Lắp đặt camera trong lớp học có vi phạm pháp luật và xâm phạm quyền riêng tư của học sinh, giáo viên hay không? Cùng làm rõ vấn đề này qua bài viết dưới đây nhé!
(1) Lắp camera trong lớp học có vi phạm pháp luật không?
Liên quan đến vấn đề này, Điều 21 Hiến pháp 2013 có quy định rằng:
- Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình; có quyền bảo vệ danh dự, uy tín của mình.
- Thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình được pháp luật bảo đảm an toàn.
- Mọi người có quyền bí mật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác.
- Không ai được bóc mở, kiểm soát, thu giữ trái luật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư của người khác.
Bên cạnh đó, Điều 32 Bộ Luật Dân sự 2015 cũng có quy định về quyền của cá nhân đối với hình ảnh như sau:
- Cá nhân có quyền đối với hình ảnh của mình.
- Việc sử dụng hình ảnh của cá nhân phải được người đó đồng ý.
- Việc sử dụng hình ảnh của người khác vì mục đích thương mại thì phải trả thù lao cho người có hình ảnh, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác.
- Việc sử dụng hình ảnh mà vi phạm quy định tại Điều này thì người có hình ảnh có quyền yêu cầu Tòa án ra quyết định buộc người vi phạm, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan phải thu hồi, tiêu hủy, chấm dứt việc sử dụng hình ảnh, bồi thường thiệt hại và áp dụng các biện pháp xử lý khác theo quy định của pháp luật.
Dựa vào các quy định trên, có thể khẳng định rằng việc tự ý hoặc lén lút gắn camera vào lớp học để theo dõi học sinh và giáo viên là vi phạm pháp luật.
Song, nếu việc lắp đặt camera được thỏa thuận và có sự đồng ý của học sinh, giáo viên, phụ huynh và nhà trường, thì việc này sẽ không vi phạm pháp luật.
Thực tế hiện nay, việc lắp camera giám sát trong lớp học đã trở nên phổ biến hơn, nhiều quốc gia trên thế giới đã thực hiện việc lắp camera trong lớp học và thực tiễn cho thấy việc này cũng không ảnh hưởng nhiều đến việc học tập và giảng dạy.
Nhiều vụ việc bạo hành trẻ em hay học sinh vi phạm nội quy đã được làm sáng tỏ nhờ hình ảnh và âm thanh từ camera giám sát.
Việc lắp camera trong lớp học sẽ tạo cảm giác yên tâm hơn cho phụ huynh khi đưa con đến lớp, đặc biệt với những phụ huynh có con đang ở lứa tuổi mầm non.
Ngoài ra, camera giám sát cũng có thể hỗ trợ giáo viên cung cấp bằng chứng xác thực trong những tình huống xảy ra trong lớp học mà họ không thể kiểm soát, từ đó bảo vệ quyền lợi và uy tín của giáo viên.
Do đó, việc lắp camera trong lớp học không chỉ mang lại lợi ích mà còn tạo ra môi trường học tập an toàn hơn.
Tuy nhiên, trước khi lắp đặt, phụ huynh, giáo viên và nhà trường cần thống nhất ý kiến để đảm bảo rằng việc này sẽ hỗ trợ tốt nhất cho quá trình giảng dạy và học tập mà không gây ảnh hưởng tiêu cực cho giáo viên và học sinh.
(2) Lén đặt camera, xâm phạm quyền riêng tư bị xử phạt như thế nào?
Theo quy định tại điểm d Khoản 1 Điều 5 Nghị định 72/2013/NĐ-CP, hành vi lợi dụng internet để xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín tổ chức và danh dự cá nhân là hành vi bị pháp luật nghiêm cấm.
Do đó, nếu người nào sử dụng hình ảnh từ camera đưa lên mạng xã hội, tùy theo mức độ vi phạm sẽ quyết định hình thức xử phạt. Cụ thể:
- Xử phạt hành chính: Theo Khoản 3 Điều 100 Nghị định 15/2020/NĐ-CP, phạt tiền từ 50 đến 70 triệu đồng đối với người lưu trữ, truyền đưa thông tin giả mạo, vu khống hoặc xúc phạm danh dự cá nhân.
- Truy cứu trách nhiệm hình sự: Theo Điều 155 Bộ luật Hình sự 2015, hành vi xúc phạm nghiêm trọng đến danh dự có thể bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10 đến 30 triệu đồng, hoặc cải tạo không giam giữ đến 3 năm. Nếu vi phạm nhiều lần, xúc phạm nhiều người, hoặc lợi dụng chức vụ, mức phạt tù có thể từ 3 tháng đến 2 năm. Đặc biệt, nếu gây rối loạn tâm thần từ 46% trở lên hoặc khiến nạn nhân tự sát, phạt tù có thể lên đến 5 năm.
Ngoài ra, người vi phạm cũng có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ hoặc hành nghề trong 1 đến 5 năm.
Tóm lại, cuộc sống riêng tư và bí mật cá nhân được pháp luật bảo vệ. Việc thu thập và công khai thông tin của người khác mà không có sự đồng ý của người đó là vi phạm, mức phạt sẽ tùy thuộc vào tính chất vi phạm, người vi phạm có thể bị phạt lên đến 5 năm tù.
