Nội quy lao động quy định hạn chế sinh con thứ ba có trái pháp luật không?

Khoản 2 Điều 119 Bộ luật Lao động 2012 có quy định "Nội dung nội quy lao động không được trái với pháp luật về lao động và quy định khác của pháp luật có liên quan. Nội quy lao động bao gồm những nội dung chủ yếu sau đây:

a) Thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi;

b) Trật tự tại nơi làm việc;

c) An toàn lao động, vệ sinh lao động ở nơi làm việc;

d) Việc bảo vệ tài sản và bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, sở hữu trí tuệ của người sử dụng lao động;

đ) Các hành vi vi phạm kỷ luật lao động của người lao động và các hình thức xử lý kỷ luật lao động, trách nhiệm vật chất".

Như vậy, pháp luật chỉ liệt kê những nội dung chủ yếu mà một nội quy lao động cần phải nên có. Ngoài ra, pháp luật về lao động không nói cụ thể về những nội dung khác và cho phép phía doanh nghiệp được quy định các nội dung khác miễn sao "Nội dung nội quy lao động không được trái với pháp luật về lao động và quy định khác của pháp luật có liên quan". Do đó, câu hỏi được đặt ra: "việc nội quy lao động quy định hạn chế sinh con thứ ba có trái với pháp luật hay là không?". Và đối với câu hỏi này đã tồn tại hai luồng quan điểm khác nhau như sau:

Quan điểm thứ nhất cho rằng quy định này sẽ không trái với pháp luật. Bởi Điều 17 của Nghị định 104/2003/NĐ-CP có quy định về quyền và nghĩa vụ của mỗi cặp vợ chồng, cá nhân trong việc thực hiện kế hoạch hoá gia đình:

“1. Quyền và nghĩa vụ của mỗi cặp vợ chồng, cá nhân không tách rời nhau trong việc thực hiện kế hoạch hoá gia đình. Mỗi cặp vợ chồng, cá nhân có trách nhiệm thực hiện quyền và phải làm tròn nghĩa vụ của mình đối với Nhà nước và xã hội

2. Mỗi cặp vợ chồng và cá nhân có quyền:

a) Quyết định về thời gian sinh con, số con và khoảng cách giữa các lần sinh phù hợp với quy mô gia đình ít con, mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội và chính sách dân số của Nhà nước trong từng giai đoạn; phù hợp với lứa tuổi, tình trạng sức khoẻ, điều kiện học tập, lao động, công tác, thu nhập và nuôi dạy con của cặp vợ chồng, cá nhân trên cơ sở bình đẳng.

.....

3. Mỗi cặp vợ chồng và cá nhân có nghĩa vụ:

a) Thực hiện quy mô gia đình ít con - có một hoặc hai con, no ấm, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc và bền vững

........”. 

Như vậy theo quy định trên, mỗi cặp vợ chồng và cá nhân có nghĩa vụ thực hiện quy mô gia đình ít con tức có một đến hai con. Do đó, việc sinh con thứ ba là hành vi vi phạm chính sách dân số kế hoạch hoá gia đình. DO đó, quy định hạn chế sinh con thứ ba của doanh nghiệp là không trái pháp luật, mà ngược lại cần phải được ủng hộ.

Quan điểm thứ hai trái ngược lại cho rằng: chính sách về dân số của Việt Nam hiện nay đang có xu hướng mở, nên việc quy định này là không đúng pháp luật.

Còn các bạn, các bạn ủng hộ quan điểm nào? hãy cho mình biết ý kiến của các bạn để mình tham khảo thêm nhé!.

Theo như quan điểm của bạn thì nội quy của doanh nghiệp có quy định hạn chế sinh con thứ ba là không trái với quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành đúng không ạ?. Với tư cách là người viết bài này, tôi tôn trọng và ghi nhận quan điểm của bạn. Tuy nhiên, tôi xin đưa ra quan điểm phản hồi lại như sau: đúng là pháp lệnh về dân số và nghị định 104/2003/NĐ-CP vẫn đang còn có hiệu lực, tuy nhiên xu hướng về dân số đã có sự thay đổi trong thời gian qua và chúng ta phải nhìn nhận rằng "Việt Nam cũng có thể đang dần trở thành nước có dân số già". Như vậy, nếu thỏa ước lao động hay nội quy lao động có những quy định như trên, liệu cơ quan có thẩm quyền của nhà nước có dám mạnh tay phê duyệt hay là không?

