Tết là mùa lễ hội, là mùa của các trò chơi truyền thống. Lô tô cũng là một bộ môn không thể thiếu. Tuy nhiên, nhiều người thắc mắc rằng liệu chơi lô tô có phải là một hình thức của đánh bạc? Vậy cách chơi lô tô thế nào, có vi phạm pháp luật hay không? Bài viết sẽ cung cấp một số thông tin liên quan đến vấn đề này.
Lô tô là gì?
Lô tô là trò chơi khá phổ biến ở miền Nam vào ngày Tết. Một bộ trò chơi lô tô truyền thống gồm có 16 tấm vé, 90 con cờ lô tô có chữ số kèm túi vải để đựng.
Trong đó:
- Tấm vé: Là những tấm vé có in các chữ số dùng để phát cho người chơi.
- Con cờ lô tô: Bộ trò chơi lô tô nhất định không thể thiếu những con cờ lô tô. Những con cờ được làm bằng gỗ hay bằng nhựa có đánh số từ 1 tới 90.
- Túi vải để đựng cờ: Túi vải dùng đựng các con cờ lô tô để người chơi không thể nhìn thấy giá trị của chúng.
Ngày nay, nhiều bộ trò chơi lô tô còn dùng bộ lồng quay và những quả cầu có ghi chữ số thay cho con cờ và túi vải thường được tổ chức tại các buổi hội chợ. Thường sẽ được cộng đồng LGBT kêu số lô tô kết hợp với các màn văn nghệ giao lưu khán giả. Hoạt động này diễ ra khá phổ biến ở các tỉnh miền Nam.
Ngoài những vật kể trên, để chơi trò chơi lô tô bạn còn phải trang bị các dụng cụ đánh số. Có thể dùng phấn, những hạt sỏi hay những vỏ hạt điều ngày Tết đi kèm để đánh dấu hay dò số trên các tấm vé.
Hướng dẫn cách chơi lô tô
Trong không khí ngày Tết, gia đình, người thân, bạn bè thường quây quần, tụ họp đông đủ, khi đó để bắt đầu trò chơi, trước tiên bạn cần chọn ra người làm "cái".
Người làm "cái" là người có nhiệm vụ bốc cờ lô tô một cách ngẫu nhiên và kêu số cho mọi người biết và dò theo.
Số lượng người làm "cái" mỗi một ván cờ chỉ có một nhưng số người chơi có thể rất nhiều. Mỗi người chơi có thể mua 1 hoặc hơn các tấm vé để dò số.
Người chơi chỉ cần dò số hay đánh dấu vào tấm vé mình đã mua nếu con số được bốc trùng với con số trên tấm vé của mình.
Khi người dò số trúng được 4 con số theo hàng ngang thì hô “hò” hoặc "đợi".
Nếu người nào may mắn có đủ 5 con số trên tấm vé theo hàng ngang thì hô to "kinh" và trở thành người chiến thắng.
Người làm "cái" sẽ có nhiệm vụ kiểm tra lại các con số trên tấm vé của người thắng cuộc xem có đúng hay không. Nếu sai hoặc chưa đủ số sẽ tiếp tục ván cờ còn người kêu "kinh" có thể bị phạt (khi đã ra luật trước đó). Nếu kết quả đúng thì, người "kinh" sẽ giành chiến thắng và được trao thưởng.
Vậy chơi lô tô có phải là cờ bạc không?
Sau khi tìm hiểu về lô tô và cách chơi lô tô, nhiều người sẽ thắc mắc rằng liệu đây có phải là một trong các hình thức chơi cờ bạc hay không và chơi lô tô có bị phạt không. Để trả lời cho câu hỏi này, trước tiên cần hiểu thế nào là đánh cờ bạc.
Đánh bạc được hiểu là hành vi tham gia vào trò chơi được tổ chức bất hợp pháp mà sự được (hoặc thua) kèm theo việc được (hoặc mất) lợi ích vật chất đáng kể (tiền, hiện vật hoặc các hình thức tài sản khác).
Đây là hành vi gây nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm an ninh công cộng và là nguyên nhân dẫn đến các tệ nạn xã hội khác. Do đó, hoạt động đánh bạc luôn bị pháp luật nghiêm cấm.
Căn cứ tại Điều 321 Bộ luật Hình sự 2015 cũng có quy định:
Người nào đánh bạc trái phép dưới bất kỳ hình thức nào được thua bằng tiền hay hiện vật trị giá từ 5.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 5.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc hành vi quy định tại Điều 322 của Bộ luật này hoặc đã bị kết án về tội này hoặc tội quy định tại Điều 322 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
Như vậy, về bản chất, chơi lô tô chính là hành vi được thắng thua bằng tiền hoặc bằng hiện vật. Đối chiếu với quy định nêu trên có thể thấy rằng hành vi chơi lô tô ăn tiền chính là cờ bạc.
Đánh bạc dưới hình thức chơi lô tô bị xử lý thế nào?
Xử phạt hành chính
Trường hợp chưa đến mức bị xử lý hình sự, hành vi chơi lô tô ăn tiền có thể bị xử phạt hành chính theo quy định tại khoản 1, 2 Điều 28 Nghị định 144/2021/NĐ-CP:
- Phạt tiền từ 200.000 đồng đến 500.000 đồng đối với hành vi mua các số lô, số đề.
- Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
+ Đánh bạc trái phép bằng một trong các hình thức như xóc đĩa, tá lả, tổ tôm, tú lơ khơ, tam cúc, 3 cây, tứ sắc, đỏ đen, cờ thế, binh ấn độ 6 lá, binh xập xám 13 lá, tiến lên 13 lá, đá gà, tài xỉu hoặc các hình thức khác với mục đích được, thua bằng tiền, tài sản, hiện vật;
+ Đánh bạc bằng máy, trò chơi điện tử trái phép;
+ Cá cược trái phép trong hoạt động thi đấu thể thao, vui chơi giải trí hoặc các hoạt động khác.
Theo đó, người chơi lô tô ăn tiền trái phép có thể bị xử phạt lên đến 02 triệu đồng. Ngoài ra còn bị áp dụng các hình phạt bổ sung như:
- Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm;
- Trục xuất người nước ngoài có hành vi vi phạm.
Truy cứu trách nhiệm hình sự
Mức phạt với Tội đánh bạc được quy định tại Điều 321 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017. Cụ thể:
- Khung 01: Phạt tiền từ 20 - 100 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm khi:
+ Đánh bạc trái phép dưới bất kỳ hình thức nào được thua bằng tiền hay hiện vật trị giá từ 05 đến dưới 50 triệu đồng
+ Số tiền, tài sản dùng để đánh bạc dưới 05 triệu đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi đánh bạc, tổ chức đánh bạc, gá bạc hoặc đã bị kết án về một trong các tội đánh bạc, tổ chức đánh bạc, gá bạc, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm.
- Khung 02: Phạt tù từ 03 - 07 năm khi phạm tội thuộc một trong các trường hợp:
+ Phạm tội có tính chất chuyên nghiệp;
+ Tiền hoặc hiện vật dùng đánh bạc trị giá 50 triệu đồng trở lên;
+ Sử dụng mạng internet, mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử để phạm tội;
+Tái phạm nguy hiểm.
Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị áp dụng thêm hình phạt bổ sung là phạt tiền từ 10 - 50 triệu đồng.