Nghị định số 55/2015/NĐ-CP ngày 09/6/2015 của Chính phủ thay thế Nghị định số 41/2010/NĐ-CP ngày 12/4/2010 của Chính phủ về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn, có hiệu lực từ ngày 15/7/2015.
Thông tư số 08/2014/TT-NHNN ngày 17/3/2014 của Thống đốc NHNN Việt Nam (có hiệu lực từ ngày 18/3/2014) quy định lãi suất cho vay ngắn hạn bằng đồng Việt Nam của tổ chức tín dụng đối với khách hàng vay để đáp ứng nhu cầu vốn để phục vụ một số liĩnh vực, ngành kinh tế.
Thông tư 08 quy định về lãi suất cho vay ngắn hạn bằng đồng Việt Nam như sau: “ Tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (sau đây gọi là tổ chức tín dụng) áp dụng lãi suất cho vay ngắn hạn bằng đồng Việt Nam không vượt quá mức lãi suất tối đa do Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quyết định trong từng thời kỳ đối với từng loại hình tổ chức tín dụng. Trong đó, tại điểm 2a Điều 1 có quy định rõ cụm từ: “a) Phục vụ lĩnh vực phát triển nông nghiệp, nông thôn theo quy định tại Nghị định số 41/2010/NĐ-CP ngày 12 tháng 4 năm 2010 của Chính phủ về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn” ;
Tại Quyết định số 2174/QĐ-NHNN, ngày 28/10/2014 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (hiệu lực thi hành từ ngày 29/10/2014), quy định về mức lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng đồng Việt Nam của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đối với khách hàng vay để đáp ứng nhu cầu vốn phục vụ một số lĩnh vực, ngành kinh tế theo quy định tại Thông tư số 08/2014/TT-NHNN. Trong đó, tại Điều 1 ghi: “ Mức lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng đồng Việt Nam theo quy định tại Thông tư số 08/2014/TT-NHNN ngày 17 tháng 3 năm 2014 như sau:
1. Tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (trừ Quỹ Tín dụng nhân dân và Tổ chức tài chính vi mô) áp dụng mức lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng đồng Việt Nam là 7%/năm”.
Tại một Chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp và PTNT huyện đã giải quyết cho vay đối với khách hàng, trong hợp đồng tín dụng ngày 15/6/2016, cho vay ngắn hạn bằng đồng Việt Nam số tiền 50 triệu đồng, lãi suất cho vay 9%/năm, cao hơn mức trần lãi suất cho vay theo quy định QĐ 2174 và Thông tư 08 trên đây.
Đoàn thanh tra của Ngân hàng Nhà nước cho rằng hành vi này của đơn vị đã vi phạm quy định tại QĐ 2174 và Thông tư 08.
Đơn vị giải trình là thời điểm hợp đồng tín dụng cho vay đối với khách hàng thì Nghị định 55/2015/NĐ-CP đã có hiệu lực và thay thế NĐ 41/2010/NĐ-CP quy định là lãi suất cho vay phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn do khách hàng và tổ chức tín dụng thỏa thuận. NHNN Việt Nam chưa có văn bản hướng dẫn rõ ràng việc áp dụng lãi suất theo TT 08/2014/TT-NHNN khi có cụm từ như đã dẫn trên đây.
Xin hỏi: Đoàn thanh tra cho rằng đơn vị đã vi phạm quy định về trần lãi suất cho vay trong phát triển nông nghiệp và nông thôn và tiến hành các biện pháp xử lý vi phạm theo quy định tại QĐ 2174 và TT 08 có đúng không?
