Nhãn hiệu và thương hiệu là 2 phạm trù khác nhau mà nhiều người vẫn hay thường nhầm lần là 1. Vậy để phân biệt nhãn hiệu và thương hiệu thì cần phải dựa trên những tiêu chí gì? Dưới đây là một số tiêu chí để phân biệt nhãn hiệu với thương hiệu, cụ thể:
1. Khái niệm
a) Khái niệm nhãn hiệu
Nhãn hiệu là dấu hiệu dùng để phân biệt sản phẩm của các tổ chức, các nhân với nhau (Căn cứ Điều 4 LSHTT 2005 sửa đổi, bổ sung 2009)
b) Khái niệm thương hiệu
Thương hiệu là một dấu hiệu (có thể là hữu hình hoặc vô hình) đặc biệt để nhận biết 1 sản phẩm nào đó được sản xuất hay được cung cấp bởi cá nhân hay một tổ chức. (Theo định nghĩa của tổ chức WIPO (Tổ chức sở hữu trí tuệ thế giới))
2. Căn cứ pháp lý
Căn cứ pháp lý về nhãn hiệu và thương hiệu, cụ thể:
a) Nhãn hiệu
Nhãn hiệu là thuật ngữ pháp lý được sử dụng trong lĩnh vực pháp luật và là 1 đối trượng của SHTT. Quyền sở hữu đối với nhãn hiệu được xác lập thông qua thủ tục đăng ký bảo hộ (trừ nhãn hiệu nổi tiếng) và sau khi được Cục cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu thì nhãn hiệu đó được pháp luật bảo hộ.
b) Thương hiệu
Thương hiệu là thuật ngữ được sử dụng dưới góc độ quản trị doanh nghiệp và marketing. Thương hiệu không phải đối tượng điều chỉnh của luật pháp sở hữu trí tuệ và không được luật pháp sở hữu trí tuệ bảo hộ. Đối tượng thương hiệu thường đến là thị trường, khách hàng và người tiêu dùng chứ không phải mục đích xác lập quyền như nhãn hiệu.
3. Tính chất để phân biệt nhãn hiệu và thương hiệu
a) Nhãn hiệu là cái hữu hình
Nhãn hiệu là dấu hiệu mà ta có thể nhận biết được bằng các giác quan và thường là thị giác. Đó có thể là chữ cái, từ ngữ, hình vẽ hay hình ảnh,… Một số nước như Hoa Kỳ còn bảo hộ nhãn hiệu cho mùi hương.
Nhãn hiệu chính là sản phẩm mà người tiêu dùng đang sử dụng.
b) Thương hiệu là cái vô hình
Vì vậy chỉ có thể cảm nhận được nó
Khi nói đến thương hiệu Honda người ta sẽ không chỉ liên tưởng đến nhãn hiệu xe máy Vision mà còn liên tưởng đến các nhãn hiệu khác như Dream, Air Blade, SH,… hay những yếu tố tạo nên danh tiếng cho sản phẩm đó, bao gồm cả hữu hình lẫn vô hình, như kiểu dáng, chất lượng sản phẩm, định hình nhãn hiệu của sản phẩm, giá cả, thái độ phục vụ của nhân viên bán hàng, cảm nhận của khách hàng,…
4. Một số tiêu chí đánh giá khác để phân biệt nhãn hiệu với thương hiệu
|
Tiêu chí
|
Nhãn hiệu
|
Thương hiệu
|
|
Sự định giá nhãn hiệu và thương hiệu
|
Một nhãn hiệu được coi là một tài sản khi được xác lập quyền thông qua việc Cục sở hữu trí tuệ cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu cho cá nhân, tổ chức sở hữu nhãn hiệu. Một tài sản thì có thể định giá được nên nhãn hiệu cũng có thể định giá được.
|
Thương hiệu được coi là một tài sản vô hình, mặc dù pháp luật Việt Nam chưa chính thức công nhận và quy định. Tài sản vô hình thì không thể định giá một cách dễ dàng được, nó phải được định giá thông qua bước: phân khúc thị trường; phân khúc tài chính; phân tích nhu cầu; tiêu chuẩn cạnh tranh; tính toán giá trị thương hiệu do các tổ chức dịch vụ hoạt động trong lĩnh vực định giá thương hiệu thực hiện.
|
|
Sự hình thành
|
Các dấu hiệu do cá nhân, tổ chức sáng tạo, có khả năng phân biệt với hàng hóa, dịch vụ của cá nhân, tổ chức khác khi đăng ký nhãn hiệu tại Cục sở hữu và trí tuệ, được Cục sở hữu trí tuệ cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu, xác lập quyền sở hữu nhãn hiệu và được pháp luật sở hữu trí tuệ bảo hộ.
|
Để hình thành và tạo dựng một thương hiệu, doanh nghiệp phải mất rất nhiều thời gian, công sức và tiền của, đó là cả một quá trình từ xác định công chúng mục tiêu; tuyên bố sứ mệnh của thương hiệu; nghiên cứu thị trường; tìm ra biển khác biệt; cây dựng logo và khẩu hiệu; xây dựng tiếng nói thương hiệu; câu dựng thông điệp … Các thương hiệu nổi tiếng làm rất tốt những điều trên. Nói đến thương hiệu là nói đến hình tượng hàng hóa trong tâm trí người tiêu dùng, về sự tin tưởng, uy tín của chính thương hiệu.
Như: Coca cola – một đế chế nước giải khát có tuổi thọ hơn 100 năm, và luôn chiếm giữ vị trí cao trong top những thương hiệu nổi tiếng toàn cầu.
|
|
Sự tồn tại
|
Nhãn hiệu có tuổi thọ ngắn. Nhãn hiệu được bảo hộ thông qua Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu, thời hạn bảo hộ là 10 năm, có thể gia hạn và không giới hạn số lần gia hạn, 10 năm làm thủ tục gia hạn 1 lần.
Nó có thể thay đổi hoặc không còn tồn tại do nhu cầu thị hiếu hay ý chí của doanh nghiệp; khi hàng hóa, dịch vụ mang nhãn hiệu chấm dứt sự tồn tại thì nhãn hiệu sẽ đương nhiên chấm dứt tồn tại.
|
Thương hiệu có thời gian tồn tại lâu dài. Sự tồn tại của thương hiệu không cần được bảo hộ hay gia hạn, mà nó gắp liền với sự tồn tại của Doanh nghiệp.Thương hiệu vẫn có thể tồn tại mãi ngay cả khi sản phẩm mang thương hiệu đó không còn tồn tại. Vì một sản phẩm có thương hiệu hay không là do sự đánh giá của người tiêu dùng nên chừng nào sản phẩm còn được người tiêu dùng tin dùng và có cảm nhận tích cực thì sản phẩm đó cũng sẽ vẫn còn thương hiệu, ít nhất là đối với người tiêu dùng đó.
|
|
Khả năng bị xâm phạm của nhãn hiệu và thương hiệu
|
Nhãn hiệu có khả năng bị xâm phạm cao, người ta có thể sao chép một nhãn hiệu nổi tiếng hoặc một nhãn hiệu có độ phổ biến cao để in lên hàng hóa, dịch vụ của mình để thu lợi.
|
Không thể sao chép, bắt chước hay làm giả một thương hiệu được, bởi nó được tạo dụng từ một quá trình lâu dài, nó là dấu ấn trong tiềm thức của người tiêu dùng, là sự tin tưởng, yêu thích đối với thương hiệu đó.
|
