới, giống như trường hợp hành khách nữ cho tài xế uống thuốc kích dục rồi đưa vào khách sạn đã từng xảy ra. Do đó, cần phải quy định rõ rằng chủ thế trong trường hợp này bao gồm cả nữ giới thì sẽ hợp lý hơn.