Ngày 13 tháng 6 năm 2024, Bộ y tế ban hành Quyết định 1651/QĐ-BYT phê duyệt đề án dự phòng, phát hiện, quản lý điều trị các bệnh ung thư, tim mạch, đái tháo đường, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, hen phế quản và rối loạn sức khỏe tâm thần giai đoạn 2024-2025.
Tại Quyết định 1651/QĐ-BYT, Bộ Y tế đề ra nhiệm vụ phát triển hệ thống giám sát, quản lý thông tin bệnh không lây nhiễm, rối loạn sức khỏe tâm thần và yếu tố nguy cơ gây bệnh, cụ thể như sau:
Mục đích: xây dựng hệ thống giám sát lồng ghép trong hệ thống thông tin y tế quốc gia để thu thập, theo dõi, dự báo và giám sát yếu tố nguy cơ, số mắc bệnh và tử vong, đáp ứng của hệ thống y tế và hiệu quả các biện pháp phòng, chống bệnh không lây nhiễm và rối loạn sức khỏe tâm thần.
Nâng cao năng lực hệ thống giám sát, quản lý thông tin
- Tiếp tục cập nhật và hoàn thiện bộ chỉ số quốc gia về giám sát bệnh không lây nhiễm, bổ sung các chỉ số theo dõi, giám sát theo lĩnh vực, chỉ số giám sát yếu tố môi trường.
-Tổ chức quản lý các thông tin, số liệu và phổ biến, cung cấp trên các trang web chuyên ngành; định kỳ công bố các ấn phẩm thống kê, thông tin, số liệu về yếu tố nguy cơ, bệnh không lây nhiễm và rối loạn sức khỏe tâm thần.
-Tổ chức đào tạo, tập huấn về giám sát bệnh không lây nhiễm và rối loạn sức khỏe tâm thần cho cán bộ y tế thuộc hệ dự phòng và điều trị các tuyến, bao gồm tập huấn về tổ chức thực hiện giám sát, điều tra thu thập, quản lý thông tin số liệu, giám sát nguyên nhân tử vong và ghi nhận bệnh. Tập huấn cho mạng lưới y tế từ trung ương đến tuyến xã để nâng cao chất lượng thống kê báo cáo định kỳ về bệnh không lây nhiễm theo chế độ báo cáo thống kê của Bộ Y tế.
Triển khai giám sát yếu tố nguy cơ
-Định kỳ tổ chức các điều tra, khảo sát để thu thập, theo dõi, đánh giá thực trạng và chiều hướng các yếu tố nguy cơ phổ biến của bệnh không lây nhiễm và rối loạn sức khỏe tâm thần:
+ 01 cuộc điều tra hành vi sức khỏe học sinh (GSHS).
+ 01 cuộc điều tra quốc gia yếu tố nguy cơ bệnh không lây nhiễm (STEPS).
- Căn cứ theo yêu cầu và điều kiện thực tế của từng lĩnh vực, các đơn vị có thể thực hiện các điều tra, nghiên cứu chuyên biệt trong một số lĩnh vực.
Triển khai giám sát ghi nhận ung thư
Triển khai ghi nhận ung thư và các biện pháp giám sát bệnh ung thư để cung cấp các số liệu chuẩn hóa về ung thư:
- Củng cố mạng lưới ghi nhận ung thư, phát triển các đơn vị ghi nhận ung thư theo mô hình ghi nhận ung thư dựa trên quần thể.
- Xây dựng, hoàn thiện hướng dẫn, quy trình ghi nhận ung thư và nâng cao năng lực cho cán bộ ghi nhận ung thư về thu thập, mã hóa và quản lý số liệu.
- Thực hiện thu thập, phân tích, quản lý thông tin về ung thư; định kỳ báo cáo, công bố số liệu về tình hình mắc bệnh, tử vong, kết quả các hoạt động phòng, chống ung thư và các chỉ số liên quan.
Triển khai giám sát tử vong
Thiết lập hệ thống giám sát tử vong để thu thập và phân tích số liệu về nguyên nhân tử vong trên toàn quốc phục vụ cho báo cáo Mục tiêu phát triển bền vững (SDG) của Việt Nam về giảm tử vong do bệnh không lây nhiễm.
- Hoàn thiện công cụ, quy trình xác định nguyên nhân tử vong, đăng ký, thống kê tử vong đối với các trường hợp tử vong tại cơ sở y tế và ngoài cơ sở y tế.
- Tăng cường năng lực, hoàn thiện công cụ, quy trình, nâng cao chất lượng thống kê, ghi chép, xác định nguyên nhân tử vong của Trạm Y tế cấp xã để phục vụ cho thống kê tử vong.
- Triển khai thu thập, thống kê nguyên nhân tử vong do bệnh không lây nhiễm và rối loạn sức khỏe tâm thần trên cơ sở thu thập thông tin từ hệ thống thống kê báo cáo cáo tử vong của Trạm Y tế cấp xã.
Giám sát đáp ứng của hệ thống y tế
Định kỳ, thường xuyên thu thập, báo cáo các thông tin, số liệu về kết quả hoạt động và đáp ứng của hệ thống y tế trong phòng, chống bệnh không lây nhiễm và rối loạn sức khỏe tâm thần.
- Triển khai hiệu quả công tác báo cáo thống kê về bệnh không lây nhiễm được quy định tại Thông tư 37/2019/TT-BYT ngày 30/12/2019 của Bộ trưởng Bộ Y tế quy định chế độ báo cáo thống kê ngành y tế:
+ Áp dụng công nghệ thông tin trong thống kê, báo cáo các tuyến, bảo đảm áp dụng thống nhất một hệ thống quản lý thông tin, thống kê báo cáo về bệnh không lây nhiễm trên toàn quốc.
+ Định kỳ thu thập, thống kê, báo cáo số liệu về kết quả dự phòng, sàng lọc, phát hiện, quản lý điều trị bệnh không lây nhiễm và rối loạn sức khỏe tâm thần từ tất cả các Trạm Y tế cấp xã và các cơ sở y tế liên quan trên toàn quốc.
-Tổ chức định kỳ khảo sát đánh giá năng lực đáp ứng của hệ thống y tế đối với bệnh không lây nhiễm.
Như vậy, phát triển, nâng cao năng lực hệ thống giám sát, quản lý thông tin, thống kê báo cáo bệnh không lây nhiễm, rối loạn sức khỏe tâm thần và các yếu tố nguy cơ là một trong những nhiệm vụ quan trọng góp phần bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe của nhân dân và phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.
Xem chi tiết tại Quyết định 1651/QĐ-BYT ngày 13/6/2024.
