Trường hợp một Công ty Luật cử 2 luật sư, một luật sư bào chữa cho bị cáo, một luật sư bảo vệ cho bị hại. Vậy có đúng quy định tố tụng không? Bản án có vi phạm tố tụng không?
Bài viết này cung cấp quy định liên quan cho vấn đề trên.
Một Công ty Luật cử 2 luật sư bào chữa cho hai bên đối lập có đúng quy định tố tụng không?
Căn cứ Điều 72 Bộ luật tố tụng hình sự 2015 về người bào chữa
- Người bào chữa là người được người bị buộc tội nhờ bào chữa hoặc cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng chỉ định và được cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng tiếp nhận việc đăng ký bào chữa.
- Người bào chữa có thể là:
+ Luật sư;
+ Người đại diện của người bị buộc tội;
+ Bào chữa viên nhân dân;
+ Trợ giúp viên pháp lý trong trường hợp người bị buộc tội thuộc đối tượng được trợ giúp pháp lý.
- Bào chữa viên nhân dân là công dân Việt Nam từ 18 tuổi trở lên, trung thành với Tổ quốc, có phẩm chất đạo đức tốt, có kiến thức pháp lý, đủ sức khỏe bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ được giao, được Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hoặc tổ chức thành viên của Mặt trận cử tham gia bào chữa cho người bị buộc tội là thành viên của tổ chức mình.
- Những người sau đây không được bào chữa:
+ Người đã tiến hành tố tụng vụ án đó; người thân thích của người đã hoặc đang tiến hành tố tụng vụ án đó;
+ Người tham gia vụ án đó với tư cách là người làm chứng, người giám định, người định giá tài sản, người phiên dịch, người dịch thuật;
+ Người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, người bị kết án mà chưa được xoá án tích, người đang bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, cơ sở giáo dục bắt buộc.
+ Một người bào chữa có thể bào chữa cho nhiều người bị buộc tội trong cùng vụ án nếu quyền và lợi ích của họ không đối lập nhau.
Nhiều người bào chữa có thể bào chữa cho một người bị buộc tội.
Như vậy, trường hợp một Công ty Luật cử 2 luật sư bào chữa cho hai bên đối lập không thấy có vi phạm trong tố tụng, cũng không thấy có căn cứ để tuyên bố Bản án vi phạm tố tụng.
Một công ty Luật cử hai Luật sư của công ty mình bào chữa cho hai bên đối lập có rủi ro gì không?
Căn cứ Quy tắc 15 của Bộ Quy tắc Đạo đức và ứng xử nghề nghiệp luật sư Việt Nam ban hành kèm Quyết định 201/QĐ-HĐLSTQ năm 2019 về Bộ Quy tắc Đạo đức và Ứng xử nghề nghiệp luật sư Việt Nam do Hội đồng Luật sư toàn quốc ban hành về Xung đột về lợi ích, theo đó tại mục 15.2, 15.3 có nội dung sau:
- Trong quá trình thực hiện vụ việc, luật sư cần chủ động tránh để xảy ra xung đột về lợi ích. Nếu phát hiện có xung đột về lợi ích xảy ra ngoài ý muốn của luật sư thì luật sư cần chủ động thông báo ngay với khách hàng để giải quyết.
- Luật sư phải từ chối tiếp nhận vụ việc hoặc từ chối tiếp tục thực hiện vụ việc trong các trường hợp sau đây:
+ Vụ việc trong đó các khách hàng có quyền lợi đối lập nhau;
(…)
+ Trường hợp luật sư không được nhận hoặc thực hiện vụ việc cho khách hàng quy định tại Quy tắc 15.3 này, luật sư khác đang làm việc trong cùng tổ chức hành nghề luật sư cũng không được nhận hoặc thực hiện vụ việc, trừ trường hợp tại Quy tắc 15.3.4 và 15.3.6.
Như vậy, cùng công ty luật cử hai luật sư khác nhau, một luật sư bào chữa cho bị cáo, một luật sư bào chữa cho bị hại thì vi phạm quy tắc Đạo đức và Ứng xử nghề nghiệp luật sư Việt Nam.
Trường hợp Luật sư vi phạm quy tắc Đạo đức và Ứng xử nghề nghiệp luật sư Việt Nam thì có thể bị xử lý kỷ luật theo Điều 85 Luật luật sư 2006 sửa đổi bởi Luật Luật sư sửa đổi 2012.
