Lương thử việc khi làm việc part-time - Minh họa
Nhiều người lao động, nhất là sinh viên vẫn luôn có một sự mơ hồ nhất định khi nói về bản chất pháp lý của các thỏa thuận làm việc part-time (bán thời gian). Câu hỏi ở tựa đề là một trong những câu hỏi thường được thắc mắc khi nói về quan hệ lao động này – xin được giải đáp cụ thể trong bài viết.
Trước hết, quy định về mức lương thử việc tại Điều 26 Bộ luật Lao động 2019 được quy định như sau:
“Tiền lương của người lao động trong thời gian thử việc do hai bên thỏa thuận nhưng ít nhất phải bằng 85% mức lương của công việc đó.”
Chính vì nội dung này, nhiều người kết luận kể cả là làm việc part-time (hay bán thời gian) thì cũng phải áp dụng quy định trên.
Tuy nhiên, đây là suy nghĩ có phần chưa chính xác, bởi lẽ quy định về quan hệ “thử việc” tại Bộ luật này nêu rõ:
“1. Người sử dụng lao động và người lao động có thể thỏa thuận nội dung thử việc ghi trong hợp đồng lao động hoặc thỏa thuận về thử việc bằng việc giao kết hợp đồng thử việc.
…
3. Không áp dụng thử việc đối với người lao động giao kết hợp đồng lao động có thời hạn dưới 01 tháng.”
(Điều 24)
Theo hai quy định nêu trên, cần lưu ý rằng “Quan hệ thử việc” chỉ được xác định khi có một hợp đồng thử việc hoặc một thỏa thuận thử việc trong một hợp đồng lao động
Về bản chất, dù công việc part-time không có thời lượng làm việc trọn vẹn như những người làm toàn thời gian, nhưng pháp luật không ràng buộc rằng công việc nào toàn thời gian mới được ký một hợp đồng lao động – nghĩa là người làm việc bán thời gian hay toàn thời gian thì cũng có thể ký kết như nhau.
Tuy nhiên, trên thực tế nhiều trường hợp hai bên trong quan hệ lao động part-time không hề ký kết một hợp đồng lao động hay hợp đồng thử việc nào cả, chính vì vậy không thể áp dụng quy tắc tại Điều 26 như đã nêu.
Điều này có nghĩa, nếu không có thỏa thuận về hợp đồng làm việc bán thời gian, chúng ta sẽ không thể áp dụng quy tắc tối thiểu 85%, người sử dụng lao động hoàn toàn có thể thay con số đó bằng bất kỳ số nào thấp hoặc cao hơn.
Nếu có một hợp đồng làm việc part-time rõ ràng, có thỏa thuận về thử việc thì ta có thể áp dụng quy tắc xác định lương thử việc như đối với các hợp đồng lao động làm việc toàn thời gian!