Tại Việt Nam quyền biểu tình tuy đã được hiến định nhưng vẫn chưa được luật hóa, do đó từ một quyền chân chính bị biến chất nhiều đi thành một quyền hay đúng hơn là công cụ của các thế lực phản động. Tuy nhiên nếu tại các nước phát triển thì quyền biểu tình đã được luật hóa từ rất lâu, thậm chí ngay trong bản Hiến pháp của họ cũng quy định khá cụ thể vấn đề biểu tình.
Biểu tình tại Việt Nam tại sao không?
Với câu hỏi bạn có quyền biểu tình trong luật Việt không? Đáp án chắc chắn sẽ có là có, tại điều 25 Hiến pháp 2013 cho phép công dân có quyền "biểu tình" nhưng quyền này phải được thực hiện theo quy định của pháp luật.
Vậy quy định nào của pháp luật quy định cụ thể hướng dẫn tổ chức biểu tình ? Hoàn toàn không, cho đến nay việc cho phép biểu tình trên thực tế vẫn chưa được thừa nhận.
Cần nhìn nhận một cách khách quan rằng, quyền biểu tình là một trong những hình thức nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước. Quyền lực vốn thuộc về nhân dân, chính do những nhu cầu kinh tế - xã hội nên nhân dân đã chuyển giao một phần quyền lực cho Nhà nước và nắm giữ một phần quyền lực, nếu Nhà nước này không làm tốt những gì được nhân dân giao thì chính họ sẽ dùng phần quyền lực còn lại tước đi quyền sở hữu của Nhà nước. Thực tế trên đã diễn ra trong các triều đại phong kiến Trung Quốc, Việt Nam, thậm chí là sự sụp đỗ của mô hình nhà nước phong kiến để thay thế bằng mô hình tư bản chủ nghĩa ở phương Tây.
Nhưng cái cách bạo lực như thế chỉ dùng khi và chỉ khi không còn cách nào khác, còn nếu chưa tới mức đó thì nhân dân sẽ kiềm chế, chi phối, quản lý quyền lực thông qua các hình thức thực hiện quyền lực nhà nước. Mà tại Việt Nam được ghi nhận chính thức là hình thức dân chủ trực tiếp và hình thức dân chủ đại diện.
Quyền biểu tình có thể xem là một trong những biểu hiện của hình thức nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước nhưng đó là khi nó được thực hiện đúng bản chất của nó. Tức nó diễn ra một cách hòa bình, có tổ chức, có đóng góp chứ không phải biểu tình vũ trang, sử dụng vũ lực để bày tỏ suy nghĩ, yêu cầu.
Dẫu hiện tại nhiều nước trên thế giới đã hiện thực hóa quyền biểu tình nhưng tại Việt Nam thì vẫn chưa bởi lẽ trước tiên là sự lo sợ của chính quyền trước sự chống phá của các thế lực thù địch, khi mà những thế lực phản động có thể núp trong vai những người dân, chúng sẽ tìm cách kích động, xuyên tạc để đưa một cuộc biểu tình hòa bình thành cuộc biểu tình vũ trang.
Bên cạnh đó Luật Biểu tình chưa được luật hóa, do đó để xem là một cuộc biểu tình hợp pháp thì vẫn chưa có quy định, do đó cũng khá nhiều đọc giả đặt ra câu hỏi mỗi khi nhắc đến quyền biểu tình: “biểu tình hợp pháp thì đi đăng ký à, ghi số lượng người, địa điểm, nội dung biểu tình à”, nghe có vẻ khá vô lý nhưng thực sự đó có thể là những yêu cầu đối với luật biểu tình nói chung và một cuộc biểu tình thực thụ nói riêng. Nếu muốn có một cuộc biểu tình thì bạn sẽ phải tốn kha khá thời gian để đến cơ quan chức năng “đăng ký biểu tình”, từ thời gian, địa điểm, phương tiện, số lượng người, nội dung, khẩu hiệu… và đương nhiên không một cuộc biểu tình nào có thể diễn ra trong im lặng, mà đã nếu ồn ào thì bạn sẽ không được quyền biểu tình ở các cơ quan nhà nước cấp cao. Do đó nếu có luật biểu tình thì liệu bạn sẽ được biểu tình ở đúng cơ quan hay không thì vẫn chưa ai biết.
Hiến pháp các nước nói gì?
Điều 31 Hiến pháp Nga cho phép biểu tình nhưng phải thỏa các điều kiện sau: “Công dân Liên bang Nga có quyền tụ tập một cách hòa bình, không có vũ trang để tiến hành hội họp, mít tinh, biểu tình, diễu hành, tuần hành” . Vậy để có một cuộc biểu tình ở Nga thì công dân Nga trước tiên phải đảm bảo yếu tố hòa bình, không vũ trang, nếu đáp ứng được thì họ có quyền biểu tình, thậm chí là diễu hành, tuần hành và đương nhiên sẽ được đi qua và thậm chí đứng biểu tình ngay cơ quan họ cho là thiếu trách nhiệm chứ không bị quy vào tội “gây rối trật tự công cộng”
Bên cạnh đó Hiến pháp nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa cũng cho phép biểu tình, tại điều 35 cho phép công dân họ được tham gia tổ chức đoàn thể, đi lại, biểu tình.
Hiện tại Việt Nam quyền biểu tình vẫn chưa được thừa nhận hoàn toàn, song sẽ sớm chính thức được thừa nhận bởi lẽ ngay luật Trưng cầu ý dân cũng đã chính thức được luật hóa thì quyền biểu tình cũng sớm tương tự mà thôi.
