Quá trình thực hiện tồn tại những thiếu sót, bất cập và cả những tình huống phát sinh. Dự thảo Luật thống kê 2015 được xây dựng nhằm hoàn thiện những thiếu sót đó, đồng thời đưa ra một số các quy định mới nhằm điều chỉnh kịp thời để thực hiện trên thực tiễn hiện nay.
Luật thống kê 2015 có một số điểm mới cần lưu ý như sau:
1. Mở rộng phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng
Không chỉ điều chỉnh hoạt động thống kê của nhà nước mà Luật thống kê 2015 điều chỉnh hoạt động thống kê với các tổ chức ngoài nhà nước.
Bổ sung thêm đơn vị lực lượng vũ trang nhân dân thuộc nhóm cung cấp thông tin váo đối tượng áp dụng.
2. Phân định rõ vai trò trách nhiệm cho các cơ quan trong hoạt động thống kê
- Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về thống kê.
- Bộ Kế hoạch và Đầu tư là cơ quan thực hiện chức năng quản lý nhà nước về thống kê theo quy định của Chính phủ.
- Bộ, cơ quan ngang bộ trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình có trách nhiệm quản lý nhà nước về thống kê trong ngành, lĩnh vực được phân công phụ trách.
- Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình có trách nhiệm quản lý nhà nước về thống kê tại địa phương.
3. Từ việc phân định rõ trách nhiệm trên, hệ thống hóa thông tin thống kê
Hệ thống hóa thông tin thống kê gồm:
- Hệ thống thông tin thống kê quốc gia.
- Hệ thống thông tin thống kê Bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Kiểm toán Nhà nước (sau đây gọi chung là Bộ, ngành).
- Hệ thống thông tin thống kê cấp tỉnh.
- Hệ thống thông tin thống kê cấp huyện.
Mỗi một cấp có vai trò cụ thể trong hoạt động thống kê.
4. Siết chặt quản lý hoạt động thống kê
Thêm nhiều quy định cấm:
- Không thực hiện, cản trở việc thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ, không kịp thời việc cung cấp thông tin theo phương án điều tra thống kê, chế độ báo cáo thống kê và nguồn dữ liệu hành chính do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định.
- Khai man thông tin.
- Cố ý thực hiện sai các quy định trong phương án điều tra thống kê, chế độ báo cáo thống kê, dữ liệu hành chính; ép buộc người khác khai man thông tin; tự sửa đổi thông tin khi thực hiện điều tra, báo cáo thống kê và cung cấp thông tin từ dữ liệu hành chính dẫn đến sai sự thật.
- Báo cáo, công bố, phổ biến thông tin thống kê sai sự thật.
- Tiết lộ thông tin thống kê thuộc danh mục bí mật nhà nước; tiết lộ dữ liệu, thông tin thống kê thuộc bí mật của tổ chức, cá nhân hoặc sử dụng vào mục đích khác ngoài mục đích thống kê khi chưa được sự đồng ý của tổ chức, cá nhân đó.
- Sử dụng, công bố và phổ biến thông tin thống kê do tổ chức, cá nhân ngoài Hệ thống tổ chức thống kê nhà nước tạo ra để thay thế thông tin thống kê chính thức do cấp có thẩm quyền đã công bố.
- Quyết định điều tra thống kê, ban hành chế độ báo cáo thống kê trái quy định của Luật này.
- Các hành vi khác vi phạm pháp luật về thống kê.
5. Được quyền sử dụng dữ liệu hành chính phục vụ cho công tác thống kê
Xem chi tiết nội dung tại dự thảo Luật này (file đính kèm).
