Hợp đồng không có con dấu, chỉ có chữ ký có giá trị pháp lý không?

Theo mình biết, chữ ý con dấu không có giá trị pháp lý. Hiện nay chữ ký con dấu chỉ được áp dụng trong các văn bản nội bộ, quyết định của doanh nghiệp. Một số các văn bản của cơ quan nhà nước không cho phép sử dụng chữ ký con dấu mà chỉ sử dụng chữ ký tươi. Ví dụ: Điều 19, Luật Kế toán 2015 quy định không được phép sử dụng con dấu chữ ký trên chứng từ kế toán.

Theo mình thì bản chất của con dấu và chữ ký thể hiện tính minh bạch và an toàn, tránh rủi ro pháp lý cho hai bên thôi. Nếu sau quá trình làm ăn lâu dài, tin tưởng nhau thì chỉ cần hai bên ký vào hợp đồng là được. Và thời điểm bên ký vào hợp đồng cuối cùng thì ngay lập tức hợp đồng có giá trị pháp lý mà không cần con dấu. Trừ những trường hợp làm ăn lớn, hợp đồng giá trị cao thì cần đóng dấu để minh bạch hơn.

Mình nghĩ hợp đồng được ký kết bởi doanh nghiệp thì bắt buộc phải có con dấu. Bởi vì, theo quan điểm của mình hợp đồng được ký kết có hiệu lực khi đáp ứng đủ 2 thành tố: chữ ký của người đại diện theo pháp luật và con dấu của doanh nghiệp. Chữ ký của người đại diện theo pháp luật thể hiện thẩm quyền của người ký kết còn con dấu thể hiện tư cách thực hiện hợp đồng của doanh nghiệp tức là nếu có phát sinh thì doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm bằng tài sản của doanh nghiệp vì đã "tự mình" xác nhận trong mối quan hệ hợp đồng này. 

Luật doanh nghiệp 2014 quy đinh như vậy cũng là lẽ đương nhiên, bởi lẽ trên thực tế thì mình cải tiến luật từ việc học hỏi từ các nước phát triển, mà các nước phát triển thì chủ yếu sử dụng chữ ký trong các giao dịch, ít quan tâm đến con dấu. Tuy pháp luật quy định thoáng về con dấu nhưng hiện tại các doanh nghiệp vẫn rất coi trọng con dấu, cụ thể là trong các giao dịch luôn có con dấu.

Trời ơi, đề nghị các Luật sư/Luật gia xem lại Nghị định 110/2004/NĐ-CP ngày 08/04/2004 và Nghị định 09/2010/ND-CP sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định 110/2004/NĐ-CP để xác định hợp đồng không đóng dấu có phát sinh quyền và nghĩa vụ với doanh nghiệp không nhé:-(( --> căn cứ pháp lý

Ngoài ra, nếu không được đóng dấu thì các Luật sư/Luật gia phân biệt hộ là người ký đó ký với tư cách nào trong hai tư cách sau đây và căn cứ để xác định việc đó:

1. Tư cách đại diện cho pháp nhân/doanh nghiệp trong giao dịch

hay

2. tư cách cá nhân trong giao dịch đó.

Theo mình thấy đơn giản là các công ty phải đóng dấu vào hợp đồng. Thứ nhất là tạo uy tín, công ty thì phải có con dấu. Thứ hai là theo luật quy định như vậy nhưng ai biết điều lệ công ty quy định thế nào, có thể quy định không đóng con dấu cũng được nhưng cũng có  thể phải đóng con dấu, ai biết được. Do đó cứ phải có con dấu mới chắc.

Quan điểm của mình là không được. Vì bản chất con dấu là mang tính chất xác nhận của công ty. Việc cá nhân ký một hợp đồng có kèm theo con dấu sẽ đảm bảo tính chắc chắn về mặt pháp lý hơn cho hợp đồng, thể hiện sự xác nhận của công ty trong văn bản đó. Việc không có con dấu sẽ mang nhiều rủi ro khi xác định trách nhiệm cá nhân hay là trách nhiệm của công ty. Thực tế thì các công ty vẫn yêu cầu có con dấu đối với các văn bản mang danh công ty.

Khi một bên hoặc bên thứ ba muốn hợp đồng không có hiệu lực để dành cái lợi hoặc chí ít là giảm thiểu thiệt hại về cho mình. Lý do họ vịn vào ở đây là hợp đồng có chữ ký mà không có con dấu của phía đối tác. 

Đương nhiên trong trường hợp này họ không có thỏa thuận gì về việc có đóng dấu hay không. Tức không có điều khoản "Hợp đồng có kiệu lực khi một (hoặc các bên) ký tên và đóng dấu ..." kiểu như vậy. 

Đến khi giải quyết tranh chấp ở cơ quan có thẩm quyền (Tòa án hoặc Trọng tài thương mại) thì việc hợp đồng có hiệu lực hay không còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố. Có hàng tỷ lý do căn cứ để lập luận chứng minh cho yêu cầu của mình và cũng có chừng đấy lý do để Tòa, Trọng tài lập luận để ra phán quyết. 

Nếu các Luật sư, các bạn đã từng tham gia trong một vụ tranh chấp hợp đồng thì sẽ biết các lý do là gì. Tôi mạn phép nói các lý do chính như là:

- Có đúng chữ ký của người có thẩm quyền ký kết hợp đồng hay không (người đại diện theo pháp luật hoặc người có quyền ký hợp đồng này);

- Nội dung thỏa thuận trong hợp đồng;

- Lịch sử giao dịch giữa các bên ....

Theo khoản 4 điều 44 Luật Doanh nghiệp, con dấu được sử dụng trong các trường hợp theo quy định của pháp luật hoặc các bên giao dịch có thỏa thuận về việc sử dụng dấu. Đồng thời, việc sử dụng con dấu còn được thực hiện theo quy định của Điều lệ công ty.

Như vậy, mình nghĩ thì không phải trong mọi trường hợp doanh nghiệp đều phải đóng dấu trong hợp đồng. Theo đó, phải sử dụng con dấu trong 3 trường hợp:

- Khi pháp luật quy định phải sử dụng;

- Điều lệ công ty có quy định;

- Các bên thỏa thuận sử dụng con dấu.