Thực hiện dân chủ ở cơ sở là phương thức để mọi người thể hiện ý chí của mình thông qua việc thảo luận, kiểm tra, giám sát các vấn đề ở cơ sở. Vậy, Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở quy định nội dung người lao động kiểm tra, giám sát như thế nào?
Thực hiện dân chủ ở cơ sở là hoạt động gì?
Theo khoản 2 Điều 2 Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở 2022 thì thực hiện dân chủ ở cơ sở là phương thức phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, để công dân, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động được thông tin, thể hiện ý chí, nguyện vọng, chính kiến của mình thông qua việc thảo luận, tham gia ý kiến, quyết định và kiểm tra, giám sát các vấn đề ở cơ sở theo quy định của Hiến pháp và pháp luật.
Đồng thời, theo Điều 4 Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở 2022 quy định phạm vi thực hiện dân chủ ở cơ sở như sau:
- Mọi công dân thực hiện dân chủ tại xã, phường, thị trấn, tại thôn, tổ dân phố nơi mình cư trú.
- Công dân là cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thực hiện dân chủ tại cơ quan, đơn vị nơi mình công tác. Trường hợp cơ quan, đơn vị có đơn vị trực thuộc thì việc thực hiện dân chủ tại đơn vị trực thuộc của cơ quan, đơn vị do người đứng đầu cơ quan, đơn vị quyết định.
- Công dân là người lao động thực hiện dân chủ tại tổ chức có sử dụng lao động nơi mình có giao kết hợp đồng lao động. Trường hợp tổ chức có sử dụng lao động có đơn vị trực thuộc thì việc thực hiện dân chủ tại đơn vị trực thuộc thực hiện theo quy định tại điều lệ, nội quy, quy định, quy chế của tổ chức có sử dụng lao động và pháp luật có liên quan.
Như vậy, thực hiện dân chủ ở cơ sở là phương thức phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, cho phép công dân thể hiện ý kiến, nguyện vọng thông qua thảo luận và quyết định về các vấn đề ở cơ sở.
Nội dung người lao động kiểm tra giám sát theo Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở
Theo Điều 75 Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở 2022 quy định nội dung người lao động kiểm tra, giám sát như sau:
- Người lao động ở doanh nghiệp nhà nước kiểm tra việc thực hiện các nội dung mà tập thể người lao động đã bàn và quyết định quy định tại Điều 67 của Luật này.
- Người lao động giám sát việc thực hiện pháp luật về thực hiện dân chủ ở cơ sở của doanh nghiệp nhà nước, việc thực hiện chính sách, pháp luật của người đại diện có thẩm quyền, ban lãnh đạo, điều hành và những người có thẩm quyền khác của doanh nghiệp.
Như vậy, người lao động có thể kiểm tra việc thực hiện các quyết định, giám sát hoạt động của lãnh đạo hay tham gia ý kiến đóng góp thông qua kiểm tra với các cá nhân và cơ quan có thẩm quyền.
Hình thức người lao động kiểm tra, giám sát
Theo Điều 76 Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở 2022 quy định hình thức người lao động kiểm tra, giám sát như sau:
- Người lao động trực tiếp thực hiện việc kiểm tra, giám sát tại doanh nghiệp nhà nước thông qua:
+ Hoạt động lao động, sản xuất, sinh hoạt của người lao động ở doanh nghiệp;
+ Quan sát, tìm hiểu, giao tiếp với người có chức vụ, quyền hạn, người lao động khác trong doanh nghiệp;
+ Tiếp cận các thông tin được công khai; các thông tin, báo cáo của doanh nghiệp hoặc người được giao quản lý, thực hiện các nội dung người lao động đã bàn và quyết định;
+ Tham dự hội nghị người lao động, hội nghị đối thoại tại nơi làm việc, các hoạt động hội họp, sinh hoạt tập thể khác tại nơi làm việc.
- Người lao động thực hiện việc kiểm tra, giám sát thông qua hoạt động của Ban Thanh tra nhân dân ở doanh nghiệp nhà nước.
Như vậy, người lao động có thể kiểm tra giám sát để thể hiện quyền dân chủ ở cơ sở một cách trực tiếp hoặc gián tiếp qua Ban Thanh tra nhân dân.
