Trường hợp người lao động vi phạm kỷ luật người sử dụng lao động có được khấu trừ tiền lương, tiền thưởng của người lao động được không?
Cấm phạt tiền, cắt lương thay xử lý kỷ luật
Theo Điều 124 Bộ luật Lao động 2019 thì có các hình thức xử lý kỷ luật lao động
- Khiển trách.
- Kéo dài thời hạn nâng lương không quá 06 tháng.
- Cách chức.
- Sa thải.
Theo đó, người lao động vi phạm kỷ luật sẽ bị xử lý kỷ luật theo một trong các hình thức nêu trên. Các hành vi bị nghiêm cấm khi xử lý kỷ luật lao động:
- Xâm phạm sức khỏe, danh dự, tính mạng, uy tín, nhân phẩm của người lao động.
- Phạt tiền, cắt lương thay việc xử lý kỷ luật lao động.
- Xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động có hành vi vi phạm không được quy định trong nội quy lao động hoặc không thỏa thuận trong hợp đồng lao động đã giao kết hoặc pháp luật về lao động không có quy định.
Như vậy, nghiêm cấm hành vi phạt tiền, cắt lương thay việc xử lý kỷ luật lao động. Đồng thời, việc xử lý kỷ luật phải tuân theo trình tự, thủ tục theo quy định.
Khấu trừ tiền lương, tiền thưởng do vi phạm kỷ luật
Tại Điều 102 Bộ luật Lao động 2019 thì Người sử dụng lao động chỉ được khấu trừ tiền lương của người lao động để bồi thường thiệt hại do làm hư hỏng dụng cụ, thiết bị, tài sản của người sử dụng lao động theo quy định tại Điều 129 Bộ luật Lao động 2019 và người lao động có quyền được biết lý do khấu trừ tiền lương của mình.
Mức khấu trừ tiền lương hằng tháng không được quá 30% tiền lương thực trả hằng tháng của người lao động sau khi trích nộp các khoản bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, thuế thu nhập cá nhân.
Như vậy, chỉ được khấu trừ tiền lương trong các trường hợp nêu trên, không được khấu trừ tiền lương ngoài quy định đó. Trường hợp không được khấu trừ tiền lương mà doanh nghiệp vi phạm thì sẽ bị xử phạt theo quy định tại Điều 17 Nghị định 12/2022/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội, người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
Theo quy định tại Điều 104 Bộ luật Lao động 2019 có nêu về việc thưởng thì thưởng là số tiền hoặc tài sản hoặc bằng các hình thức khác mà người sử dụng lao động thưởng cho người lao động căn cứ vào kết quả sản xuất, kinh doanh, mức độ hoàn thành công việc của người lao động. Quy chế thưởng do người sử dụng lao động quyết định và công bố công khai tại nơi làm việc sau khi tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở đối với nơi có tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở.
Căn cứ theo các quy định nêu trên thì khi người lao động vi phạm kỷ luật thì người sử dụng lao động chỉ được tiến hành xử lý kỷ luật (lưu ý là các hành vi vi phạm bị xử lý kỷ luật phải được quy định trong nội quy, hợp đồng lao động) không được thực tiến khấu trừ tiền lương (không thuộc trường hợp được khấu trừ tiền lương) của người lao động. Còn liên quan đến vấn đề trừ tiền thưởng thì cần phải xem trong quy chế thưởng của đơn vị có đề cập đến hay không? Nếu như trong quy chế thưởng có đề cập đến việc giảm tiền thưởng, trừ tiền thưởng nếu người lao động vi phạm nội quy và bị xử lý kỷ luật thì được phép thực hiện. Còn trong quy chế thưởng không đề cập thì không được tiến hành trừ tiền thưởng của người lao động. Ở đây, nếu như muốn trừ thì ngay từ đầu khi xây dựng quy chế thưởng có thể đề cập hoặc tiến hành sửa đổi quy chế thưởng thì mới có cơ sở.