Hợp đồng ngoại thương tay ba

 Chào bạn, dựa trên những thông tin bạn cung cấp, tôi xin có một số tư vấn như sau:
  Công ty bạn có ý định giao kết hợp đồng bán gạo với công ty Châu Phi – hay nói cách khác là hợp đông xuất khẩu gạo. Tuy nhiên, vì gạo thuộc danh mục hàng hóa xuất khẩu có điều kiện, vì vậy công ty bạn, nếu muốn trực tiếp xuất khẩu gạo, thì theo quy định tại khoản 1 Điều 3 Nghị định 109/2010/NĐ – CP: “ Thương nhân Việt Nam thuộc mọi thành phần kinh tế, nếu đáp ứng đủ điều kiện quy định tại Điều 4 Nghị định này và được cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh xuất khẩu gạo (sau đây viết tắt là Giấy chứng nhận), có quyền được kinh doanh xuất khẩu gạo theo quy định tại Nghị định này và các quy định khác của pháp luật có liên quan”, có thể thấy công ty bạn phải đảm bảo đủ các điều kiện được quy định tại Điều 4 Nghị định 109/2010/NĐ – CP: 
“1. Thương nhân kinh doanh xuất khẩu gạo phải đáp ứng đủ các điều kiện sau:
a) Được thành lập, đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật.
b) Có ít nhất 01 (một) kho chuyên dùng với sức chứa tối thiểu 5.000 (năm nghìn) tấn thóc, phù hợp quy chuẩn chung do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành.
c) Có ít nhất 01 (một) cơ sở xay, xát thóc, gạo với công suất tối thiểu 10 tấn thóc/giờ, phù hợp quy chuẩn chung do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành” và phải được cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh xuất khẩu gạo (Giấy phép xuất khẩu gạo) thì mới được thực hiện hoạt động xuất khẩu gạo. Nếu như công ty bạn không đảm bảo được những điều kiện nêu trên, công ty bạn không thể kí hợp đồng bán gạo với công ty Châu Phi.

  Nếu công ty bạn được thực hiện hoạt động xuất khẩu gạo, thì công ty bạn có thể trực tiếp kí hợp đông với công ty Châu Phi. Tuy nhiên, công ty bạn cần lưu ý:
Căn cứ khoản 2 và khoản 3 điều 17 Nghị định 109/2010/NĐ – CP: 
“2. Trong thời hạn 03 (ba) ngày làm việc, kể từ ngày hợp đồng xuất khẩu gạo được ký kết, thương nhân nộp hồ sơ theo quy định của Bộ Công thương để đăng ký hợp đồng xuất khẩu tại Hiệp hội Lương thực Việt Nam. Trường hợp có lý do chính đáng, thời hạn này được kéo dài thêm nhưng không quá 10 (mười) ngày làm việc.
3. Thương nhân phải chịu trách nhiệm về tính xác thực của các thông tin nội dung hợp đồng đã đăng ký; chỉ được thực hiện giao hàng sau khi hợp đồng đã được đăng ký theo quy định; xuất trình hợp đồng xuất khẩu đã được đăng ký với cơ quan hải quan khi làm thủ tục xuất khẩu.”

  Có thể thấy, sau khi kí hợp đồng xuất khẩu gạo, trong vòng 03 ngày làm việc, công ty bạn phải đăng ký hợp đông xuất khẩu gạo thì mới có thể thực hiện được việc giao gạo.

  Đối với hợp đồng giữa công ty gạo và công ty của bạn: 
  Trong trường hợp công ty bạn được quyền xuất khẩu gạo, giữa công ty bạn và công ty gạo có thể kí hợp đồng ủy thác xuất khẩu gạo. Điều 16 và Điều 17 Nghị định 187/2013/NĐ – CP quy định như sau:
“Điều 16. Ủy thác và nhận ủy thác xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa
Thương nhân được ủy thác cho thương nhân khác xuất khẩu, nhập khẩu hoặc được nhận ủy thác xuất khẩu, nhập khẩu từ thương nhân khác các loại hàng hóa, trừ hàng hóa thuộc Danh mục hàng hóa cấm xuất khẩu, tạm ngừng xuất khẩu, Danh mục hàng hóa cấm nhập khẩu, tạm ngừng nhập khẩu.

Điều 17. Ủy thác và nhận ủy thác xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa theo giấy phép
Đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo giấy phép, bên ủy thác hoặc bên nhận ủy thác phải có giấy phép xuất khẩu, nhập khẩu trước khi ký hợp đồng ủy thác hoặc nhận ủy thác.”

  Cần lưu ý, trước khi kí hợp đồng úy thác xuất khẩu gạo, Công ty bạn cần có giấy phép xuất khẩu gạo. 

  Về sự ràng buộc giữa các bên: Quyền và nghĩa vụ rằng buộc các bên được quy định cụ thể trong hợp đồng. Vì vậy, khi đàm phán để kí kết các hợp đồng nêu trên, công ty bạn có thể quy định thêm điều khoản phạt hợp đồng để tăng việc ràng buộc thực hiện nghĩa vụ của các bên.

  Hiện tại, do các thông tin bạn cung cấp còn hạn chế nên tôi chỉ có thể trả lời sơ bộ cho bạn như trên. Để có thể có được câu trả lời chính xác hơn, bạn nên liên hệ trực tiếp với luật sư để cung cấp thêm những thông tin cụ thể, cũng như trao đổi để tìm ra phương án giải quyết tốt nhất.

Trân trọng.

Chuyên viên tư vấn Hoàng Nguyễn Hà Linh.