Mình ủng hộ quan điểm thứ nhất: Nội quy lao động quy định hạn chế sinh con thứ ba không trái pháp luật.

Mỗi cặp vợ chồng và cá nhân có trách nhiệm làm tròn nghĩa vụ với Nhà nước và xã hội liên quan tới vấn đề kế hoạch hóa gia đình. Theo đó, mỗi cặp vợ chồng và cá nhân có nghĩa vụ thực hiện quy mô gia đình ít con tức có một đến hai con.

Tuy nhiên trước khi ban hành nội quy lao động này,phía người sử dụng lao động phải tham khảo ý kiến của người lao động hoặc tổ chức đại diện tập thể lao động tại cơ sở vì có một số trường hợp ngoại lệ được qui định tại Điều 2 Nghị định 20/2010/NĐ-CP Quy định chi tiết thi hành Pháp lệnh sửa đổi Điều 10 của Pháp lệnh Dân số:

Điều 2. Những trường hợp không vi phạm quy định sinh một hoặc hai con

 1. Cặp vợ chồng sinh con thứ ba, nếu cả hai hoặc một trong hai người thuộc dân tộc có số dân dưới 10.000 người hoặc thuộc dân tộc có nguy cơ suy giảm số dân (tỷ lệ sinh nhỏ hơn hoặc bằng tỷ lệ chết) theo công bố chính thức của Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

2. Cặp vợ chồng sinh con lần thứ nhất mà sinh ba con trở lên.

3. Cặp vợ chồng đã có một con đẻ, sinh lần thứ hai mà sinh hai con trở lên.

4. Cặp vợ chồng sinh lần thứ ba trở lên, nếu tại thời điểm sinh chỉ có một con đẻ còn sống, kể cả con đẻ đã cho làm con nuôi.

5. Cặp vợ chồng sinh con thứ ba, nếu đã có hai con đẻ nhưng một hoặc cả hai con bị dị tật hoặc mắc bệnh hiểm nghèo không mang tính di truyền, đã được Hội đồng Giám định y khoa cấp tỉnh hoặc cấp Trung ương xác nhận.

6. Cặp vợ chồng mà một hoặc cả hai người đã có con riêng (con đẻ), chỉ sinh một con hoặc hai con trở lên trong cùng một lần sinh. Quy định này không áp dụng cho trường hợp tái hôn giữa hai người đã từng có hai con chung trở lên và hiện đang còn sống.

7. Phụ nữ chưa kết hôn sinh một hoặc hai con trở lên trong cùng một lần sinh.

Ngoài ra,theo Nghị định 104/2003/NĐ-CP, việc xử phạt đối với các trường hợp vi phạm nguyên tắc “mỗi cặp vợ chồng chỉ được sinh một hoặc hai con” không được đề cập tới. Do đó, nếu việc sinh con thứ ba vi phạm quy định Pháp lệnh dân số 2003 thì hình thức xử phạt cụ thể sẽ được thực hiện theo quy định của bộ, ngành hoặc của Hội đồng nhân dân, của đơn vị nơi người vi phạm đang công tác.

Trước đây tại nhiều vùng nông thông, việc tuyên truyền về sức khỏe sinh sản chi những phụ nữ trong độ tuổi sinh sản chưa được chú trọng, nhận thức về vấn đề này của một số bộ phận còn kém dẫn đến việc sinh con thứ ba, sinh nhiều con trong một gia đình rất nhiều gây áp lực cho sự phát trển của đây nước, và nhà nước đã có nhiều chính sách và những chính sách đó đã phát huy tác dụng của nó. Nhưng theo mình nghĩ ngày nay một số gia đình họ có điều kiện về vật chất và tinh thân để chăm sóc con cái thì không nên đưa ra những quy định để cấm vận.

Chính sách về dân số của Việt Nam hiện nay đang được nới lỏng ra và đòi hỏi phải sửa đi các quy định đã không còn phù hợp nữa (dự thảo luật dân số đã có nhiều thay đổi về chính sách dân số). Lưu ý, pháp luật Việt Nam không có quy định chi tiết về mức xử phạt đối với hành vi sinh con thứ ba mà chỉ quy định đó là trách nhiệm bà nghĩa vụ của công dân mà thôi.