Lửa thử vàng, gian nan thử sức nghĩa là gì? Trong mối quan hệ lao động hiện nay, khi người lao động đi thử việc và phía bên doanh nghiệp yêu cầu người lao động thử việc 02 lần cùng một công việc để đảm bảo chất lượng thì có đúng quy định pháp luật không?
1. Lửa thử vàng, gian nan thử sức nghĩa là gì?
Tục ngữ Việt Nam là kho tàng quý giá chứa đựng những bài học ý nghĩa được truyền từ đời này sang đời khác. Với ngôn từ súc tích và dễ hiểu, những câu tục ngữ đã khéo léo răn dạy và hướng dẫn các thế hệ sau. Một trong những câu tục ngữ đáng chú ý là "Lửa thử vàng, gian nan thử sức", mang theo thông điệp sâu sắc về sự kiên cường trước thử thách.
Câu tục ngữ này có thể được phân tích thành hai phần. "Lửa thử vàng" ám chỉ việc dùng lửa để kiểm tra độ tinh khiết của vàng. Còn "gian nan thử sức" ngụ ý rằng những khó khăn, trở ngại trong cuộc sống chính là thước đo để đánh giá sức mạnh và ý chí của con người.
Qua câu tục ngữ này, ông cha ta muốn nhắn nhủ rằng khó khăn là điều không thể tránh khỏi trong cuộc sống. Thay vì né tránh, chúng ta nên xem đó là cơ hội để rèn luyện bản thân. Người có ý chí mạnh mẽ sẽ vượt qua được sóng gió, trong khi kẻ yếu đuối có thể bị khuất phục trước nghịch cảnh.
"Sức" trong câu tục ngữ không chỉ đơn thuần là sức mạnh thể chất, mà còn bao hàm trí tuệ, tinh thần và nghị lực. Đối mặt với thử thách, chúng ta cần phát huy nội lực, tìm giải pháp thay vì trông chờ vào sự trợ giúp từ bên ngoài.
Xã hội chúng ta không thiếu những tấm gương vượt khó thành công. Từ học sinh nghèo nỗ lực học tập đến người khuyết tật vươn lên làm việc có ích, họ đều là minh chứng cho sức mạnh của ý chí con người khi đối mặt với gian nan.
Do đó, "Lửa thử vàng, gian nan thử sức" là lời nhắc nhở quý giá về tầm quan trọng của việc rèn luyện ý chí và nghị lực. Bằng cách sống và hành động theo tinh thần của câu tục ngữ này, mỗi người có thể trang bị cho mình khả năng vượt qua mọi thử thách trong cuộc sống.
2. Có được yêu cầu người lao động thử việc 02 lần cùng một công việc?
Trong kho tàng tục ngữ Việt Nam, câu "Lửa thử vàng, gian nan thử sức" đã từ lâu trở thành kim chỉ nam cho nhiều người trong cuộc sống và công việc. Câu tục ngữ này nhấn mạnh giá trị của việc đối mặt với thử thách để rèn luyện bản thân và chứng minh năng lực.
Tuy nhiên, trong lĩnh vực lao động, ranh giới giữa "thử sức" và "lợi dụng" đôi khi có thể trở nên mong manh. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, chúng ta cần phân tích kỹ lưỡng các quy định cụ thể và xem xét các trường hợp ngoại lệ có thể xảy ra trong thực tế.
Theo quy định Điều 25 Bộ luật Lao động 2019 về thời gian thử việc như sau:
Thời gian thử việc do hai bên thỏa thuận căn cứ vào tính chất và mức độ phức tạp của công việc nhưng chỉ được thử việc một lần đối với một công việc và bảo đảm điều kiện sau đây:
(1) Không quá 180 ngày đối với công việc của người quản lý doanh nghiệp theo quy định của Luật Doanh nghiệp 2020, Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp 2014;
(2) Không quá 60 ngày đối với công việc có chức danh nghề nghiệp cần trình độ chuyên môn, kỹ thuật từ cao đẳng trở lên;
(3) Không quá 30 ngày đối với công việc có chức danh nghề nghiệp cần trình độ chuyên môn, kỹ thuật trung cấp, công nhân kỹ thuật, nhân viên nghiệp vụ;
(4) Không quá 06 ngày làm việc đối với công việc khác.
Do đó, việc người sử dụng lao động yêu cầu người lao động thử việc 02 lần cùng một công việc là trái với quy định pháp luật.
Nếu vi phạm quy định trên, người sử dụng lao động sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại khoản 2 Điều 10 Nghị định 12/2022/NĐ-CP thì phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:
- Yêu cầu người lao động thử việc quá 01 lần đối với một công việc;
- Thử việc quá thời gian quy định;
- Trả lương cho người lao động trong thời gian thử việc thấp hơn 85% mức lương của công việc đó;
- Không giao kết hợp đồng lao động với người lao động khi thử việc đạt yêu cầu đối với trường hợp hai bên có giao kết hợp đồng thử việc.
Đồng thời, buộc người sử dụng lao động trả đủ tiền lương của công việc đó cho người lao động khi có hành vi yêu cầu người lao động thử việc quá 01 lần đối với một công việc.
Như vậy, câu tục ngữ "Lửa thử vàng, gian nan thử sức" là một minh chứng cho sự khôn ngoan của ông cha ta, nhấn mạnh giá trị của việc đối mặt với thử thách để trưởng thành và phát triển.
Tuy nhiên, trong bối cảnh lao động hiện nay, việc áp dụng tinh thần này cần phải tuân thủ các quy định pháp luật chặt chẽ. Việc yêu cầu thử việc hai lần cho cùng một vị trí là vi phạm pháp luật và sẽ bị xử phạt nghiêm khắc.
Nếu người sử dụng lao động vi phạm hành vi trên có thể bị xử phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng vài buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả cho người lao động.