Thời gian qua hoạt động dầu khí đã phát sinh một số vướng mắc, bất cập tập trung vào các vấn đề như: Một số vấn đề thực tế phát sinh mang tính đặc thù của hoạt động dầu khí nhưng chưa được quy định cụ thể bởi Luật Dầu khí và các văn bản quy phạm pháp luật dưới Luật hoặc quy định chưa phù hợp với thực tiễn đã có những thay đổi; Một số vấn đề được quy định trong Luật Dầu khí nhưng chưa đồng bộ với các quy định pháp luật khác; Một số vấn đề đang được quy định tại các văn bản dưới Luật cần được quy định trong Luật Dầu khí để nâng cao hiệu lực thi hành và đảm bảo tính đồng bộ, tương thích với các Luật khác có liên quan.
Như vậy, xuất phát từ thực tiễn quản lý, thực trạng thi hành pháp luật và bối cảnh tình hình hiện nay, việc xây dựng Luật Dầu khí (sửa đổi) để thay thế Luật Dầu khí năm 1993, năm 2000, năm 2008 là hết sức cần thiết, nhằm tăng cường hiệu quả, hiệu lực trong quản lý nhà nước, loại bỏ rào cản, tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho nhà đầu tư, góp phần cải thiện mức độ hấp dẫn của môi trường đầu tư trong lĩnh vực dầu khí.
Bộ trưởng Bộ Công Thương nêu rõ, việc xây dựng dự thảo Luật Dầu khí (sửa đổi) phải đáp ứng yêu cầu đặt lợi ích quốc gia, dân tộc lên trên hết, trước hết, gắn với xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, các cân đối lớn của nền kinh tế nhất là về năng lượng; bảo vệ, khai thác hiệu quả tài nguyên, chủ quyền quốc gia bao gồm cả chủ quyền pháp lý, xây dựng thể chế hội nhập, khẳng định vị thế của Việt Nam là quốc gia có trách nhiệm với cộng đồng quốc tế; tăng cường năng lực quản lý nhà nước, đẩy mạnh phân cấp, tránh lợi ích cục bộ của các bộ, các ngành. Mục đích và quan điểm xây dựng Luật dầu khí (sửa đổi) đã được xác định và nêu chi tiết tại Tờ trình số 159/TTr-CP.
Theo Bộ trưởng Bộ Công Thương, Dự thảo Luật Dầu khí (sửa đổi) gồm 11 chương 64 điều. Theo đó, Luật Dầu khí (sửa đổi) kế thừa các điều khoản cơ bản của Luật Dầu khí hiện hành, bảo đảm tính ổn định, liên tục của các hợp đồng dầu khí, Hiệp định đã ký kết; bảo đảm tính tương thích, đồng bộ với hệ thống pháp luật hiện hành, các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên và thông lệ công nghiệp dầu khí quốc tế. Nội dung của dự thảo Luật giải quyết 6 nhóm chính sách đã được Chính phủ trình Quốc hội thông qua (Nghị quyết số 17/2021/QH15), cụ thể gồm: Chính sách về bổ sung và hoàn thiện các quy định liên quan đến hợp đồng dầu khí; Chính sách quy định về điều tra cơ bản và dầu khí và trình tự, phê duyệt các bước triển khai hoạt động dầu khí, dự án dầu khí gồm các giai đoạn tìm kiếm thăm dò và khai thác dầu khí; Chính sách quy định khung cho việc thực hiện dự án dầu khí theo chuỗi từ tìm kiếm thăm dò, khai thác, vận chuyển, xử lý; Chính sách về ưu đãi đầu tư và ưu đãi đầu tư đặc biệt đối với dự án dầu khí theo lô dầu khí thông qua hợp đồng dầu khí; Chính sách quy định về công tác kế toán, kiểm toán, quyết toán và xử lý chi phí trong hoạt động dầu khí; Chính sách quy định khung việc cho phép bên thứ ba tiếp cận các cơ sở hạ tầng có sẵn của ngành dầu khí và nghĩa vụ chia sẻ công trình dầu khí, cơ sở hạ tầng sẵn có nhằm sử dụng tối ưu, hiệu quả hệ thống hạ tầng cơ sở sẵn có, tránh lãng phí trong đầu tư.
Vì vậy, đề nghị cơ quan soạn thảo rà soát lại chi tiết các chính sách này, bổ sung đánh giá tác động, trong đó đặc biệt lưu ý các vấn đề liên quan đến an ninh và lợi quốc gia trong những thay đổi về pháp lý, tránh ảnh hưởng tới lợi ích và tranh chấp phát sinh, cũng như phát sinh các thủ tục hành chính, giấy phép con, lợi ích nhóm, tham nhũng, lãng phí... khi Luật có hiệu lực.
Như vậy phiên họp tập trung thảo luận những vấn đề cần sử đổi trong luật dầu khí (sửa đổi) như:
- Soạn thảo theo hướng mở rộng quyền và khuyến khích đầu tư thể hiện tại các quy định về hợp đồng dầu khí như tăng thời hạn hợp đồng dầu khí tại khoản 1, 2, 3 Điều 24, tăng diện tích đối với hợp đồng dầu khí; rà soát lại chi tiết các chính sách này, bổ sung đánh giá tác động, trong đó đặc biệt lưu ý các vấn đề liên quan đến an ninh và lợi quốc gia trong những thay đổi về pháp lý, tránh ảnh hưởng tới lợi ích và tranh chấp phát sinh, cũng như phát sinh các thủ tục hành chính, giấy phép con, lợi ích nhóm, tham nhũng, lãng phí... khi Luật có hiệu lực.
- Kinh phí cho điều tra cơ bản về dầu khí; ưu đãi và ưu đãi đầu tư đặc biệt trong hoạt động dầu khí; chính sách ưu đãi về thuế;
- Cần quy định rõ ràng và đầy đủ các quyền và nghĩa vụ của các nhà thầu.
- Trích dẫn từ: Cổng thông tin điện tử Quốc hội -
