Trình tự thủ tục cưỡng chế thu hồi đất giải phóng mặt bằng là một thủ tục quan trọng được thực hiện khi người sử dụng đất không chấp hành quyết định thu hồi đất của cơ quan nhà nước.
Căn cứ khoản 4 Điều 71 Luật đất đai 2013 quy định về trình tự, thủ tục cưỡng chế thu hồi đất được thực hiện theo các bước như sau:
Bước 1: Giai đoạn trước khi tiến hành cưỡng chế: Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định thành lập Ban thực hiện cưỡng chế theo quy định của pháp luật;
Bước 2: Vận động, thuyết phục .
Ban thực hiện cưỡng chế vận động tiến hành công tác thuyết phục, đối thoại với người bị cưỡng chế về việc chấp hành quyết định cưỡng chế thu hồi đất theo quy định của pháp luật;
Trong quá trình thuyết phục, đối thoại với người bị cưỡng chế mà người bị cưỡng chế chấp hành với quyết định cưỡng chế thì Ban thực hiện cưỡng chế lập biên bản ghi nhận sự chấp hành. Khi đó, việc bàn giao đất được thực hiện chậm nhất sau 30 ngày kể từ ngày lập biên bản.
Nếu trong trường hợp người bị cưỡng chế không chấp hành quyết định cưỡng chế thì Ban thực hiện cưỡng chế tổ chức thực hiện cưỡng chế theo trình tự, thủ tục mà pháp luật quy định;
– Thẩm quyền của ban thực hiện cưỡng chế: theo quy định của pháp luật hiện hành Ban thực hiện cưỡng chế có quyền hạn sau:
+ Buộc người bị cưỡng chế và những người có liên quan phải ra khỏi khu đất cưỡng chế;
+ Buộc người bị cưỡng chế tự chuyển tài sản ra khỏi khu đất cưỡng chế;
+ Trường hợp người bị cưỡng chế không thực hiện những công việc nêu trên thì Ban thực hiện cưỡng chế có trách nhiệm trong việc di chuyển người bị cưỡng chế và người có liên quan cùng tài sản ra khỏi khu đất cưỡng chế;
+ Trường hợp người bị cưỡng chế từ chối nhận tài sản của mình trên phần đất bị cưỡng chế: thì Ban thực hiện cưỡng chế phải lập biên bản ghi nhận về sự việc. Ngoài ra, ban thực hiện cưỡng chế tổ chức thực hiện bảo quản tài sản theo quy định của pháp luật và thông báo cho người có tài sản nhận lại tài sản.
Về chịu trách nhiệm thanh toán chi phí bảo quản tài sản khi cưỡng chế thu hồi đất mà trên đất bị thu hồi có tài sản: căn cứ Khoản 5 Điều 71 Luật đất đai 2013 quy định về trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trong việc thực hiện quyết định cưỡng chế thu hồi đất như sau:
– Ủy ban nhân dân cấp huyện chịu trách nhiệm về những công việc sau:
+ Tổ chức thực hiện việc cưỡng chế, giải quyết khiếu nại liên quan đến việc cưỡng chế theo quy định của pháp luật về khiếu nại;
+ Thực hiện phương án tái định cư trước khi thực hiện cưỡng chế theo quy định của pháp luật;
+ Bảo đảm điều kiện, phương tiện cần thiết phục vụ cho việc cưỡng chế theo trình tự, thủ tục mà pháp luật quy định;
+ Bố trí kinh phí cưỡng chế thu hồi đất theo quy định của pháp luật.
– Ban thực hiện cưỡng chế có trách nhiệm như sau:
+ Chủ trì lập phương án cưỡng chế và dự toán kinh phí cho hoạt động cưỡng chế trình Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền phê duyệt theo trình tự thủ tục mà pháp luật quy định;
+ Thực hiện cưỡng chế theo phương án đã được phê duyệt theo trình tự thủ tục mà pháp luật quy định;
+ Tiến hành bàn giao đất cho tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng;
Theo đó, có thể thấy chi phí bảo quản tài sản trên đất bị cưỡng chế thu hồi sẽ do chủ sở hữu tài sản chịu trách nhiệm thanh toán theo chi phí thực tế.
