Đơn vị phải đảm bảo các điều kiện về an toàn, vệ sinh lao động cho NLĐ trong giờ làm việc. Vậy, làm thêm giờ có cần bố trí lao động làm công tác an toàn, vệ sinh viên không?
(1) Làm thêm giờ có cần bố trí lao động làm công tác an toàn, vệ sinh viên không?
Liên quan đến nội dung này, Điều 74 Luật An toàn vệ sinh lao động 2015 quy định như sau:
- Mỗi tổ sản xuất trong các cơ sở sản xuất, kinh doanh phải có ít nhất một an toàn, vệ sinh viên kiêm nhiệm trong giờ làm việc. Người sử dụng lao động ra quyết định thành lập và ban hành quy chế hoạt động của mạng lưới an toàn, vệ sinh viên sau khi thống nhất ý kiến với Ban chấp hành công đoàn cơ sở nếu cơ sở sản xuất, kinh doanh đã thành lập Ban chấp hành công đoàn cơ sở.
- An toàn, vệ sinh viên là người lao động trực tiếp, am hiểu chuyên môn và kỹ thuật an toàn, vệ sinh lao động; tự nguyện và gương mẫu trong việc chấp hành các quy định an toàn, vệ sinh lao động và được người lao động trong tổ bầu ra.
- An toàn, vệ sinh viên hoạt động dưới sự quản lý và hướng dẫn của Ban chấp hành công đoàn cơ sở, trên cơ sở quy chế hoạt động của mạng lưới an toàn, vệ sinh viên; phối hợp về chuyên môn, kỹ thuật an toàn, vệ sinh lao động trong quá trình thực hiện nhiệm vụ với người làm công tác an toàn, vệ sinh lao động hoặc bộ phận quản lý công tác an toàn, vệ sinh lao động, người làm công tác y tế hoặc bộ phận y tế tại cơ sở.
Như vậy, pháp luật quy định mỗi tổ sản xuất trong các cơ sở sản xuất, kinh doanh phải có ít nhất một an toàn, vệ sinh viên kiêm nhiệm trong giờ làm việc.
Việc tổ chức làm thêm giờ vẫn được xem là trong giờ làm việc, do đó khi tổ chức làm thêm giờ, đơn vị phải bố trí lao động làm công tác an toàn, vệ sinh viên để đảm bảo an toàn vệ sinh lao động.
Việc bố trí lao động làm công tác an toàn, vệ sinh viên khi làm thêm giờ là hoàn toàn cần thiết để đảm bảo an toàn, sức khỏe cho người lao động và góp phần nâng cao hiệu quả công việc.
Doanh nghiệp cần tuân thủ các quy định của pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động, môi trường làm việc khi tổ chức làm thêm giờ.
(2) Nghĩa vụ của an toàn, vệ sinh viên
Căn cứ theo quy định tại khoản 4 Điều 74 Luật An toàn vệ sinh lao động 2015, an toàn, vệ sinh viên có các nghĩa vụ sau đây:
- Đôn đốc, nhắc nhở, hướng dẫn mọi người trong tổ, đội, phân xưởng chấp hành nghiêm chỉnh quy định về an toàn, vệ sinh lao động, bảo quản các thiết bị an toàn, phương tiện bảo vệ cá nhân; nhắc nhở tổ trưởng, đội trưởng, quản đốc chấp hành quy định về an toàn, vệ sinh lao động
- Giám sát việc thực hiện tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy trình, nội quy an toàn, vệ sinh lao động, phát hiện những thiếu sót, vi phạm về an toàn, vệ sinh lao động, những trường hợp mất an toàn, vệ sinh của máy, thiết bị, vật tư, chất và nơi làm việc
- Tham gia xây dựng kế hoạch an toàn, vệ sinh lao động; tham gia hướng dẫn biện pháp làm việc an toàn đối với người lao động mới đến làm việc ở tổ
- Kiến nghị với tổ trưởng hoặc cấp trên thực hiện đầy đủ các chế độ bảo hộ lao động, biện pháp bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động và khắc phục kịp thời những trường hợp mất an toàn, vệ sinh của máy, thiết bị, vật tư, chất và nơi làm việc
- Báo cáo tổ chức công đoàn hoặc thanh tra lao động khi phát hiện vi phạm về an toàn, vệ sinh lao động tại nơi làm việc hoặc trường hợp mất an toàn của máy, thiết bị, vật tư, chất có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động đã kiến nghị với người sử dụng lao động mà không được khắc phục.
Có thể thấy vai trò của an toàn, vệ sinh viên trong một tổ sản xuất là rất quan trọng, khi đây là người trực tiếp thực hiện công tác bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động tại nơi làm việc. Họ góp phần tạo dựng môi trường làm việc an toàn, văn minh, nâng cao chất lượng môi trường làm việc cho người lao động.
(3) Quyền của an toàn, vệ sinh viên
Đi đôi với trách nhiệm, nghĩa vụ là quyền lợi. Quyền của an toàn, vệ sinh được quy định tại khoản 5 Điều 74 Luật An toàn vệ sinh lao động 2015 như sau:
- Được cung cấp thông tin đầy đủ về biện pháp mà người sử dụng lao động tiến hành để bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động tại nơi làm việc
- Được dành một phần thời gian làm việc để thực hiện các nhiệm vụ của an toàn, vệ sinh viên nhưng vẫn được trả lương cho thời gian thực hiện nhiệm vụ và được hưởng phụ cấp trách nhiệm
- Mức phụ cấp trách nhiệm do người sử dụng lao động và Ban chấp hành công đoàn cơ sở thống nhất thỏa thuận và được ghi trong quy chế hoạt động của mạng lưới an toàn, vệ sinh viên
- Yêu cầu người lao động trong tổ ngừng làm việc để thực hiện các biện pháp bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động, nếu thấy có nguy cơ trực tiếp gây sự cố, tai nạn lao động và chịu trách nhiệm về quyết định đó
- Được học tập, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, phương pháp hoạt động
Để đảm trách công việc đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động thì an toàn, vệ sinh viên sẽ được đào tạo kiến thức, kỹ năng về an toàn, vệ sinh lao động, ngoài ra còn được hưởng một số quyền lợi như có thêm phụ cấp, có thêm thời gian để làm các công tác bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động.